Ηνωμένες Πολιτείες και Ευρωπαϊκή Ένωση κλιμακώνουν την πίεση στην Τουρκία για να εφαρμόσει τις κυρώσεις που έχουν επιβληθεί στην Τουρκία, όπως μεταδίδουν οι Financial Times.
Οι ΗΠΑ εστιάζουν σε τράπεζες της Τουρκίας, που έχουν συνδεθεί με το ρωσικό σύστημα πληρωμών Mir, αναφέρει η βρετανική εφημερίδα επικαλούμενη δύο δυτικούς αξιωματούχους, που μετέχουν στα σχέδια, την ώρα που ετοιμάζεται στις Βρυξέλλες ένα κλιμάκιο που θα μεταβεί στην Άγκυρα για να εκφράσει άμεσα τις ανησυχίες της ΕΕ. Η πίεση στην Τουρκία έρχεται καθώς οι δυτικές πρωτεύουσες στρέφονται προς την αυστηρότερη εφαρμογή των υφιστάμενων κυρώσεων, παρά στην επιβολή νέων μέτρων.
Μια αλλαγή στάσης, που αναγνωρίζει ότι οι επιβληθείσες στη Μόσχα οικονομικές κυρώσεις μετά την εισβολή στην Ουκρανία δεν κατάφεραν να πλήξουν όσο θα ήθελαν τη ρωσική οικονομία, Υποστηρίζουν, όμως, ότι αν κλείσουν τα «παραθυράκια» στα τρέχοντα μέτρα, θα μειωθούν οι σανίδες οικονομικής σωτηρίας του Κρεμλίνου.
Βασικός στόχος η Τουρκία
«Θα μας δείτε να επικεντρωνόμαστε στη φοροδιαφυγή του χρηματοπιστωτικού τομέα», είπε στους FT ο πρώτος δυτικός αξιωματούχος. «Θα στείλουμε ένα μήνυμα πολύ ξεκάθαρα ότι, για παράδειγμα, τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα τρίτων χωρών δεν πρέπει να διασυνδέονται με το δίκτυο πληρωμών Mir επειδή αυτό εγκυμονεί κάποιους κινδύνους αποφυγής των κυρώσεων».
«Πρέπει να κλείσουμε τα παραθυράκια», είπε ο δεύτερος αξιωματούχος, που μετείχε στις συνομιλίες αυτού του μήνα μεταξύ ΕΕ και ΗΠΑ για την επιβολή των κυρώσεων, αναφέροντας ως κύριο στόχο την Τουρκία.
Ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν υποστηρίζει ότι κρατά μια ισορροπημένη προσέγγιση αναφορικά με τον πόλεμο στην Ουκρανία, αλλά η άρνηση του να εφαρμόσει κυρώσεις στη Ρωσίας και οι πρόσφατες δεσμεύσεις του να εμβαθύνει την οικονομική συνεργασία με τη Μόσχα έχουν θορυβήσει τους δυτικούς συμμάχους.
Ο Ερντογάν, που θα συναντηθεί αύριο με τον Πούτιν στη Σαμαρκάνδη του Ουζμπεκιστάν, είπε τον περασμένο μήνα ότι σημειώνεται «σοβαρή πρόοδος» για την επέκταση του ρωσικού συστήματος πληρωμών Mir, που ανέπτυξε η κεντρική τράπεζα της Ρωσίας ως εγχώρια εναλλακτική για την Visa και την Mastercard. Μέλη του συστήματος αυτού είναι πέντε από τις μεγαλύτερες τράπεζες της Τουρκίας, οι Vakifbank, Ziraat Bank, Is Bank, DenizBank και η ελεγχόμενη από το τουρκικό κράτος Halkbank, που κατηγορείται ότι βοήθησε το Ιράν να παρακάμψει τις αμερικανικές κυρώσεις.
Το υπουργείο Εξωτερικών της Τουρκίας είπε ότι μολονότι η μακροχρόνια πολιτική της Άγκυρας είναι να εφαρμόζει μόνον κυρώσεις που υποστηρίζονται από τον ΟΗΕ, «είμαστε επίσης εξίσου σταθεροί στην πολιτική μας να μην επιτρέψουμε να γίνει η Τουρκία κανάλι αποφυγής κυρώσεων».
Κλιμάκιο της ΕΕ στην Τουρκία τον Οκτώβριο
Στο πλαίσιο των προσπαθειών για την ενίσχυση της εφαρμογής των κυρώσεων η επίτροπος Οικονομικών Υπηρεσιών της ΕΕ, Μέρεντ ΜακΓκίνες σχεδιάζει να επισκεφθεί τον Οκτώβριο την Τουρκία, σύμφωνα με άτομα που έχουν γνώση των σχεδίων. Όπως δήλωσε ανώτερος αξιωματούχος της ΕΕ, «η Επίτροπος ΜακΓκίνες επισκέφτηκε πρόσφατα ορισμένες χώρες για να συζητήσει θέματα που σχετίζονται με τις χρηματοπιστωτικές υπηρεσίες και ειδικότερα την εφαρμογή των κυρώσεων, δεδομένης της επιθετικότητας της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας».
Ο αναπληρωτής ΥΠ ΟΙΚ των ΗΠΑ, Γουόλι Αντεγιέμο, με επιστολές του τον περασμένο μήνα προειδοποίησε τουρκικές επιχειρήσεις αναφορικά με «τις προσπάθειες της Ρωσίας να χρησιμοποιήσει τη χώρα σας για να αποφύγει τις κυρώσεις» και τους κινδύνους «διεξαγωγής συναλλαγών με ρωσικές οντότητες, στις οποίες επιβλήθηκαν κυρώσεις».
Οι δυτικές κυρώσεις, οι οποίες τέθηκαν σε ισχύ κατά κύματα τις πρώτες εβδομάδες μετά την εισβολή της Ρωσίας, αποσκοπούσαν στο να αποκόψουν από την παγκόσμια αγορά τις μεγαλύτερες ρωσικές τράπεζες, εταιρείες ενέργειας και αμυντικών εταιρειών και εκατοντάδες ανώτερους αξιωματούχους και τους πλουσιότερους Ρώσους επιχειρηματίες.
Στο πλαίσιο της ευρύτερης καταστολής της παράκαμψης των κυρώσεων οι δυτικές προσπάθειες θα εστιάσουν σε άτομα, τα οποία χειρίζονται πληρωμές για λογαριασμό Ρώσων καθώς και επιχειρήσεις, που έχουν συμβάλει στη δημιουργία παράλληλων δικτύων πληρωμών για τη Μόσχα, σύμφωνα με έναν από τους αξιωματούχους.
ΕΕ και ΗΠΑ θα στοχεύσουν επίσης οντότητες που βοηθούν τη Μόσχα στην επεξεργασία των ρωσικών εσόδων από εξαγωγές ή στη διευκόλυνση των εισαγωγών βιομηχανικών ή αμυντικών προϊόντων που απαγορεύονται βάσει των κυρώσεων της Δύσης, δήλωσαν οι τρεις αξιωματούχοι.
Πέρα από την Τουρκία, η καταστολή των πιθανών «παράθυρων» αποφυγής κυρώσεων στοχεύει χώρες του Καυκάσου, της Κεντρικής Ασίας και του Κόλπου, δήλωσαν αξιωματούχοι. «Η Ρωσία θα δοκιμάσει κάθε πόρτα. Και κάθε χώρα πρέπει να έχει επίγνωση ότι θα το παρακολουθήσουμε και θα μιλήσουμε μαζί της», δήλωσε ο Τζέιμς Ο’ Μπράιεν, συντονιστής των κυρώσεων στο αμερικανικό υπουργείο Εξωτερικών.