Αν η τιμή του χθεσινού «κλεισίματος» στο TTF ήταν η μέση τιμή του 2023, τότε πολύ απλά το υπουργείο Οικονομικών θα έπρεπε να βρει περί τα 900 εκ. ευρώ για να χρηματοδοτήσει τις επιπλέον ανάγκες επιδοτήσεων στο ρεύμα.
Το βασικό σενάριο του Προϋπολογισμού του 2023 προβλέπει μέση τιμή έτους, για το φυσικό αέριο, στα 120 ευρώ και μέχρι πριν από μερικές ημέρες το σενάριο αυτό φαινόταν υπερβολικό, αν αναλογιστεί κανείς ότι στις 11 Νοεμβρίου η τιμή του είχε κατρακυλήσει στα 97 ευρώ. Κι εκεί που έτριβαν τα χέρια τους στο οικονομικό επιτελείο, υπολογίζοντας το... περίσσευμα από τον “κουμπαρά” του 1 δισ ευρώ, η αδυναμία των Ευρωπαίων να καταλήξουν σε κάποια συμφωνία για τη ρύθμιση της ξεχαρβαλωμένης αγοράς ενέργειας, έστρωσε το χαλί για νέα κερδοσκοπικά παιχνίδια.
Ρευστή η κατάσταση στο πεδίο Ενέργειας
Η τιμή του φυσικού αερίου έπιασε με σχετική ανάσα τα επίπεδα των 150 ευρώ, με τους αναλυτές να αποδίδουν τα αίτια στον... κακό καιρό που έρχεται- λες και δεν θα ερχόταν ποτέ ο Χειμώνας- καθώς και στη μείωση των αποθεμάτων, η οποία είναι όμως εντελώς οριακή και απολύτως λογική. Βάζοντας στην άκρη τα σκληρά παζάρια Βόρειων- Νότιων για τον “κόφτη”, η ουσία είναι ότι επιβεβαιώνεται για ακόμα φορά πόσο ρευστή είναι η κατάσταση στο πεδίο της Ενέργειας.
Όσο για το πρακτικόν του θέματος, πηγή του υπουργείου Οικονομικών σημειώνει ότι κάθε 10 ευρώ πάνω από το βασικό σενάριο των 120 ευρώ, ισοδυναμεί με 300 εκ ευρώ επιπλέον ανάγκη επιδότησης σε ετήσια βάση.
Και κάπως έτσι, αντί η συζήτηση να περιστρέφεται γύρω από τα πρόσθετα μέτρα στήριξης, που θα μπορούσαν να ενεργοποιηθούν τους επόμενους μήνες, για να αμβλύνουν τις συνέπειες από τα πληθωριστικά κύματα στα είδη διατροφής, το ζητούμενο είναι πλέον να διασφαλιστούν κατ’ αρχάς επαρκείς πόροι για ενεργειακές επιδοτήσεις, χωρίς να τίθεται σε κίνδυνο ο στρατηγικός στόχος του πρωτογενούς πλεονάσματος άρα και της επενδυτικής βαθμίδας.
Βασικό «εργαλείο» τα έσοδα από την έκτακτη συνεισφορά αλληλεγγύης
Βασικό “εργαλείο” σε αυτή τη διαδικασία είναι τα έσοδα από την έκτακτη συνεισφορά αλληλεγγύης, η οποία αφορά κατά κύριο λόγο στα διυλιστήρια. Σύμφωνα με το σχετικό Κανονισμό 1854/2022, που έχει δημοσιευθεί από τις 7 Οκτωβρίου στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, “τα κράτη μέλη θεσπίζουν και δημοσιεύουν έως τις 31 Δεκεμβρίου 2022 μέτρα που εφαρμόζουν την υποχρεωτική προσωρινή συνεισφορά αλληλεγγύης” κι αυτό σημαίνει ότι κατά τη διαδικασία ψήφισης του Προϋπολογισμού, πιθανότατα θα έχουμε τις λεπτομέρειες για το πώς θα υπολογιστεί.
Όπως προβλέπει ο Κανονισμός, η εισφορά υπολογίζεται επί των φορολογητέων κερδών- όπως αυτά καθορίζονται βάσει των εθνικών φορολογικών κανόνων (δηλαδή όπως υπολογίζεται ο εθνικός φόρος εισοδήματος)- τα οποία υπερβαίνουν κατά 20% το μέσο όρο των φορολογητέων κερδών της τετραετίας 2018- 2021. Όσο για το συντελεστή της εισφοράς, με τα έως τώρα δεδομένα, δεν αναμένεται να ξεπεράσει τον ελάχιστο του 33% που προβλέπει ο Κανονισμός.
Η εκτίμηση του ΥΠΟΙΚ και ο «κουμπαράς» του 1 δισ. ευρώ
Αν αναλογιστεί κανείς ότι στη διάρκεια του 2020 η διεθνής τιμή του πετρελαίου “έπαιζε” μεταξύ 20- 40 δολαρίων και στο α’ εξάμηνο του 2021 δεν ξεπέρασε τα 75 δολάρια, αντιλαμβάνεται γιατί στο υπουργείο Οικονομικών υπολογίζουν ότι η εισφορά μπορεί να αποδώσει ως και 600 εκ ευρώ. Το μόνο σίγουρο είναι ότι ακριβείς υπολογισμοί δεν μπορούν να γίνουν πριν δημοσιοποιηθούν τα Οικονομικά Αποτελέσματα Έτους, δηλαδή γύρω στον Απρίλιο.
Μπορούν να αξιοποιηθούν αυτά τα 500- 600 εκ σε άλλα πεδία εκτός από τις επιδοτήσεις ρεύματος ή τις επενδύσεις σε ΑΠΕ π.χ. για μια νέα επιταγή ακρίβειας; Σύμφωνα με τον Κανονισμό, ρητά και κατηγορηματικά “όχι”. Ωστόσο, αν δεν έχουμε τελικά δραματική επιδείνωση των δεδομένων στην αγορά ενέργειας, μπορεί να αποδεσμευτεί αντίστοιχο κονδύλι από τον “κουμπαρά” του 1 δισ ευρώ, για να στηριχθούν τα πιο ευάλωτα νοικοκυριά.