Η ειδική εισφοράς αλληλεγγύης, που «συνόδευε» τα εκκαθαριστικά της εφορίας, έχει περάσει πλέον στο χρονοντούλαπο, απαλλάσσοντας και συνταξιούχους από αυτό το βάρος.
Η εισφορά αλληλεγγύης στις συντάξεις, που «τρέχει» από το 2010, εξακολουθεί, όμως, να ισχύει, επιβαρύνοντας περίπου 400.000 συνταξιούχους, με συντάξεις άνω των 1.400 ευρώ.
Τα έσοδα από αυτήν την εισφορά καταλήγουν στον ΑΚΑΓΕ (Ασφαλιστικό Κεφάλαιο Αλληλεγγύης Γενεών), δηλαδή τον «κουμπαρά», που θα χρησιμοποιηθεί όταν το δημογραφικό πρόβλημα θα αρχίσει να «χτυπά» το συνταξιοδοτικό των επόμενων γενεών. Σε αυτόν τον «κουμπαρά» υπάρχουν αυτήν τη στιγμή περίπου 12 δισ. ευρώ.
Αυτό που έχει προκαλέσει ακόμα μεγαλύτερες -και δικαιολογημένες- αντιδράσεις, είναι ότι αυτή η εισφορά δεν υπολογίζεται προοδευτικά, όπως συμβαίνει με τη φορολογική κλίμακα, αλλά από το πρώτο ευρώ. Έτσι, στην περίπτωση που κάποιος λόγω αύξησης στη σύνταξή του υπερβεί το «σκαλοπάτι», τότε η εισφορά του θα υπολογιστεί με το μεγαλύτερο συντελεστή από το πρώτο ευρώ.
Η μηνιαία παρακράτηση υπολογίζεται με την εξής κλίμακα:
- Για συντάξεις από 1.400,01 € έως 1.700,00 €, ποσοστό 3%.
- Για συντάξεις από 1.700,01 € έως 2.000,00 €, ποσοστό 6%.
- Για συντάξεις από 2.000,01 € έως 2.300,00 €, ποσοστό 7%.
- Για συντάξεις από 2.300,01 € έως 2.600,00 €, ποσοστό 9%.
- Για συντάξεις από 2.600,01 € έως 2.900,00 €, ποσοστό 10%.
- Για συντάξεις από 2.900,01 € έως 3.200,00 €, ποσοστό 12%.
- Για συντάξεις από 3.200,01 € έως 3.500,00 €, ποσοστό 13%.
- Για συντάξεις από 3.500,01 € και άνω, ποσοστό 14%.
Για παράδειγμα, σε κάποιον που παίρνει σύνταξη 1.450 ευρώ, η εισφορά με 3% δεν υπολογίζεται στα 50 ευρώ που υπερβαίνει το «σκαλοπάτι» των 1.400 ευρώ, αλλά στο σύνολο των 1.450 ευρώ. Συνεπώς, αντί η εισφορά να είναι 1,5 ευρώ, διαμορφώνεται στα 43,50 ευρώ.
Τα σενάρια
Στο υπουργείο Εργασίας έχουν δει τη στρέβλωση και την αδικία και αναζητούν τρόπους να διορθώσουν το πρόβλημα.
«Πράγματι υπάρχουν κάποια προβληματικά σημεία στη δομή της, τα οποία χρήζουν βελτίωσης. Συγκεκριμένα η ΕΑΣ θα πρέπει να γίνει πιο αναλογική, διασφαλίζοντας ότι μετά την καταβολή της εισφοράς το ύψος της σύνταξης δεν θα πέφτει κάτω από το πλαφόν του κλιμακίου επί του οποίου επιβλήθηκε η εισφορά», ανέφερε στη Βουλή ο αρμόδιος υφυπουργός Π. Τσακλόγλου, «φωτογραφίζοντας» τις παρεμβάσεις που μελετά ειδική Επιτροπή.
Το πρώτο σενάριο προβλέπει την εφαρμογή κλίμακας, που θα λειτουργεί όπως η φορολογική, δηλαδή προοδευτικά και όχι από το πρώτο ευρώ. Επιπλέον, θα ενεργοποιείται «κόφτης», έτσι ώστε μετά την παρακράτηση της εισφοράς, η σύνταξη να μην πέφτει κάτω από το όριο του κλιμακίου της. Για παράδειγμα, σήμερα κάποιος που έχει σύνταξη 1.750 ευρώ επιβαρύνεται με 6% από το πρώτο ευρώ, δηλαδή έχει μηνιαία παρακράτηση 105 ευρώ, με αποτέλεσμα η σύνταξη του να πέφτει στα 1.645 ευρώ, δηλαδή κάτω από το «σκαλοπάτι» των 1.700 ευρώ.
Το δεύτερο σενάριο έρχεται να «κουμπώσει» στο πρώτο και ουσιαστικά να περιορίσει τις απώλειες για το ΑΚΑΓΕ. Στο παραπάνω παράδειγμα, αν η παρακράτηση της εισφοράς ξεκινά από τα 1.400 ευρώ- και όχι από το πρώτο ευρώ- και συνεχίζει προοδευτικά, δηλαδή ο δεύτερος συντελεστής 6% να εφαρμοστεί πάνω από τα 1.700 ευρώ, τότε η εισφορά θα περιοριστεί συνολικά στα 12 ευρώ. Στο σενάριο αυτό, οι συντελεστές της εισφοράς θα αυξηθούν (π.χ. 10% ο πρώτος), έτσι ώστε οι εν λόγω συνταξιούχοι να έχουν μείωση των κρατήσεων, χωρίς να τιναχθεί στον αέρα ο «κουμπαράς».
Το τρίτο σενάριο είναι συνδυασμός των παραπάνω, με αλλαγές στα κλιμάκια και στους συντελεστές, αλλά με τρόπο προοδευτικό, όπως συμβαίνει με τη φορολογική κλίμακα.
Το «αγκάθι» σε όλα τα σενάρια είναι το δημοσιονομικό κόστος. Για φέτος, ο προϋπολογισμός του ΑΚΑΓΕ προβλέπει έσοδα 555 εκ ευρώ από την εισφορά αλληλεγγύης των συνταξιούχων και οι παραπάνω παρεμβάσεις εκτιμάται ότι έχουν ένα κόστος περίπου 200 εκ ευρώ. Με αυτό το δεδομένο, οι πληροφορίες αναφέρουν ότι οι τελικές αποφάσεις και οι αλλαγές στην κλίμακα της εισφοράς, δεν θα πρέπει να αναμένονται νωρίτερα από το 2025.