Ένα ριζικό «λίφτινγκ» στο ενεργειακό προφίλ της Ελλάδας φέρνει το Πρόγραμμα Ανάπτυξης 2021-2025 της ΔΕΔΑ (Δημόσια Επιχείρηση Δικτύων Διανομής Αερίου).
Πρόκειται για ένα κολοσσιαίο -το μεγαλύτερο στην Ευρώπη- πρότζεκτ επέκτασης των δικτύων διανομής φυσικού αερίου στην ελληνική περιφέρεια που αναμένεται να δημιουργήσει χιλιάδες νέες θέσεις εργασίας αλλά και επενδύσεις. Μιλώντας στο iefimerida.gr, ο CEO της ΔΕΔΑ κ. Μάριος Τσάκας παρουσιάζει το ολοκληρωμένο επενδυτικό σχέδιο για την επέκταση του φυσικού αερίου σε 36 πόλεις της χώρας. Παράλληλα, αποκαλύπτει το πότε και το πώς θα «τρέξουν» τα πρώτα δίκτυα διανομής που θα λειτουργούν με ανανεώσιμα αέρια καύσιμα με μηδενικό ή ελάχιστο ανθρακικό αποτύπωμα, όπως το βιομεθάνιο και το υδρογόνο.
Ο κ. Τσάκας κάνει το δικό του σχόλιο για την εξαγορά του 100% της ΔΕΠΑ Υποδομών από την Italgas, ενώ, μεταξύ άλλων, αναφέρεται και στην τρέχουσα οικονομική κρίση, καταθέτοντας την εκτίμησή του για τα μέτρα στήριξης που έχουν ληφθεί καθώς και το πώς θα κυλήσουν οι επόμενοι μήνες.
Ο Μάριος Τσάκας, CEO της ΔΕΔΑ, στο iefimerida: Εως και 100.000 συνδέσεις μέχρι το 2025
Ακολουθεί ολόκληρη η συνέντευξη που παραχώρησε ο κ. Μάριος Τσάκας στο iefimerida.gr:
-Κύριε Τσάκα, επιτρέψτε μας να ξεκινήσουμε από τα βασικά. Θα μας πείτε ποια είναι η αποστολή και οι στόχοι της Δημόσιας Επιχείρησης Δικτύων Διανομής Αερίου;
Μάριος Τσάκας: Αποστολή της ΔΕΔΑ είναι η ενεργειακή θωράκιση της ελληνικής περιφέρειας, με την ανάπτυξη ισχυρών και καινοτόμων υποδομών διανομής φυσικού αερίου που δίνουν σε χιλιάδες πολίτες και επιχειρήσεις τη δυνατότητα να αποκτήσουν πρόσβαση σε αυτό ασφαλές, καθαρό και οικονομικό καύσιμο.
Στο πλαίσιο αυτό, υλοποιούμε ένα μεγαλόπνοο επενδυτικό πρόγραμμα που φέρνει το φυσικό αέριο σε 36 πόλεις της χώρας μέσα από έξυπνα και ευέλικτα δίκτυα διανομής τα οποία είναι έτοιμα να δεχθούν ανανεώσιμα αέρια καύσιμα με μηδενικό ή ελάχιστο ανθρακικό αποτύπωμα, όπως το βιομεθάνιο και το υδρογόνο. Με τα έργα της ΔΕΔΑ θα κατασκευαστούν συνολικά 2.000 νέα χιλιόμετρα δικτύου, ενώ θα γίνουν τουλάχιστον 70.000 συνδέσεις καταναλωτών όλων των κατηγοριών, δηλαδή οικιακών, εμπορικών και βιομηχανικών, έως το 2025. Μάλιστα, βάσει του ενδιαφέροντος που δείχνουν τα νοικοκυριά και οι επιχειρήσεις στις περιοχές όπου ήδη υλοποιείται η επέκταση δικτύων, εκτιμάται ότι ο αριθμός των συνδέσεων θα κινηθεί μεταξύ 80.000 - 100.000 έως το 2025, με στόχο να φθάσει τις 170.000 έως το 2036.
Το Πρόγραμμα Ανάπτυξης 2021-2025 ΔΕΔΑ είναι το μεγαλύτερο project επέκτασης δικτύων διανομής φυσικού αερίου που υλοποιείται αυτή την περίοδο στην Ευρώπη και μοναδικό σε ό,τι αφορά την ταχύτητα υλοποίησής του, αφού το μεγαλύτερο μέρος του θα υλοποιηθεί έως το 2023, δηλαδή μέσα σε μόλις δύο χρόνια, αλλάζοντας ριζικά το ενεργειακό προφίλ της ελληνικής περιφέρειας και δίνοντας πνοή στις τοπικές οικονομίες. Είναι ενδεικτικό ότι τα έργα της ΔΕΔΑ, σε πλήρη ανάπτυξη, θα κινητοποιήσουν άμεσες και έμμεσες επενδύσεις 1 δισ. ευρώ, ενώ θα δημιουργήσουν 6.000 νέες θέσεις εργασίες συμβάλλοντας στην ενίσχυση της απασχόλησης και την ευημερία των τοπικών κοινωνιών.
Η ΔΕΔΑ είναι ο πρώτος Διαχειριστής Διανομής Φυσικού Αερίου στην Ελλάδα που προχωρά στο πρασίνισμα των δικτύων της
Μάριος Τσάκας
Εκτιμάτε ότι η Ελλάδα, και αναφέρομαι κυρίως στην περιφέρεια, είχε μείνει κάπως «πίσω» στο κομμάτι του φυσικού αερίου; Τι βήματα έχει κάνει η ΔΕΔΑ μέχρι σήμερα;
Μ.Τ.: Είναι γεγονός πως το φυσικό αέριο ήταν, μέχρι σήμερα, προνόμιο των κατοίκων των μεγάλων αστικών κέντρων, όπως της Αθήνας και της Θεσσαλονίκης. Με τα έργα της ΔΕΔΑ, η ελληνική περιφέρεια βγαίνει από την ενεργειακή απομόνωση και μετασχηματίζεται σε ισότιμο παίκτη, αποκτώντας πρόσβαση σ΄ ένα ισχυρό και αξιόπιστο σύστημα παροχής ενέργειας.
Μάλιστα, προκειμένου το φυσικό αέριο να φθάσει ακόμα και στις πιο απομακρυσμένες περιοχές της χώρας, η ΔΕΔΑ αξιοποιεί όλες τις δυνατότητες τροφοδοσίας, όπως είναι η τεχνολογία του Υγροποιημένου Φυσικού Αερίου (LNG) μικρής κλίμακας την οποία εισάγουμε για πρώτη φορά στην Ελλάδα. Με την εφαρμογή του LNG μικρής κλίμακας είμαστε σε θέση να τροφοδοτήσουμε κάθε πόλη που βρίσκεται μακριά από το Εθνικό Σύστημα Μεταφοράς Αερίου του ΔΕΣΦΑ και, για πρώτη φορά σε ευρωπαϊκό επίπεδο, πόλεις του μεγέθους της Πάτρας και των Ιωαννίνων.
Σε ποιες περιφέρειες αναπτύσσεστε και βάσει ποιου χρονοδιαγράμματος;
Μ.Τ.: Τα μεγάλα αναπτυξιακά έργα της ΔΕΔΑ υλοποιούνται σε 7 Περιφέρειες της χώρας -την Ανατολική Μακεδονία και Θράκη, την Κεντρική Μακεδονία, τη Δυτική Μακεδονία, την Ήπειρο, τη Στερεά Ελλάδα, τη Δυτική Ελλάδα και την Πελοπόννησο - όπου συγκεντρώνεται άνω του 35% του συνολικού πληθυσμού της χώρας, δηλαδή περισσότερα από 3,5 εκατομμύρια πολιτών.
Το σήμα της εκκίνησης των έργων δόθηκε από την ακριτική Θράκη όπου, ήδη από αυτόν τον χειμώνα, χιλιάδες νοικοκυριά και επιχειρήσεις θα έχουν πρόσβαση στο φυσικό αέριο. Σε εξέλιξη, λοιπόν, βρίσκονται οι κατασκευαστικές εργασίες για την ανάπτυξη του δικτύου στην Ξάνθη, τη Δράμα, την Κομοτηνή, την Αλεξανδρούπολη και την Καβάλα, ενώ έπεται η Ορεστιάδα.
Μετά τη Θράκη, συνεχίζουμε δυναμικά με τη Στερεά Ελλάδα όπου ξεκίνησαν οι εργασίες επέκτασης του δικτύου από τη Λαμία, τη Χαλκίδα, τη Θήβα και έπονται η Λιβαδειά, η Άμφισσα και το Καρπενήσι.
Θα ακολουθήσει η υλοποίηση του έργου στην πόλη της Φλώρινας και σε μια σειρά πόλεων, όπως είναι η Ορεστιάδα, οι Σέρρες, το Κιλκίς, η Κατερίνη, η Αλεξάνδρεια, η Βέροια, τα Γιαννιτσά, η Καστοριά, οι Μανιάκοι, το Άργος Ορεστικού, τα Γρεβενά, η Πάτρα, το Αγρίνιο, ο Πύργος κ.ά.
Προ ημερών η ΔΕΔΑ ανακοίνωσε ότι κάνει τα πρώτα βήματα για τη διανομή αερίων καυσίμων με ελάχιστο, ή και μηδενικό ανθρακικό αποτύπωμα, όπως το βιομεθάνιο. Τι χρήση θα έχει; Θα μας εξηγήσετε τη διαδικασία και τα οφέλη;
Μ.Τ.: Η ΔΕΔΑ είναι ο πρώτος Διαχειριστής Διανομής Φυσικού Αερίου στην Ελλάδα που προχωρά στο πρασίνισμα των δικτύων της με τη διανομή νέων μη ρυπογόνων αερίων καυσίμων, όπως είναι το βιομεθάνιο.
Από καιρό, λοιπόν, έχουμε προετοιμάσει τις προτάσεις μας για τις απαραίτητες νομοθετικές και ρυθμιστικές προσθήκες στο υφιστάμενο πλαίσιο διανομής προκειμένου να αναπτυχθεί η αγορά του βιομεθανίου, τις οποίες πρόκειται να καταθέσουμε στις αρμόδιες αρχές εντός του τρέχοντος μηνός, ενώ πρόσφατα καταθέσαμε αίτηση στη Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας προκειμένου να μας χορηγηθεί κατ’ εξαίρεση (δηλαδή προσωρινή) άδεια για να υλοποιήσουμε τα πρώτα, στην Ελλάδα, πιλοτικά έργα διανομής βιομεθανίου.
Τα έργα αυτά θα υλοποιηθούν στους νομούς Σερρών και Ημαθίας εντός του 2022 και θα αφορούν την ολιστική προσέγγιση της εταιρείας προς την ανάπτυξη της αγοράς βιομεθανίου στην Ελλάδα: από την παραγωγή, την έγχυση, τη διανομή, την πώληση και τη χρήση. Το βιομεθάνιο θα παράγεται από υπολείμματα του αγροτικού και κτηνοτροφικού τομέα, ενώ, στη συνέχεια, θα εγχέεται στα γειτνιάζοντα δίκτυα της ΔΕΔΑ χαμηλής και μέσης πίεσης και θα διανέμεται ως μείγμα με το φυσικό αέριο. Θα προορίζεται δε, για τις ίδιες χρήσεις με το φυσικό αέριο, αφορά δηλαδή τα νοικοκυριά, τις επιχειρήσεις και τη βιομηχανία.
Με τη σημαντική αυτή πρωτοβουλία, η ΔΕΔΑ επιτυγχάνει να διασφαλίσει τη συμβατότητα των υποδομών που διαχειρίζεται με τη νέα ενεργειακή εποχή προς όφελος των καταναλωτών, ενώ συμβάλλει σημαντικά στη διεύρυνση της κυκλικής και της βιώσιμης οικονομίας που αποτελεί εθνική προτεραιότητα για την Ελλάδα.
Η αντιμετώπιση της ενεργειακής κρίσης χρειάζεται ψυχραιμία, διεθνή συνεργασία και στοχευμένες παρεμβάσεις
Υπάρχει και η προοπτική του μείγματος υδρογόνου/φυσικού αερίου; Είναι κάτι παρόμοιο, και που προωθείτε ταυτόχρονα;
Μ.Τ.: Βεβαίως, εκτός από το βιομεθάνιο, η ΔΕΔΑ έχει αναλάβει πρωτοβουλίες και σε ό, τι αφορά την προοπτική διανομής υδρογόνου μέσα από τα δίκτυά της.
Ήδη, η ΔΕΔΑ διαθέτει μελέτη στην οποία προσδιορίζονται τα ποσοστά υδρογόνου που δύνανται να διανέμονται με ασφάλεια από τα υφιστάμενα δίκτυά της, ενώ έχει εκπονήσει πρόταση για την υλοποίηση, εντός του 2022, ενός πιλοτικού έργου για την παραγωγή, τη διανομή και τη χρήση του υδρογόνου. Το πιλοτικό αυτό έργο θα αφορά στην πλήρη κάλυψη των αναγκών σε ρεύμα και θέρμανση ενός οικισμού, το «Χωριό Υδρογόνου» όπως το ονομάζουμε, που βρίσκεται στην Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας.
Αυτές οι πιο «πράσινες» κατευθύνσεις μπορεί να βοηθήσουν τις τοπικές οικονομίες; Δηλαδή, μπορεί να δούμε να ανοίγουν περισσότερες μονάδες παραγωγής στην περιφέρεια στο κοντινό μέλλον; Υπάρχει κάτι τέτοιο στο σχεδιασμό;
Μ.Τ.: Πρώτα από όλα οφείλω να διευκρινίσω ότι η παραγωγή και διάθεση του βιομεθανίου αποτελεί σήμερα τον προσφορότερο τρόπο για την ανάπτυξη της αγοράς των ανανεώσιμων (πράσινων) αερίων καυσίμων, αφού το υδρογόνο σε πανευρωπαϊκό επίπεδο, βρίσκεται ακόμη σε επίπεδο διερεύνησης.
Σε ό,τι, λοιπόν, αφορά το βιομεθάνιο, οι μελέτες που έχουμε διεξαγάγει καταδεικνύουν την ύπαρξη μεγάλων διαθέσιμων ποσοτήτων υπολειμμάτων του αγροτικού και κτηνοτροφικού τομέα από τις οποίες παράγεται το βιομεθάνιο, σε όλες τις περιοχές που δραστηριοποιείται η ΔΕΔΑ. Αυτό, δημιουργεί σημαντικές ευκαιρίες σε επενδυτές που επιθυμούν να εγκαταστήσουν μονάδες παραγωγής βιομεθανίου σε διάφορες περιοχές της χώρας, ώστε το τοπικά παραγόμενο αέριο να υποκαταστήσει σε μεγάλο βαθμό το εισαγόμενο φυσικό αέριο.
Εξάλλου, η προσέγγιση αυτή υποστηρίζεται και από το νέο «Hydrogen & Decarbonised Gas Market Package» που πρόσφατα παρουσιάστηκε από τον αντιπρόεδρο της Ε.Ε. κο Frans Timmermans, με το οποίο επιβάλλεται η, σε μεγάλο ποσοστό, σταδιακή αντικατάσταση του φυσικού αερίου από βιομεθάνιο μέχρι το 2030.
Σε αυτή τη διαδικασία, η ΔΕΔΑ θα λειτουργήσει ως καταλύτης, διαθέτοντας τις κατά τόπους υποδομές διανομής αερίου ως τη βάση πάνω στην οποία θα αναπτυχθεί η αγορά του βιομεθανίου και θα υλοποιηθούν οι σχετικές επενδυτικές πρωτοβουλίες από τους ενδιαφερόμενους.
Ήταν μια ιδιαίτερα δύσκολη χρονιά για την αγορά καυσίμων και, πρωτίστως, για τα νοικοκυριά, λόγω των ανατιμήσεων. Στη συνεδρίαση της Ένωσης των Ευρωπαϊκών Εταιριών Διανομής Ενέργειας «GEODE» αναφερθήκατε στην ανάγκη λήψης μέτρων ενίσχυσης. Πώς πιστεύετε ότι θα κλείσει ο φετινός χειμώνας;
Μ.Τ.: Θεωρώ ότι η αντιμετώπιση της ενεργειακής κρίσης χρειάζεται ψυχραιμία, διεθνή συνεργασία και στοχευμένες παρεμβάσεις ώστε κανείς συμπολίτης μας να μην αισθανθεί αβοήθητος.
Η κυβέρνηση έχει αναλάβει από νωρίς πρωτοβουλίες για να προστατεύσει τους καταναλωτές από τις ανατιμήσεις και ορθώς προσαρμόζει τα μέτρα, με βάση τις διεθνείς εξελίξεις, ώστε να ανακουφιστούν περαιτέρω οι πιο ευάλωτες ομάδες.
Σε αυτή την προσπάθεια, η ΔΕΔΑ στέκεται αρωγός με όλες της τις δυνάμεις. Αν και οι αυξήσεις στο φυσικό αέριο αφορούν αποκλειστικά στο σκέλος της προμήθειας και όχι της διανομής της οποίας οι χρεώσεις είναι ρυθμιζόμενες και, ως εκ τούτου, δεν αυξήθηκαν, υποστηρίζουμε σθεναρά τις πολιτικές του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας μεταξύ των οποίων είναι και η απόφαση για προσωρινή αναστολή της χρέωσης των τελών χρήσης για τους καταναλωτές φυσικού αερίου.
Είμαι, πάντως, αισιόδοξος ότι θα επιβεβαιωθούν οι προβλέψεις έγκριτων αναλυτών και εντός του α’ εξαμήνου του 2022 η κατάσταση θα ομαλοποιηθεί.
Πριν από λίγες ημέρες, υπογράφηκε η σύμβαση για την εξαγορά του 100% της ΔΕΠΑ Υποδομών από την Italgas. Πώς βλέπετε την έλευση του νέου μετόχου και πώς αυτή θα επηρεάσει την ανάπτυξη των υποδομών διανομής φυσικού αερίου στη χώρα μας;
Μ.Τ.: Με την είσοδο της Italgas, έναν από τους μεγαλύτερους ενεργειακούς ομίλους στην Ευρώπη, η ΔΕΠΑ Υποδομών αποκτά έναν εξαιρετικά ισχυρό σύμμαχο που θα δώσει περαιτέρω ώθηση στην ανάπτυξη έξυπνων, πράσινων και ευέλικτων υποδομών διανομής φυσικού αερίου στη χώρα μας, με επενδύσεις που θα έχουν πολλαπλασιαστικές ωφέλειες τόσο για τους πολίτες και τις επιχειρήσεις όσο και για την εθνική οικονομία.