Πάνω από τα 14 δισ. ευρώ υπολογίζεται ότι είναι, πλέον, ο τζίρος του ηλεκτρονικού εμπορίου στη χώρα μας, ενώ τα ψηφιακά κανάλια πωλήσεων αγγίζουν τις 20.000.
Παρά την «έκρηξη» του e- commerce, με καταλύτη την περίοδο της πανδημίας, οι στρεβλώσεις συνεχίζουν να ταλαιπωρούν τους καταναλωτές, οι οποίοι ουκ ολίγες φορές βρίσκονται αντιμέτωποι με παράνομες και καταχρηστικές συμπεριφορές, όπως δείχνουν και τα στοιχεία της τελευταίας Έκθεσης του Συνηγόρου του Καταναλωτή.
Νομοθετική παρέμβαση του υπουργείου Ανάπτυξης έρχεται να βάλει “φρένο” σε πρακτικές εξαπάτησης, προστατεύοντας αφενός τους καταναλωτές αφετέρου τις ίδιες τις επιχειρήσεις που υφίστανται αθέμιτο ανταγωνισμό από “αετονύχηδες”. Σύμφωνα με το e- commerce news, το νομοσχέδιο θα περιλαμβάνει τέσσερις παρεμβάσεις:
- «Προκαταβολική» κύρωση: Θα προβλέπεται η λήψη προληπτικών μέτρων όταν εντοπίζονται κίνδυνοι για τον καταναλωτή που μπορεί να οδηγήσουν στην απώλεια χρηματικών ποσών.
- Διεκδίκηση αποζημιώσεων: Οι πολίτες -μέσω των Ενώσεων Καταναλωτών- θα μπορούν να προσφύγουν στα δικαστήρια, διεκδικώντας αποζημίωση. Σε περίπτωση που επιδικαστεί η αποζημίωση και κάποιοι καταναλωτές δεν εκπροσωπούνται από την Ένωση που είχε προσφύγει, θα μπορούν κι εκείνοι -παρότι δηλαδή δεν συμμετείχαν στην αγωγή- να διεκδικήσουν αποζημίωση. Η Γ.Γ. Εμπορίου θα εκδίδει απόφαση στην οποία θα ορίζει πώς ακριβώς μπορεί να αξιοποιηθεί η έτερη απόφαση (του δικαστηρίου) για την αποζημίωση των καταναλωτών που έχουν βλαφθεί από τη συγκεκριμένη αθέμιτη πρακτική.
- Έλεγχος κατά προτεραιότητα: Μέσω αλγόριθμου, ο οποίος θα συνδυαστεί με τον τρόπο επιβολής των προστίμων, θα γίνεται κατηγοριοποίηση των καταγγελιών, προκειμένου να δίνεται έμφαση στις σημαντικότερες.
- «Κατέβασμα» ψηφιακού περιεχομένου: Θα παρέχεται η δυνατότητα στη Γενική Γραμματεία Εμπορίου να ελέγξει περιπτώσεις παροχής υπηρεσιών από πρόσωπα ή επιχειρήσεις που δεν έχουν άδεια λειτουργίας. Θα τους περικόπτει τη δυνατότητα να διαφημίζονται. Αυτό θα γίνει με εντολές προς την Εθνική Επιτροπή Τηλεπικοινωνιών και Ταχυδρομείων (ΕΕΤΤ), κατά πάσα δυνατότητα, προκειμένου να κατέβει το ψηφιακό περιεχόμενο. Όσον αφορά στην κυρωτική διαδικασία, δεν θα αλλάξει, απλώς θα βελτιωθεί σε κάποια σημεία.
Οι καταγγελίες
Τα προβλήματα που εντόπισε ο Συνήγορος του Καταναλωτή, μετά από δεκάδες καταγγελίες, αφορούσαν σε παρελκυστικές πρακτικές και πρακτικές εξαπάτησης που υιοθετούνται από ορισμένα e-shops, όπως ιδίως η μη παράδοση παραγγελθέντων ειδών, για τα οποία το αντίστοιχο τίμημα είχε προεισπραχθεί, καθώς και η παράδοση προϊόντων απομίμησης ή προϊόντων με διαφορετικές ιδιότητες από τις συνομολογημένες.
Οι αναφορές που υποβλήθηκαν αφορούσαν, μεταξύ άλλων, αθλητικά ενδύματα και υποδήματα πολύ γνωστών εμπορικών εταιριών που προσφέρονταν σε τιμές-κράχτες, αφού είναι ιδιαίτερα και σε ύποπτο βαθμό χαμηλές σε σχέση με τις συνήθεις τιμές διάθεσης αυτών των προϊόντων στην αγορά.
Τα προϊόντα αυτά, όποτε παραδίδονται στους καταναλωτές, διαπιστώνεται ότι είναι πολύ χαμηλής ποιότητας και, συνήθως, σε χρώμα ή/και νούμερο διαφορετικά από την παραγγελία, χωρίς δυνατότητα αλλαγής, αφού η έδρα των πωλητών για την επιστροφή των προϊόντων δεν αναφέρεται στις ιστοσελίδες τους ή δηλώνονται ψευδή στοιχεία επικοινωνίας. Για τις συναλλαγές αυτές δεν εκδίδεται ή εκδίδεται πλαστό παραστατικό (απόδειξη λιανικής πώλησης), ενώ είναι χαρακτηριστική και η τακτική πολλών τέτοιων επιτήδειων να λειτουργούν περισσότερες ιστοσελίδες με παρεμφερή ονόματα χώρου (domain names) και να παριστάνουν ψευδώς ότι είναι διαφορετικά καταστήματα που δήθεν ανταγωνίζονται μεταξύ τους, ώστε να πείθουν ευκολότερα και να εξαπατούν τους καταναλωτές.
Αφού εντοπίσει τις σχετικές ενδείξεις ότι μάλλον πρόκειται για δόλιες μεθοδεύσεις από πλευράς των φερόμενων προμηθευτών, η Αρχή παραπέμπει κατόπιν τις υποθέσεις αυτές μαζί με όλο το αποδεικτικό υλικό που έχει συλλέξει στον αρμόδιο Εισαγγελέα για τη διερεύνηση πιθανής τέλεσης αξιόποινων πράξεων, αφού πρώτα τις έχει διαβιβάσει για την επιβολή κυρώσεων στη Γενική Γραμματεία Εμπορίου και Προστασίας Καταναλωτή και στη Διεύθυνση Οικονομικής Αστυνομίας.