«Είναι εξαιρετικά δύσκολο να το τινάξουν στον αέρα οι τέσσερις. Δεν είναι μικρό πράγμα η συμφωνία Γαλλίας- Γερμανίας» αναφέρουν στο iefimerida ευρωπαϊκές πηγές, εκτιμώντας ότι η τελική συμφωνία για το Ταμείο Ανάκαμψης δεν θα απέχει από το σχέδιο της Κομισιόν.
Το κλίμα αυτό εξέπεμψε λίγο ως πολύ και η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, λέγοντας ότι των ανακοινώσεων είχαν προηγηθεί έντονες διαβουλεύσεις, με τις πληροφορίες να συγκλίνουν στο ότι οι συζητήσεις έγιναν σε υψηλό επίπεδο. Από την άλλη, ουδείς τρέφει ψευδαισθήσεις ότι οι διαβουλεύσεις τόσο σε επίπεδο Eurogroup, όσο και σε επίπεδο Συνόδου Κορυφής, θα εξαντληθούν στις λεπτομέρειες του Ταμείου. Το παζάρι θα είναι ευρύ και εκτιμάται ότι θα επεκταθεί στους όρους και τις προϋποθέσεις των εκταμιεύσεων, της παρακολούθησης και της αποπληρωμής αυτών των κεφαλαίων.
Ικανοποίηση στην Αθήνα για το πακέτο των 32 δις
Στην Αθήνα υπάρχει διάχυτη αισιοδοξία, καθώς τα 32 δισ του σχεδίου της Κομισιόν εκτιμάται ότι θα έχουν πολλαπλασιαστικό αποτέλεσμα στην οικονομία, υπό την προϋπόθεση ότι θα αξιοποιηθούν στο έπακρο. Με βάση το καλό σενάριο, εκτιμάται ότι οι οριστικές αποφάσεις μπορούν να ληφθούν τον Ιούλιο, αλλά από εκεί και πέρα ξεκινά μια μακρά διαδικασία, όπου η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα πρέπει να βγει τελικά στις αγορές για να δανειστεί κι εν συνεχεία να γίνει η κατανομή- εκταμίευση. Με αυτά τα δεδομένα, όπως σημειώνουν κυβερνητικές πηγές, θα ήταν έκπληξη πρώτου μεγέθους αν τα πρώτα ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης έρχονταν νωρίτερα από τις αρχές του 2021.
Εάν η τελική δομή του Ταμείου δεν είναι πολύ διαφορετική από το σχέδιο της Κομισιόν, ο μηχανισμός θα είναι ανάλογος με αυτός του ΠΔΕ:
1. Η κάθε χώρα θα παρουσιάζει σχέδιο και θα αιτείται χρηματοδότησης. Σύμφωνα με πληροφορίες, θα απαιτείται συγχρηματοδότηση από το κράτος- μέλος, ενδεχομένως με εξαίρεση των δράσεων που θα αφορούν στην Υγεία
2. Οι Βρυξέλλες θα εγκρίνουν και θα εκταμιεύουν. Για να μην υπάρχουν, μάλιστα, καθυστερήσεις, συστήνεται νέα Γενική Διεύθυνση Μεταρυθμίσεων, που θα εγκρίνει με διαδικασίες- εξπρές τα σχέδια των κρατών- μελών
Οι ημερομηνίες «κλειδιά» για το σχέδιο της Κομισιόν
Αν και όλοι αναμένουν σκληρά παζάρια, ευρωπαϊκές πηγές τονίζουν ότι είναι κρίσιμο να μη χαθεί πολύτιμος χρόνος. Οι ημερομηνίες- κλειδιά, όπως αποτυπώνονται σε συνοδευτικά έγγραφα του σχεδίου της Κομισιόν, είναι οι εξής:
- Ως τον Ιούλιο: πολιτική συμφωνία στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο για το Πολυετές Δημοσιονομικό Πλαίσιο της περιόδου 2021- 2027 αλλά και για τους ίδιους πόρους χρηματοδότησης
- Ως το καλοκαίρι: συζητήσεις στο Ευρωκοινοβούλιο
- Ως τις αρχές του φθινοπώρου: υιοθέτηση του Πολυετούς Δημοσιονομικού Πλαισίου και νομοθέτηση
- Οκτώβριος: Ευρωπαϊκό Συμβούλιο
- Δεκέμβριος: υιοθέτηση από του Πολυετούς Δημοσιονομικού Πλαισίου από το Ευρωκοινοβούλιο και διαδικασίες στα εθνικά κοινοβούλια
- Ιανουάριος 2021: έναρξη ισχύος του ΠΔΠ, μέρος του οποίου αποτελεί το Ταμείο Ανάκαμψης
Τι ισχύει με τους «πράσινους» φόρους
Αυτό που πέρασε μάλλον στα «ψιλά», είναι οι εκτενείς αναφορές στους ίδιους πόρους (own resources), που θα χρησιμοποιηθούν για να καλυφθεί μέρος της διεύρυνσης του Κοινοτικού Προϋπολογισμού. Από τα συνοδευτικά κείμενα προκύπτει σαφώς ότι ήδη υπάρχουν προτάσεις στο τραπέζι, που αφορούν στην επιβολή «πράσινων»- και όχι μόνο- φόρων.
Συγκεκριμένα, γίνεται αναφορά σε φόρο στα μη ανακυκλούμενα πλαστικά, στις εκπομπές ρύπων (με εκτίμηση εσόδων περίπου 10 δισ ευρώ ετησίως), αλλά και στην επιβολή ψηφιακού εταιρικού φόρου, που ήδη αποτελεί αντικείμενο εργασίας του ΟΟΣΑ, με προσδοκώμενα έσοδα 1,3 δισ ευρώ το χρόνο. Προβληματισμό προκαλεί αν μη τι άλλο η αναφορά σε έναν πόρο «απλοποιημένου ΦΠΑ». Ειδικά ως τους «πράσινους» φόρους η ελληνική πλευρά δεν έχει κατ’ αρχήν αντιρρήσεις, ωστόσο αρμόδιες πηγές επισημαίνουν ότι οι όποιες συζητήσεις θα λάβουν υπόψιν ενδεχόμενες επιπτώσεις στην ακτοπλοια και στη ναυτιλία, που θεωρούνται «ευαίσθητοι» κλάδοι για τα ελληνικά συμφέροντα.