Για την επενδυτική βαθμίδα, η οποία εκτίμησε ότι θα έρθει μετά τις εκλογές, αναφέρθηκε ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδας Γιάννης Στουρνάρας, τονίζοντας ότι θα θεωρούσε αδιανόητο το να υπάρξει αποσταθεροποίηση της ελληνικής οικονομίας μετά την εκλογική διαδικασία.
Ο Γιάννης Στουρνάρας μίλησε στην εκπομπή της ΕΡΤ Συμβαίνει στην Ευρώπη και τον δημοσιογράφο Γιώργο Χ. Παπαγεωργίου και εκτίμησε ότι ο στόχος ανάκτησης της επενδυτικής βαθμίδας θα επιτευχθεί μέσα στο 2023 μετά τις εκλογές.
Ανέφερε ότι είναι εφικτή η ανάκτηση της επενδυτικής βαθμίδας μέσα στο 2023 και είπε ότι για να συμβεί αυτό, πρώτα θα αποτιμηθούν οι προγραμματικές δηλώσεις που θα κάνει η νέα κυβέρνηση και μετά θα δοθεί η επενδυτική βαθμίδα. Τόνισε, ακόμη, ότι θα θεωρούσε αδιανόητο το να υπάρξει αποσταθεροποίηση της ελληνικής οικονομίας αμέσως μετά τις εκλογές.
Ο κ.Στουρνάρας εκτίμησε ακόμη ότι θα υπάρξουν και νέες αυξήσεις επιτοκίων από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, ωστόσο, πρόσθεσε ότι είμαστε κοντά στο τέλος της διαδρομής, κοντά στην ολοκλήρωση αυτού του ανοδικού κύκλου των επιτοκίων, τον οποίο μάλιστα τον χαρακτήρισε τον μεγαλύτερο που έχει καταγραφεί μετά το Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο.
Αναλυτικά η συνέντευξη του κ. ΣτουρνάραΠαπαγεωργίου: Ας ξεκινήσουμε από τα θέματα της Υπάρχει μια θετική πορεία σε αρκετούς οικονομικούς δείκτες, στο εγχώριο προϊόν, στις εξαγωγές, στην απασχόληση. Ωστόσο, αυτή η εικόνα παρουσιάζεται μετά από μια περίοδο που υπήρχε ισχυρή κρατική χρηματοδότηση. Λόγω της πανδημίας αρχικά μετά λόγω της ενεργειακής κρίσης και υπήρχε και μια ελευθερία ως προς τον προϋπολογισμό. Δεν υπήρχαν οι δημοσιονομικές δεσμεύσεις του Συμφώνου Σταθερότητας της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Τώρα το επόμενο διάστημα η εικόνα θα είναι διαφορετική. Θα επανέλθουν οι δεσμεύσεις, αυτές οι χρηματοδοτήσεις οι κρατικές προφανώς δεν θα υπάρχουν. Άρα πως θα αλλάξει η κατάσταση; Θα υπάρξει μια διαφορετική, πιο περιοριστική κατάσταση; Αυτό αφορά βέβαια και την επόμενη κυβέρνηση που θα προκύψει από τις εκλογές.
Σημεία της συνέντευξης Στουρνάρα για εκλογές, επενδυτική βαθμίδα και επιτόκια
Για την πιθανή νέα αύξηση επιτοκίων από την ΕΚΤ:«Οι συνθήκες θα είναι πιο δύσκολες, θα είναι πιο δύσκολες διότι τα επιτόκια θα είναι υψηλότερα, οι διεθνείς ρυθμοί οικονομικής ανάπτυξης θα είναι χαμηλότεροι και η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα αναμένεται να αυξήσει ακόμα λίγο τα επιτόκια. Θεωρώ ότι είμαστε κοντά στο τέλος, αλλά πάντως θα έχουμε ακόμα αυξήσεις. Αυτό σημαίνει και υπολογίζουμε στην Τράπεζα της Ελλάδος ότι ο ρυθμός οικονομικής ανάπτυξης από περίπου 6% 5,9% που είχαμε το 2022 θα είναι περίπου 2,3% φέτος και περίπου 3% τα επόμενα χρόνια».
Στην ερώτηση για το αν ο εκλογικός κύκλος που ξεκινά και μπορεί να οδηγήσει ακόμη και σε τρίτες εκλογές, θα μπορούσε να αποσταθεροποιήσει την οικονομία ο κ. Στουρνάρας απάντησε ως εξής:
«Θεωρώ αδιανόητο να θέσουμε σε κίνδυνο τα επιτεύγματα και τις θυσίες των προηγούμενων δέκα ετών. Θεωρώ ότι τα τρία κόμματα τα οποία είναι στην επικαιρότητα σήμερα, αυτά τα οποία διεκδικούν την εξουσία με τον άλφα ή με τον βήτα τρόπο, μου είναι αδιανόητο ότι οποιοδήποτε από τα τρία αυτά κόμματα, τα οποία διοίκησαν τη χώρα τα χρόνια της κρίσης και πήραν τελικά υπεύθυνα μέτρα ότι θα μπορούσαν να κάνουν κάτι που να που να θέσουν σε κίνδυνο αυτή την πορεία επαναφοράς στην κανονικότητα. Μην ξεχνάτε ότι ναι μεν έχουμε πολύ μεγάλη πρόοδο αλλά επενδυτική βαθμίδα ακόμα δεν έχουμε πάρει».
Στην ερώτηση αν μια κυβέρνηση συνεργασίας σημαίνει πρόβλημα για την οικονομία ή όχι ο κ. Στουρνάρας απάντησε:
«Ως κεντρικός τραπεζίτης θα αποφύγω να πάρω θέση σε αυτό το ζήτημα που θέτετε. Οφείλω να τηρήσω μια ουδετερότητα ενόψει των εκλογών που έρχονται. Αυτό όμως που επαναλαμβάνω είναι ότι θεωρώ αδιανόητο να υπάρξει αποσταθεροποίηση της οικονομίας μετά τις επόμενες εκλογές ό, τι αποτέλεσμα κι αν έχουν αυτές. Το θεωρώ αδιανόητο και το επαναλαμβάνω με βάση την πρόοδο που έχουμε μέχρι μέχρι τώρα, η όποια πρόοδος έχει στηριχθεί σε πολύ μεγάλες θυσίες του ελληνικού λαού».
Ερωτώμενος για το αν οι εκλογές θα επηρεάσουν την επενδυτική βαθμίδα ο κεντρικός τραπεζίτης απάντησε:
«Μετά τις προγραμματικές δηλώσεις της νέας κυβέρνησης, όποια και να είναι αυτή, θα αποτιμηθούν αυτές οι προγραμματικές δηλώσεις και τότε θα την πάρουμε. Πιστεύω ότι καλώς εχόντων των πραγμάτων την επενδυτική βαθμίδα θα την πάρουμε μέσα στο 2023. Το όφελος όσον αφορά την τιμολόγηση των ομολόγων έχει εν πολλοίς προεξοφληθεί. Σήμερα παρατηρώ ότι τα ελληνικά ομόλογα έχουν απόδοση καλύτερη από αυτή των ιταλικών ομολόγων. Άρα λοιπόν από πλευράς τιμολόγησης έχει προεξοφληθεί. Αυτό που δεν έχει προεξοφληθεί όμως είναι η μεγάλη εισροή κεφαλαίου που θα έλθουν ακριβώς από το γεγονός ότι πολλά επενδυτικά ταμεία τα οποία έχουν ως περιορισμό στο καταστατικό τους να μην επενδύουν σε χώρες που δεν έχουν επενδυτική βαθμίδα, θα αρθεί αυτός ο περιορισμός. Άρα λοιπόν θα έχουμε ροή κεφαλαίων και από τα επενδυτικά αυτά ταμεία. Περίπου το 80% των ταμείων όλου του κόσμου έχουν αυτόν τον περιορισμό. Άρα φανταστείτε ανοίγει πια η ελληνική οικονομία και σε άλλου είδους επενδυτές σε σχέση με αυτούς που έχουμε σήμερα. Άρα το όφελος θα είναι μεγάλο όχι μόνο για το κράτος, όχι μόνο για τις τράπεζες αλλά και για τον ιδιωτικό τομέα γενικότερα».
Στην ερώτηση για το πόσο πιθανό είναι να πάμε σε μια νέα τραπεζική κρίση και πόσο μπορεί αυτό να επηρεάσει τις ελληνικές τράπεζες ο κ. Στουρνάρας απάντησε λέγοντας μεταξύ άλλων ότι «οι τράπεζες μας στην Ευρώπη έχουν τεσταριστεί για πολύ σκληρές συνθήκες, γι αυτό και ονομάζεται στρες τεστ, δηλαδή δοκιμασίες ακραίων συνθηκων. Δεν προβλέπουμε λοιπόν να υπάρξει κάποια μείζονα τραπεζική κρίση στην Ευρώπη. Ό, τι και να γίνει». Πρόσθσε μάλιστα ότι το ίδιο ισχύει και για τις ελληνικές τράπεζες. «Κατά τη διάρκεια αυτής της μίνι κρίσης οι ελληνικές τράπεζες δεν είχαν απολύτως κανένα πρόβλημα. Οι ελληνικές τράπεζες σήμερα δεν έχουν καμία σχέση με τις τράπεζες του παρελθόντος. Είναι επαρκώς κεφαλαιοποιημένες, οι δείκτες ρευστότητας από τους καλύτερους στην Ευρώπη. Πολύ καλύτερο μάνατζμεντ».
Στο ερώτημα για τα επιτόκια καταθέσεων τα οποία δεν αυξήθηκαν και πώς αυτό θα μπορούσε να διορθωθεί ο Γιάννης Στουρνάρας απάντησε:
«Πράγματι βλέπουμε ότι όλες οι τράπεζες στην Ευρώπη πέρασαν σχεδόν αμέσως, τις αυξησεις των βασικών επιτοκίων, δηλαδή των επιτοκίων της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας στα επιτόκια χορηγήσεων. Όχι όμως αμέσως στα επιτόκια καταθέσεων. Αυτό που λέμε στην τεχνική ορολογία το βήτα των καταθέσεων είναι χαμηλότερο, σημαντικά χαμηλότερο της μονάδας. Αυτό σημαίνει ότι για 100 μονάδες βάσης αυξήσης στα βασικά επιτόκια, η αύξηση στα επιτόκια χορηγήσεων είναι περίπου η ίδια, αλλά στα επιτόκια καταθέσεων πολύ πολύ χαμηλότερη. Αυτό οφείλεται σε πολλούς λόγους. Πρώτον στο ότι οι τράπεζες χρειάζεται να δημιουργήσουν μαξιλαράκια για την αντιμετώπιση, ενδεχόμενων κινδύνων. Δεύτερον, έχει να κάνει με την έλλειψη ανταγωνισμού. Πράγματι, υπάρχει χαμηλός ανταγωνισμός σε αρκετές χώρες, μεταξύ των οποίων και στη δική μας χώρα, διότι τέσσερις τράπεζες έχουν περίπου το 95% των καταθέσεων και των δανείων. Γι αυτό και πολιτική της Τραπέζης Ελλάδος είναι να ενισχύσουμε τις μικρότερες τράπεζες, αυτό που λέμε τις μη συστημικές τράπεζες ενισχύοντάς τες κεφαλαιακά, δηλαδή οπωσδήποτε αυξήσεις κεφαλαίου, οπωσδήποτε βελτιώσεις στη ρευστότητα τους και όπου δει, αν μπορούν αυτές οι μικρότερες τράπεζες να συγχωνευτούν για να φτιάξουν τον λεγόμενο πέμπτο τραπεζικό πόλο. Δεν είναι κάτι εύκολο. Έτσι πρέπει όμως να γίνει. Πρέπει πράγματι να βελτιώσουμε τις συνθήκες ανταγωνισμού, διότι αν δεν το κάνουμε, διαβάζουμε Τις τελευταίες δύο μέρες η Apple για παράδειγμα, η οποία δεν είναι τράπεζα, προσφέρει πολύ πολύ μεγάλα επιτόκια καταθέσεων. Αυτό θα επιφέρει έναν κλυδωνισμό».