Το πιο φιλόδοξο οικονομικό σχέδιο της Ευρωπαϊκής Ενωσης, μια πραγματική ανάσα για τα 12 κράτη-μέλη των οποίων τα εθνικά σχέδια ανάκαμψης, στο πλαίσιο του Ταμείου Ανάκαμψης (NextGenerationEU) εγκρίθηκαν σήμερα από το EcoFin, αρχίζει να «τρέχει». Η Ελλάδα θα αρχίσει να εισπράττει την προχρηματοδότηση, ύψους 4 δισ. ευρώ, από τα τέλη του μήνα.
Ο αντιπρόεδρος της Επιτροπής, Βάλντις Ντομπρόβσκις, λίγο μετά τη λήξη του Ecofin στις Βρυξέλλες έκανε λόγο για «καταπληκτικά νέα», ανακοινώνοντας το «πράσινο φως» στα εθνικά σχέδια ανάκαμψης και ανθεκτικότητας της Ελλάδας, της Πορτογαλίας, της Ισπανίας, της Γαλλίας, της Γερμανίας, της Ιταλίας, της Αυστρίας, της Δανίας, του Βελγίου, του Λουξεμβούργου, της Σλοβακίας και της Λετονίας. Ανακοίνωσε μάλιστα ότι οι πρώτες εκταμιεύσεις από το Ταμείο Ανάκαμψης προς τις χώρες που έχουν λάβει έγκριση των σχεδίων τους θα μπορέσουν να ξεκινήσουν περί τα τέλη Ιουλίου.
«H χρηματοδότηση της ΕΕ μπορεί να ξεκινήσει να ρέει»
«H χρηματοδότηση της Ευρωπαϊκής Ενωσης μπορεί να ξεκινήσει να ρέει για να ξεκινήσει η εφαρμογή των επενδύσεων και μεταρρυθμίσεων σε αυτές τις χώρες», επισήμανε ο Βλάντις Ντομπρόβσκις.
Το ελληνικό σχέδιο («Ελλάδα 2.0»), συνολικού ύψους 30,5 δισ. ευρώ (17,8 δισ. ευρώ σε επιχορηγήσεις και 12,7 δισ. ευρώ σε δάνεια), ήταν μεταξύ των πρώτων τριών που κατατέθηκαν και εγκρίθηκαν από την Επιτροπή.
Τα σχέδια που θα εγκριθούν από το Ecofin θα επιτρέψουν την εκταμίευση προχρηματοδότησης που αντιστοιχεί στο 13% του συνολικού ποσού χρηματοδότησης, από τα τέλη Ιουλίου και μετά.
Οπως προαναφέρθηκε, για την Ελλάδα το ποσό της προχρηματοδότησης αντιστοιχεί σε 4 δισ. ευρώ (2,3 δισ. ευρώ σε επιχορηγήσεις και 1,7 δισ. ευρώ σε δάνεια).
Συνολικά, η Αθήνα αναμένει 7,9 δισ. ευρώ ως το τέλος του έτους, καθώς, πέρα από την προκαταβολή των 4 δισ. ευρώ, υπολογίζει και στην εκταμίευση της πρώτης δόσης.
Μητσοτάκης: Ιστορική στιγμή για την Ελλάδα
Δεν είναι τυχαίος ο χαρακτηρισμός «ιστορική στιγμή» που επέλεξε ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης για να περιγράψει την έγκριση από το Ecofin του Εθνικού Σχεδίου Ανάκαμψης.
Σε ανάρτησή του στο twitter για την έγκριση του Εθνικού Σχεδίου Ανάκαμψης «Ελλάδα 2.0» από το Ecofin ο πρωθυπουργός έγραψε:
«Ιστορική στιγμή για την Ελλάδα, καθώς το Εθνικό Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας έχει εγκριθεί. Τώρα η σκληρή δουλειά ξεκινά καθώς επιταχύνουμε τα σχέδιά μας δημιουργώντας θέσεις εργασίας και ανάπτυξη στον βιώσιμο, ψηφιακό και χώρο υποδομών, οδηγώντας σε ένα λαμπρότερο μέλλον για όλους τους πολίτες μας».
Στο ίδιο μήκος κύματος κινήθηκαν ο υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας και ο αναπληρωτής ΥΠΟΙΚ Θεόδωρος Σκυλακάκης, οι οποίοι έκαναν λόγο για «μεγάλη ημέρα» για την Ελλάδα.
Πώς θα κατανεμηθεί το νέο «Σχέδιο Μάρσαλ»
Το Σχέδιο Ανάκαμψης φιλοδοξεί να κινητοποιήσει το μεγαλύτερο χρηματοδοτικό «πακέτο» μετά το Σχέδιο Μάρσαλ.
Στην πραγματικότητα, δεν πρόκειται μόνο για τα 30,5 δισ. ευρώ των επιχορηγήσεων και δανείων, καθώς, αν συνυπολογιστούν τα κονδύλια από το νέο ΕΣΠΑ και τα ιδιωτικά κεφάλαια που θα επενδυθούν, το «πακέτο» θα αγγίξει τα 100 δισ. ευρώ.
«Τώρα ξεκινά η μεγάλη πρόκληση της υλοποίησης, στην οποία στοχεύουμε να διπλασιάσουμε την απορρόφηση των ευρωπαϊκών κονδυλίων μέσα σε έναν μόλις χρόνο», τόνισε ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών Θεόδωρος Σκυλακάκης, επιχειρώντας να προσγειώσει στην πραγματικότητα όσους… ονειρεύονται έναν υγιεινό περίπατο. Αντιθέτως, οι μνημονιακού τύπου διαδικασίες, αξιολογήσεις και εκταμιεύσεις μετατρέπουν τα ορόσημα που έχει θέσει η ίδια η ελληνική πλευρά σε έναν αγώνα υψηλών απαιτήσεων.
Το Σχέδιο ξεδιπλώνεται σε 4 πυλώνες, που φιλοδοξούν με 17,8 δισ. ευρώ επιχορηγήσεων να οδηγήσουν στον μετασχηματισμό της Ελλάδας, χωρίς να μείνει κανείς πίσω, ήτοι χωρίς κοινωνικούς αποκλεισμούς και διεύρυνση των ανισοτήτων.
Ειδικότερα:
- Ο πυλώνας της πράσινης μετάβασης επικεντρώνεται στην ενεργειακή απόδοση και την ανακαίνιση των κτιρίων, στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, την ηλεκτροκίνηση, την ανθεκτικότητα στην κλιματική αλλαγή και την προστασία του περιβάλλοντος
- Ο πυλώνας του ψηφιακού μετασχηματισμού αποσκοπεί στη βελτίωση των υποδομών δικτύου και στη διευκόλυνση της ψηφιακής μετάβασης στον δημόσιο και τον ιδιωτικό τομέα
- Ο τρίτος πυλώνας επικεντρώνεται στην αγορά εργασίας, την εκπαίδευση και την κατάρτιση, τη βιωσιμότητα της υγειονομικής περίθαλψης και την πρόσβαση σε κοινωνικές πολιτικές
- Ο τέταρτος πυλώνας συνδυάζει μέτρα για την ενίσχυση της δημόσιας διοίκησης, του συστήματος δικαιοσύνης και του χρηματοπιστωτικού συστήματος, την προώθηση της έρευνας και της καινοτομίας, την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας σε βασικούς τομείς και τη διευκόλυνση των ιδιωτικών επενδύσεων
- Όσον αφορά στα δάνεια, συνολικού ύψους 12,7 δισ. ευρώ, αποσκοπούν στην παροχή κινήτρων για την πραγματοποίηση ιδιωτικών επενδύσεων σε μετασχηματιστικούς τομείς της οικονομίας.
Ως «κλειδιά» για την «πράσινη» ανάπτυξη χαρακτηρίζονται τα έργα υποδομών ηλεκτρικής ενέργειας, όπως η διασύνδεση των Κυκλάδων, με προβλεπόμενο κόστος 645 εκατ. ευρώ, η ενεργειακή αναβάθμιση 100.000 κατοικιών με 1,3 δισ. ευρώ, η εγκατάσταση 80.000 φορτιστών για ηλεκτρικά αυτοκίνητα κ.λπ.
Αντίστοιχα, στο πεδίο της ψηφιακής μετάβασης ξεχωρίζουν η ανάπτυξη του δικτύου 5G, η ψηφιοποίηση του Δημοσίου με 1,3 δισ. ευρώ, η μετάβαση των επιχειρήσεων στις νέες τεχνολογίες (375 εκατ. ευρώ), η ψηφιοποίηση της εκπαίδευσης με 231 εκατ. ευρώ.
Κρίσιμο χαρακτηρίζεται το στοίχημα της κοινωνικής συνοχής, εξ ου και το κονδύλι των 5,2 δισ. ευρώ, χωρίς να συνυπολογίζεται το όφελος από την κινητοποίηση ευρωπαϊκών πόρων και ιδιωτικών κεφαλαίων, που υπολογίζεται ότι μπορούν να δημιουργήσουν περίπου 200.000 θέσεις εργασίας.
Μόνο για την ενίσχυση των ενεργών πολιτικών απασχόλησης, το Σχέδιο προβλέπει τη δέσμευση 740 εκατομμυρίων ευρώ.