Δεν νομίζω ότι ο κ. Μητσοτάκης είναι απλώς «ενοχλημένος» από τη στάση των τραπεζών, όπως άφησε να εννοηθεί με τις δηλώσεις του κατά τη συνάντησή του με την Πρόεδρο της Δημοκρατίας.
Πιστεύω ότι είναι έξαλλος. Σε λαϊκά ελληνικά: τσαντισμένος από τη στάση των πιστωτικών ιδρυμάτων της χώρας...
Kαι με τι δίκιο του. Τους ζήτησε, και ο ίδιος και ο διοικητής της Τ.τ.Ε κ. Στουρνάρας, να αναλάβουν ένα μέρος του αυξημένου, λόγω ανόδου διεθνώς των επιτοκίων, κόστους που υφίστανται οι δανειολήπτες, ιδίως των στεγαστικών. Και κυρίως οι ασθενέστεροι οικονομικά, βάσει στοιχείων, και οι αποδεδειγμένα συνεπείς στις μέχρι τώρα υποχρεώσεις τους προς τις τράπεζες.
Σε όλες τις ευρωπαϊκές χώρες που επλήγησαν από την άνοδο των επιτοκίων δανεισμού υπήρξαν συνεννοήσεις και διαπραγματεύσεις μεταξύ κεντρικών τραπεζών και κυβερνήσεων από τη μία, και εμπορικών τραπεζικών ιδρυμάτων από την άλλη, για την από κοινού αντιμετώπιση των επιπτώσεων της αύξησης του κόστους των δανείων, κυρίως σε οικονομικά ευάλωτες κοινωνικές ομάδες. Έχουν αρχίσει διαπραγματεύσεις, προτάσεις έχουν πέσει στο τραπέζι, και όπου οι δύο πλευρές δεν κατέληξαν σε συμβιβαστική λύση, οι κυβερνήσεις προχωρούν ή απειλούν να προχωρήσουν σε νομοθετικές ρυθμίσεις.
Η αύξηση των επιτοκίων διεθνώς κρίθηκε επιβεβλημένο μέτρο για τον έλεγχο και τη συγκράτηση του πληθωρισμού, λόγω της παγκόσμιας οικονομικής κρίσης. Σε όλες τις κρίσεις, αυτό συμβαίνει. Και, φυσικά, κάποιοι την «πληρώνουν» πιο σκληρά και επώδυνα από άλλους. Οι οικονομικά ασθενέστεροι, οι εξαρτώμενοι από δάνεια (για την οικογενειακή στέγη), που βλέπουν από τη μια μέρα στην άλλη το μηνιαίο κόστος εξυπηρέτησης του δανείου να εκτινάσσεται σε ύψη που απειλούν την ατομική και οικογενειακή καθημερινότητα, την επιβίωση συχνά…
Ο επικοινωνιακά δημοσιοποιηθείς «εκνευρισμός» του πρωθυπουργού ήρθε μετά την αιδήμονα και προσεκτική άρνηση των τραπεζών να δεχθούν την πρόταση της κυβέρνησης για ανάληψη μέρους της αύξησης των δόσεων, λόγω αύξησης των επιτοκίων. Μπορεί να αποτελεί η στάση αυτή μια διαπραγματευτική προσέγγιση, μια προσπάθεια τελικά η ανάληψη μέρους του κοινωνικού κόστους εκ μέρους τους να είναι μικρότερη και λιγότερο ζημιογόνος για τις ίδιες, από όσο η κυβέρνηση τους ζητά. Ίσως…
Από την πλευρά του, ο πρωθυπουργός δεν επικοινώνησε τυχαία τον «εκνευρισμό» του. Διαπραγματευτικό μήνυμα στέλνει και αυτός, εκφράζοντας ταυτόχρονα την ελπίδα οι τράπεζες «να κατανοήσουν την κατάσταση…». Αλλιώς…
Χωρίς τραπεζικό σύστημα δεν μπορεί να σταθεί η οικονομία και οι προσπάθειες ανάπτυξής της. Δεν θέλει πολύ μυαλό. Μόνο κάποιοι ιδεολογικά κολλημένοι (που επί των ημερών τους… απειλούσαν να τις αντικαταστήσουν με μια κρατική εμπορική τράπεζα!) πιστεύουν το αντίθετο. Αλλά η ελεύθερη οικονομία (περιλαμβανομένου και του τραπεζικού συστήματος) δεν σημαίνει ανεξέλεγκτη, ασύδοτη λειτουργία της. Για όνομα του Θεού…
Δεν πρέπει να έχουν παράπονο οι τράπεζές μας. Στη διάρκεια της υπερδεκαετούς πρωτοφανούς οικονομικής κρίσης έχουν στηριχθεί κάτι περισσότερο από αφειδώς και πλουσιοπάροχα από τον κρατικό προϋπολογισμό (ανακεφαλαιοποιήσεις, διαγραφή κόκκινων δανείων, αναστολή καταβολής φόρου κ.λπ.), από την κοινωνία δηλαδή, τμήμα της οποίας σήμερα πλήττεται σκληρά από την αύξηση των επιτοκίων, και η οποία ζητά μια ανταπόκριση των τραπεζών και συμμετοχή τους στην αντιμετώπιση του προβλήματος που σήμερα αντιμετωπίζει με την αύξηση των επιτοκίων.
Και είναι 100% δικαιολογημένη η απαίτηση αυτή της κοινωνίας, καθώς και η πίεση που ασκεί (και θα ασκήσει πιο πολύ) η κυβέρνηση, γιατί, από ό,τι φαίνεται, οι τράπεζες ζουν στον δικό τους κόσμο και για… τον δικό τους κόσμο!
Έχουν κλείσει καταστήματα και έχουν περιορίσει το προσωπικό τους, για λόγους οικονομίας διαχείρισης. Εντάξει. Αλλά τις τραπεζικές πράξεις που εκτελούσαν οι πελάτες στα τραπεζικά καταστήματα δωρεάν, και τώρα αναγκαστικά τις κάνουν ηλεκτρονικά και μέσω e-banking (που είδαν κι έπαθαν να εξοικειωθούν με αυτό οι γηραιότεροι!), οι τράπεζες τις… χρεώνουν επιπλέον, παρά το γεγονός ότι οι ίδιες δεν μεσολαβούν καν για τη διεκπεραίωσή τους! Μιλάμε για κανονικό… νταβατζιλίκι! Και αυτή η παράλογη «χρέωση» είναι μόνο μία, ίσως η πιο προκλητική, από τις τόσες (μέτρησε 12 η Τράπεζα της Ελλάδος) που έχουν σκαρφισθεί τα τραπεζικά ιδρύματα και έχουν επιβάλει μονοπωλιακά, καταχρηστικά. Τώρα, «πακέτο» με την αντιμετώπιση του αυξημένου κόστους των δανειοληπτών, η κυβέρνηση τους «ζητά» να επανεξετάσουν την επιβολή και αυτών των καταχρηστικών χρεώσεων…
Είναι πρόκληση το γεγονός ότι ενώ οι τράπεζες επωφελούνται από τις αυξήσεις των επιτοκίων δανεισμού, την ίδια ώρα (και για μεγάλο διάστημα) κρατούν τα επιτόκια καταθέσεων σε γελοία επίπεδα! Σήμερα δανείζεσαι από την τράπεζα με επιτόκιο 4,86%, και δανείζεις την τράπεζα (αυτό κάνουν οι καταθέσεις) με… 0,05%!
Ίσως δεν έχουν επί της ουσίας άδικο τόσο ο κ. Τσίπρας όσο και ο κ. Ανδρουλάκης που ζητούν από την κυβέρνηση άμεση νομοθετική παρέμβαση, έκτακτη εισφορά στα υπερκέρδη των τραπεζών από το «άνοιγμα της ψαλίδας» επιτοκίων καταθέσεων-χορηγήσεων, κατάργηση ή εκλογίκευση των έκτακτων «χρεώσεων» που έχουν επιβάλει…
Και από μια άποψη, τον διευκολύνουν κιόλας για την άμεση λήψη μέτρων, που κατά τη γνώμη μας επίκεινται...