Παρά την αβεβαιότητα της πανδημίας, το πλέγμα των φορολογικών κινήτρων που θεσμοθέτησε η Ελλάδα για να προσελκύσει «βαριά» πορτοφόλια, αλλοδαπούς συνταξιούχους και εργαζόμενους, φαίνεται ότι πέτυχε διάνα.
Τα στοιχεία που συγκέντρωσε το υπουργείο Οικονομικών και παρουσίασε ο Χρ. Σταϊκούρας στη Βουλή, μετά από σχετική ερώτηση του Μ. Παπαδημητρίου, αν μη τι άλλο δικαιώνουν όσους «έχτισαν» με μεθοδικότητα τα εν λόγω φορολογικά κίνητρα, προσαρμόζοντας στην ελληνική πραγματικότητα τα μοντέλα που εφαρμόζουν εδώ και χρόνια άλλες ευρωπαϊκές χώρες.
Οι μεγαλοεπενδυτές
Από το φορολογικό έτος 2020, ο φορολογούμενος, φυσικό πρόσωπο, που μεταφέρει τη φορολογική κατοικία του στην Ελλάδα δύναται να υπαχθεί για 15 έτη σε εναλλακτική φορολόγηση του εισοδήματος που προκύπτει στην αλλοδαπή, εφόσον πληροί -σωρευτικά- συγκεκριμένες προϋποθέσεις, και μεταξύ αυτών, την πραγματοποίηση επένδυσης στην Ελλάδα ελάχιστου ύψους 500.000 ευρώ. Με την καταβολή, ετησίως, κατ’ αποκοπήν φόρου 100.000 ευρώ εξαντλείται κάθε φορολογική υποχρέωση του φυσικού προσώπου για το εισόδημα που προκύπτει στην αλλοδαπή. Παράλληλα, ο φορολογούμενος απαλλάσσεται από φόρο κληρονομιών ή δωρεών περιουσίας που βρίσκεται στην αλλοδαπή. Η εναλλακτική φορολόγηση δύναται, με αίτηση του φορολογούμενου, να επεκταθεί και σε συγγενικά του πρόσωπα.
- Σύμφωνα με τα στοιχεία του υπουργείου Οικονομικών, το 2020, πρώτο έτος εφαρμογής των διατάξεων, υποβλήθηκαν 20 αιτήσεις, από τις οποίες εγκρίθηκαν οι αιτήσεις 18 επενδυτών και 7 συγγενικών τους προσώπων. Οι αιτήσεις αφορούν σε επενδυτές από 9 χώρες, κυρίως εκτός Ευρωπαϊκής Ένωσης, ενώ το σύνολο του βεβαιωθέντος και καταβληθέντος φόρου ανήλθε σε 1,9 εκατ. ευρώ το 2020.
- Το 2021, ο αριθμός των αιτήσεων που υποβλήθηκαν, ήδη, ανήλθε σε 58. Έγινε δεκτή η υπαγωγή στις διατάξεις για 57 επενδυτές και 17 συγγενικά τους πρόσωπα από 20 περίπου χώρες, κυρίως εκτός Ευρωπαϊκής Ένωσης. Το σύνολο του βεβαιωθέντος φόρου είναι 7,9 εκατ. ευρώ για το 2021, εκ των οποίων έχει ήδη καταβληθεί ποσό ύψους 2,9 εκατ. ευρώ.
Οι συνταξιούχοι
Από πέρυσι ο φορολογούμενος, φυσικό πρόσωπο, δικαιούχος εισοδήματος από σύνταξη που προκύπτει στην αλλοδαπή, ο οποίος μεταφέρει τη φορολογική κατοικία του στην Ελλάδα, υπάγεται, για 15 φορολογικά έτη, σε εναλλακτικό τρόπο φορολόγησης για το εισόδημα που προκύπτει στην αλλοδαπή, εφόσον ισχύουν, σωρευτικά, συγκεκριμένες προϋποθέσεις.
Το φυσικό πρόσωπο καταβάλλει, κάθε φορολογικό έτος, αυτοτελώς φόρο με συντελεστή 7% για το σύνολο του εισοδήματος που αποκτήθηκε στην αλλοδαπή, ενώ το εισόδημα που προκύπτει στην ημεδαπή φορολογείται με τις γενικές διατάξεις.
- Το 2020, πρώτο έτος εφαρμογής των διατάξεων, υποβλήθηκαν 8 αιτήσεις, από φορολογούμενους από 5 χώρες, κυρίως εκτός Ευρωπαϊκής Ένωσης, από τις οποίες εγκρίθηκαν οι 7.
- Το 2021 υποβλήθηκαν 204 αιτήσεις από φορολογούμενους προερχόμενους από περίπου 20 χώρες τόσο της Ευρωπαϊκής Ένωσης όσο και εκτός αυτής, για τις οποίες η διαδικασία έγκρισης είναι σε εξέλιξη. Για τους φορολογούμενους αυτούς ο φόρος βεβαιώνεται με την υποβολή των φορολογικών δηλώσεων.
Μισθωτοί - επαγγελματίες - Brain gain
Tο πλαίσιο των φορολογικών κινήτρων συμπληρώθηκε με το ν. 4758/2020, στοχεύοντας στην προσέλκυση αλλοδαπών εργαζομένων, αυτοαπασχολούμενων και Ελλήνων που έφυγαν από τη χώρα κατά τη διάρκεια της οικονομικής κρίσης.
Με τις διατάξεις του νόμου, από το φορολογικό έτος 2021 ο φορολογούμενος, φυσικό πρόσωπο, που μεταφέρει τη φορολογική κατοικία του στην Ελλάδα υπάγεται για 7 φορολογικά έτη σε ειδικό τρόπο φορολόγησης εισοδήματος από μισθωτή εργασία και επιχειρηματική δραστηριότητα που προκύπτει στην ημεδαπή, εφόσον ισχύουν σωρευτικά συγκεκριμένες προϋποθέσεις.
Ειδικότερα, ο φορολογούμενος απαλλάσσεται από τον φόρο εισοδήματος και από την ειδική εισφορά αλληλεγγύης του 50% του εισοδήματος από μισθωτή εργασία και επιχειρηματική δραστηριότητα που αποκτά στην Ελλάδα, ενώ δεν έχει εφαρμογή και η ετήσια αντικειμενική δαπάνη για κατοικία και επιβατικό αυτοκίνητο ιδιωτικής χρήσης.
Παρόλο που η διαδικασία υποβολής αιτήσεων μόλις ξεκίνησε, μετά την έκδοση σχετικών Υπουργικών Αποφάσεων, έχουν ήδη υποβληθεί 167 αιτήσεις, εκ των οποίων οι 113 αφορούν μισθωτούς και οι υπόλοιπες 39 ελεύθερους επαγγελματίες και 15 ατομικές επιχειρήσεις.