Οι κυρώσεις που επέβαλε η Δύση στη Ρωσία για την εισβολή στην Ουκρανία είναι σε πλήρη εξέλιξη, ωστόσο εξετάζεται μία ακόμα κίνηση και αυτή είναι ο αποκλεισμό της Μόσχας από το SWIFT.
Πρόκειται για το διεθνές διατραπεζικό σύστημα Society for Worldwide Interbank Financial Telecommunication, το οποίο είναι καθοριστικής σημασίας για την ομαλή συναλλαγή χρημάτων παγκοσμίως. Σύμφωνα πάντως με το BBC, το SWIFT δεν έχει καμία επιρροή στις κυρώσεις και οποιαδήποτε απόφαση για την επιβολή τους εναπόκειται στις κυβερνήσεις.
Τι είναι το SWIFT -Ποιος το ελέγχει
Το SWIFT είναι ένα σύστημα ανταλλαγής μνημάτων μεταξύ των τραπεζών παγκοσμίως. Πρόκειται για ένα διατραπεζικό σύστημα μέσω του οποίου τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα καταγράφουν, ενημερώνουν και διεκπεραιώνουν διασυνοριακές χρηματοοικονομικές συναλλαγές. Ιδρύθηκε το 1973, έχει την έδρα του στο Βέλγιο και συνδέει 11.000 τράπεζες και ιδρύματα σε περισσότερες από 200 χώρες. Το SWIFT στέλνει περισσότερα από 40 εκατομμύρια μηνύματα την ημέρα, καθώς τρισεκατομμύρια δολάρια αλλάζουν χέρια μεταξύ εταιρειών και κυβερνήσεων. Περισσότερο από το 1% αυτών των μηνυμάτων πιστεύεται ότι αφορά ρωσικές πληρωμές.
Το SWIFT δημιουργήθηκε από αμερικανικές και ευρωπαϊκές τράπεζες, οι οποίες δεν ήθελαν ένα μόνο ίδρυμα να αναπτύξει το δικό του σύστημα και να έχει μονοπώλιο και ανήκει από κοινού σε περισσότερες από 2.000 τράπεζες και χρηματοπιστωτικά ιδρύματα. Την εποπτεία του την έχει η Εθνική Τράπεζα του Βελγίου σε συνεργασία με τις μεγαλύτερες κεντρικές τράπεζες σε όλο τον κόσμο.
Πώς θα επηρεάσει τη Ρωσία ο αποκλεισμός από το SWIFT
Σύμφωνα με το BBC σε περίπτωση που η Δύση αποκλείσει τις ρωσικές εταιρείες από το SWIFT, αυτές θα χάσουν την πρόσβαση στις ομαλές και άμεσες συναλλαγές που παρέχει το SWIFT. Αυτό σημαίνει πως οι πληρωμές για τα πολύτιμα ενεργειακά και γεωργικά προϊόντα της θα διαταράσσονταν σοβαρά. Οι τράπεζες πιθανότατα θα έπρεπε να συναλλάσσονται απευθείας μεταξύ τους, προσθέτοντας καθυστερήσεις και επιπλέον κόστος και θα εμπόδιζε την ικανότητα της Ρωσίας να ανακτά τα διεθνή κέρδη από τις εξαγωγές πετρελαίου και φυσικού αερίου της.
Υπενθυμίζεται πως το 2014 η Ρωσία είχε απειληθεί ξανά με αποκλεισμό από το SWIFT λόγω των γεγονότων στην Κριμαία. Τότε το Κρεμλίνο είχε δήλωσε ότι η κίνηση αυτή θα ισοδυναμούσε με κήρυξη πολέμου, ωστόσο η Δύση δεν υλοποίησε τότε την απειλή της.
Οπως αναφέρει το BBC to 2012 το Ιράν αποκλείστηκε από το SWIFT, στο πλαίσιο των κυρώσεων για το πυρηνικό του πρόγραμμα και αυτό είχε ως αποτέλεσμα η Τεχεράνη να απολέσει σχεδόν το ήμισυ των εσόδων της από τις εξαγωγές πετρελαίου και το 30% του εξωτερικού εμπορίου.
Reuters: «Θέμα χρόνου» η αποσύνδεση της Ρωσίας από το SWIFT
Μια απόφαση για τον αποκλεισμό της Ρωσίας από το διεθνές σύστημα τραπεζικών συναλλαγών SWIFT είναι ζήτημα ημερών, δήλωσε σήμερα στο Reuters ο κυβερνήτης της κεντρικής τράπεζας μιας χώρας της ευρωζώνης. «Το SWIFT είναι απλώς ζήτημα χρόνου, πολύ σύντομου χρόνου, ημερών», είπε ο διοικητής της κεντρικής τράπεζας της χώρας αυτής, που ζήτησε να μην κατονομαστεί. «Είναι αρκετό; Όχι. Είναι απαραίτητο; Απολύτως. Οι κυρώσεις έχουν νόημα μόνο όταν υπάρχουν κόστη και για τις δύο πλευρές και αυτό θα στοιχίσει ακριβά», πρόσθεσε αυτός ο κεντρικός τραπεζίτης.
Ενας ένας οι Δυτικοί τάσσονται υπέρ του αποκλεισμού της Ρωσίας από το SWIFT
Οι ΗΠΑ και το Ηνωμένο Βασίλειο ήταν έτοιμες να εκδιώξουν τη Ρωσία από το SWIFT, ωστόσο φρένο έβαζαν κάποιες ευρωπαϊκές χώρες όπως η Γερμανία, η Ιταλία, η Αυστρία και η Ολλανδία, οι οποίες εξέφρασνα ενστάσεις, καθώς χρησιμοποιούν το SWIFT για να αγοράζουν ρωσικό φυσικό αέριο.
Ωστόσο όπως φαίνεται το κλίμα αλλάζει και είναι πλέον ζήτημα χρόνου η Δύση να αποφασίσει τον αποκλεισμό της Ρωσίας από το SWIFT, καθώς Γερμανία και Ουγγαρία δείχνουν να αλλάζουν στάση. Μετά και τις τελευταίες εξελίξεις ο πρωθυπουργός της Ουγγαρίας Βίκτορ Ορμπαν υποστηρίζει πλέον την επιβολή εκτεταμένων κυρώσεων στη Ρωσία, συμπεριλαμβανομένου και του αποκλεισμού του συστήματος SWIFT.
Ενδεικτικό της αλλαγής κλίματος είναι πως ο πρωθυπουργός της Ουγγαρίας Βίκτορ Όρμπαν παρά τις στενές σχέσεις που διατηρεί με το Κρεμλίνο δήλωσε ότι θα υποστηρίξει όλες τις κυρώσεις της ΕΕ κατά της Ρωσίας και δεν θα εμποδίσει καμία, αλλά και πως συμφωνεί και με τον αποκλεισμό της Ρωσίας από το διασυνοριακό σύστημα τραπεζικών συναλλαγών SWIFT.
Ο Βρετανός πρωθυπουργός Μπόρις Τζόνσον ζήτησε να αποσυνδεθεί άμεσα η Ρωσία από το σύστημα SWIFT «Ζητούμε να τερματιστεί η ρωσική ανάμειξη στο SWIFT», ανέφερε ενημέρωση της βρετανικής κυβέρνησης για την Ουκρανία την οποία ο Τζόνσον έβαλε στο Twitter.
Σε ανάρτησή του στο Twitter o Ουκρανός πρόεδρος Ζελένσκι έγραψε ότι «σε τηλεφωνική τους συνομιλία, ο Μάριο Ντράγκι είπε ότι θα στήριζε τον αποκλεισμό της Ρωσίας από το σύστημα πληρωμών Swift και την παροχή στήριξης στην άμυνα». «Η Ουκρανία πρέπει να μπει στην ΕΕ», πρόσθεσε ο Ζελένσκι, ο οποίος έκανε λόγο και για «μια νέα σελίδα στις σχέσεις Ιταλίας- Ουκρανίας».
Η Ελλάδα πάντως τάσσεται ξεκάθαρα υπέρ του αποκλεισμού της Ρωσίας από το διεθνές διατραπεζικό σύστημα SWIFT, σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές.
Και η Κύπρος τάσσεται υπέρ με τον υπουργό Οικονομικών Κωνσταντίνο Πετρίδη να αναφέρει πως στο όνομα της ενότητας της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της αλληλεγγύης προς τον Ουκρανικό λαό, η Κύπρος δεν έχει αντιταχθεί σε οποιεσδήποτε κυρώσεις της ΕΕ, συμπεριλαμβανομένου του αποκλεισμού της Ρωσίας από το SWIFT. Όλα είναι στο τραπέζι.