Αναμφίβολα το νέο πρόγραμμα για την εστίαση θα λύσει το γρίφο της επανεκκίνησης για χιλιάδες επιχειρήσεις του κλάδου, που δεν έχουν στα ταμεία τους ούτε μισό ευρώ.
Από κυλιόμενες έρευνες, προκύπτει ότι το 40- 45% έχει μηδενική ρευστότητα, ενώ άλλο ένα 40% δηλώνει ότι τα ταμειακά του διαθέσιμα επαρκούν το πολύ για δύο μήνες.
Η θετική υποδοχή του νέου «εργαλείου», από τον πρόεδρο της ΠΟΕΣΕ και ΓΣΕΒΕΕ, Γ. Καββαθά, είναι ενδεικτική του κλίματος, καθώς από τη στιγμή που άρχισε να αχνοφαίνεται φως στον ορίζοντα, δηλαδή η πιθανότητα να ξεκινήσει η εστίαση από τα μέσα του Απριλίου, οι φορείς του κλάδου είχαν επισημάνει ότι για να σηκώσουν ρολά οι επιχειρήσεις τους, απαιτούνται 2.000- 3.000 ευρώ κατά μέσο όρο για τα πρώτα έξοδα, κυρίως για πρώτες ύλες.
Εστιαση: 35.000 επιχειρήσεις θα αντλήσουν χρήματα από το πρόγραμμα
Αυτήν τη στιγμή υπολογίζεται ότι στον κλάδο βρίσκονται περίπου 80.000 επιχειρήσεις. Προφανές είναι ότι δεν θα μπορέσουν να υπαχθούν όλοι στο νέο πρόγραμμα, καθώς οι απώλειες τζίρου του 2020 θα πρέπει να είναι τουλάχιστον 30%. Υπενθυμίζεται ότι το αντίστοιχο κριτήριο σε όλους τους γύρους της Επιστρεπτέας Προκαταβολής ήταν 20%, συνεπώς το όριο για το νέο πρόγραμμα είναι αυστηρότερο, καθώς στόχο έχει να ενισχύσει εκείνους που έχουν τις πιο βαθιές «πληγές».
Με δεδομένο ότι η χρηματοδότηση αντιστοιχεί στο 7% του τζίρου του 2020 και με δεδομένο ότι ο τζίρος όλου του κλάδου την περσινή χρονιά ήταν 6,059 δισ ευρώ, το «εργαλείο» θα έπρεπε να ξεπερνά τα 420 εκατ. Ευρώ για να «χωρέσουν» όλοι, ωστόσο δεν ήταν αυτή η στόχευση, αλλά η στήριξη των πιο αδύναμων. Σύμφωνα με υπολογισμούς, τουλάχιστον 35.000 επιχειρήσεις του κλάδου, θα μπορέσουν να αντλήσουν ρευστότητα από το νέο πρόγραμμα.
Εστίαση: Απώλειες τζίρου 37.7% στην πανδημία
Από τα αναλυτικά στοιχεία ανά περιοχή, που δημοσιοποίησε η ΕΛΣΤΑΤ, προκύπτει ότι ο κλάδος έχασε πέρσι το 37,7% του τζίρου του 2019, συνεπώς το όριο του 30% για την υπαγωγή στο νέο πρόγραμμα είναι «κλειδί», αν λάβει κανείς υπόψιν ότι σε πολλές περιοχές η μείωση του τζίρου ήταν μικρότερη ή πολύ μικρότερη. Η μεγαλύτερη πτώση τζίρου του κλάδου καταγράφεται στη Μύκονο (73,3%) και η μικρότερη στην Κόρινθο (17,3%)
Για παράδειγμα, στην Αττική, όπου δημιουργείται σχεδόν το 42% του τζίρου της εστίασης όλης της χώρας, η μείωση του κύκλου εργασιών ήταν 34,9%, δηλαδή οριακά στο «κατώφλι» του 30%. Φυσικά οι μέσοι όροι δεν λένε πάντα όλη την αλήθεια, καθώς επιχειρήσεις εστίασης στο κέντρο της Αθήνας είδαν το τζίρο τους να «βυθίζεται» ως και 80% λόγω της απουσίας τουριστών, ενώ σε άλλες περιοχές η πτώση συγκρατήθηκε σε πολύ χαμηλότερα επίπεδα. Επιπλέον, πολλές μικρές επιχειρήσεις του κλάδου κατάφεραν να περισώσουν τη χρονιά με delivery και take away, ενώ όπως προέκυψε από αιτήσεις για την Επιστρεπτέα- οι οποίες απορρίφθηκαν- πολλοί είδαν τον τζίρο τους να αυξάνεται εξ αυτού του λόγου.
Εστίαση: Κερδισμένοι και χαμένοι για το πρόγραμμα στήριξης
Κερδισμένες είναι οι επιχειρήσεις του κλάδου, που τόλμησαν να ξεκινήσουν μέσα στην πανδημία, καθώς γι’ αυτές δεν θα υπάρχει κριτήριο απώλειας τζίρου. Μόνο στην περιοχή της Αττικής, σύμφωνα με τα στοιχεία του Επαγγελματικού Επιμελητηρίου Αθηνών, 1.143 επιχειρήσεις εστίασης έκαναν έναρξη εργασιών στη διάρκεια του 2020.
Χαμένοι είναι όσοι το 2019 εμφάνισαν μικρότερο τζίρο από τον πραγματικό, με αποτέλεσμα η βάση σύγκρισης με τον αντίστοιχο τζίρο του 2020 να είναι πολύ χαμηλή. Αδήλωτα εισοδήματα του 2019 στέρησαν, ήδη, από πολλές επιχειρήσεις τη δυνατότητα άντλησης ρευστότητας από τις Επιστρεπτέες.
Στόχος είναι το πρόγραμμα να «τρέξει» γρήγορα, ωστόσο απαιτείται και η έγκριση από τις Βρυξέλλες, καθώς πρόκειται για κονδύλια του ΕΣΠΑ. Η αξιολόγηση θα είναι άμεση και η εκταμίευση της επιχορήγησης θα γίνεται αμέσως μετά την ένταξη και την έγκριση της αίτησης, ενώ οι επιχειρήσεις οφείλουν να αναλώσουν την επιχορήγηση μέχρι το τέλος της χρονιάς, ενώ ο έλεγχος θα γίνει με βάση τις περιοδικές δηλώσεις ΦΠΑ και τα δηλωθέντα έξοδα.
Ο κλάδος την περασμένη χρονιά είχε απώλειες περί τα 2,3 δισ ευρώ. Μόνο από τις «ενέσεις» της Επιστρεπτέας Προκαταβολής, οι επιχειρήσεις εστίασης άντλησαν περίπου 1 δισ ευρώ, ενώ άλλα 700 εκατ. Ευρώ ήταν η κρατική συμβολή για τη διάσωση των θέσεων εργασίας μέσω των αναστολών συμβάσεων. Στο οικονομικό επιτελείο υπολογίζουν ότι αν στην εξίσωση προστεθούν οι αναστολές φορολογικών/ ασφαλιστικών υποχρεώσεων, καθώς και το «κούρεμα» των ενοικίων, οι απώλειες του 2020 απορροφώνται.
Συν τοις άλλοις, μέσα στο μήνα θα «ανοίξει» η Επιστρεπτέα 7 με 1 δισ ευρώ και αυξημένα ελάχιστα ποσά, ενώ τον επόμενο μήνα θα ενεργοποιηθεί και η επιδότηση πάγιων δαπανών με άλλα 500 εκατ. Ευρώ για όσες επιχειρήσεις δεν καλύφθηκαν επαρκώς από τα μέτρα στήριξης.