Οι ηγέτες της Ευρωπαϊκής Ένωσης αναμένεται να συμφωνήσουν στη σημερινή Σύνοδο Κορυφής ότι το νέο πακέτο κυρώσεων που προετοιμάζεται για τη Ρωσία θα πρέπει να περιλαμβάνει και εμπάργκο στις εισαγωγές ρωσικού πετρελαίου ως αντίποινα για την εισβολή στην Ουκρανία, αλλά θα εξαιρεί τις παραδόσεις αργού που γίνονται μέσω αγωγού.
Νωρίτερα ο επικεφαλής της ευρωπαϊκής διπλωματίας Ζοζέπ Μπορέλ είχε εκφράσει την αισιοδοξία του για την επίτευξη συμφωνίας για το εμπάργκο στο ρωσικό πετρέλαιο. Όπως, όμως, μεταδίδει το Reuters, οι Ευρωπαίοι ηγέτες, αδυνατώντας να συμφωνήσουν σε όλες τις λεπτομέρειες αναφορικά με το εμπάργκο στο ρωσικό πετρέλαιο, θα αφήσουν για πιο μετά την τελική συμφωνία για το νέο πακέτο κυρώσεων στη Μόσχα.
«Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο συμφωνεί ότι το έκτο πακέτο κυρώσεων κατά της Ρωσίας θα καλύπτει το αργό πετρέλαιο καθώς και τα προϊόντα πετρελαίου, που παραδίδονται από τη Ρωσία στα κράτη-μέλη, με μια προσωρινή εξαίρεση για το αργό πετρέλαιο που παραδίδεται μέσω αγωγών», αναφέρει το τελευταίο προσχέδιο, που περιήλθε σε γνώση του πρακτορείου.
«Ως εκ τούτου το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο προτρέπει το Συμβούλιο να το οριστικοποιήσει και να το υιοθετήσει χωρίς καθυστέρηση, διασφαλίζοντας θεμιτό ανταγωνισμό και ίσους όρους ανταγωνισμού στην ενιαία αγορά της ΕΕ και αλληλεγγύη μεταξύ των κρατών-μελών σε περίπτωση αιφνίδιας διακοπής του εφοδιασμού», αναφέρει το προσχέδιο.
Προσθέτει δε ότι τα 27 κράτη-μέλη της ΕΕ «θα αντιμετωπίσουν το θέμα της προσωρινής εξαίρεσης αργού πετρελαίου που παραδίδεται μέσω αγωγών το συντομότερο δυνατόν».
Στις 5 το απόγευμα η Σύνοδος Κορυφής
Η Σύνοδος Κορυφής ξεκινάει στις 5 μ.μ. (ώρα Ελλάδας) με πρώτο θέμα την κατάσταση στην Ουκρανία. Οι ευρωπαίοι ηγέτες αναμένεται να επαναλάβουν την ισχυρή οικονομική, πολιτική, ανθρωπιστική και στρατιωτική υποστήριξη της ΕΕ προς τη χώρα.
Όπως υπογραμμίζει στην επιστολή πρόσκλησης προς τους ηγέτες της ΕΕ, ο Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ, το πλέον "πιεστικό" ζήτημα, είναι η χρηματοοικονομική βοήθεια προς την Ουκρανία για να καλυφθούν οι ανάγκες ρευστότητας. Σύμφωνα με ένα σχέδιο συμπερασμάτων, η ΕΕ θα παράσχει στη χώρα περαιτέρω έκτακτη μακροοικονομική βοήθεια με τη μορφή δανείων και επιχορηγήσεων, έως και 9 δισεκατομμύρια ευρώ το 2022. Ωστόσο, δεν είναι ακόμα σαφές αν οι ηγέτες θα δώσουν την τελική έγκρισή τους σήμερα, καθώς η Επιτροπή θα παρουσιάσει τις λεπτομέρειες για τον τρόπο χρηματοδότησης τον Ιούνιο.
Η πιθανή συζήτηση για τις κυρώσεις στη Ρωσία
Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο μπορεί επίσης να συζητήσει το έκτο πακέτο κυρώσεων κατά της Ρωσίας, που περιλαμβάνει το εμπάργκο στο ρωσικό πετρέλαιο.
Ένα μήνα μετά την παρουσίασή του 6ου πακέτου κυρώσεων από την Επιτροπή, δεν έχει υπάρξει ακόμα συμφωνία. Το θέμα συζητείται με αμείωτη ένταση τις τελευταίες 48 ώρες, σε επίπεδο πρεσβευτών των κρατών-μελών, οι οποίοι συνεδριάζουν και σήμερα το πρωί, σε μια ύστατη προσπάθεια να βρεθεί συναινετική λύση.
Η πρόταση, που βρίσκεται στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων, αφορά ένα ολικό εμπάργκο ως το τέλος του χρόνου στις εισαγωγές ρωσικού πετρελαίου μέσω θαλάσσης (τα 2/3 των εισαγωγών) και μια εξαίρεση, επί του παρόντος, για τις εισαγωγές ρωσικού πετρελαίου μέσω αγωγών (1/3 των εισαγωγών) και ειδικότερα μέσω του ρωσικού αγωγού «Druzhba» που τροφοδοτεί την Ουγγαρία, τη Σλοβακία και την Τσεχία . Σήμερα το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο θα ενημερωθεί σχετικά με αυτές τις συνομιλίες, ωστόσο η συμφωνία σε επίπεδο πρεσβευτών αναμένεται αργότερα εντός της εβδομάδας, σύμφωνα με κύκλους της Επιτροπής.
Το ζήτημα της ενέργειας στο τραπέζι της Συνόδου Κορυφής
Κατά τη διάρκεια του δείπνου, οι «27» ηγέτες της ΕΕ θα συζητήσουν το θέμα της ενέργειας και των υψηλών τιμών που πλήττουν σκληρά τα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις. Η συζήτηση θα επικεντρωθεί γύρω από τη χρηματοδότηση του σχεδίου REPowerEU, για τη σταδιακή απεξάρτηση από τα ρωσικά ορυκτά καύσιμα, που παρουσίασε η Επιτροπή στις 18 Μαίου. «Πρέπει να επιταχύνουμε την ενεργειακή μας μετάβαση, εάν θέλουμε να καταργήσουμε σταδιακά την εξάρτησή μας από τα ρωσικά ορυκτά καύσιμα το συντομότερο δυνατό. Βασιζόμενοι στις αποφάσεις μας στις Βερσαλλίες, θα συζητήσουμε τους καλύτερους τρόπους για να προχωρήσουμε», αναφέρει ο Σαρλ Μισέλ στην επιστολή πρόσκλησης προς τους «27».
Στη Σύνοδο Κορυφής του Μαρτίου, οι «27» καλούσαν την Επιτροπή να υποβάλει προτάσεις που αντιμετωπίζουν αποτελεσματικά το πρόβλημα των υπερβολικών τιμών ηλεκτρικής ενέργειας διατηρώντας παράλληλα την ακεραιότητα της ενιαίας αγοράς». Ωστόσο, σύμφωνα με διπλωματική πηγή, ορισμένα κράτη-μέλη δεν θεωρούν ότι το REPowerEU απαντά στο πιεστικό ζήτημα των τιμών της ενέργειας. Ως εκ τούτου, είναι πιθανό να τεθεί εκ νέου το θέμα της μεταρρύθμισης της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας της ΕΕ, συμπεριλαμβανομένης της πιθανότητας ανώτατου ορίου στην τιμή της ενέργειας και μιας πλατφόρμας για κοινή αγορά φυσικού αερίου στην ΕΕ. Όπως είπε Ευρωπαίος αξιωματούχος, «ζητάμε από την Επιτροπή να εξετάσει τον τρόπο με τον οποίο θα ήταν δυνατό να υπάρχουν ανώτατα όρια τιμών αλλά σε συνεργασία με διεθνείς εταίρους».
Επισιτιστική κρίση και ασφάλεια
Τη δεύτερη ημέρα της Συνόδου Κορυφής, οι ευρωπαίοι ηγέτες θα συζητήσουν για τις δραματικές επιπτώσεις στην παγκόσμια επισιτιστική ασφάλεια που κινδυνεύει να φέρει η στρατιωτική επιθετικότητα της Ρωσίας. Στη συζήτηση θα συμμετάσχει, μέσω τηλεδιάσκεψης, ο Πρόεδρος της Αφρικανικής Ένωσης Μάκι Σαλ.
Τέλος, η ευρωπαϊκή άμυνα θα απασχολήσει τους «27» ηγέτες, καθώς ο πόλεμος της Ρωσίας εναντίον της Ουκρανίας ενίσχυσε περαιτέρω τη φιλοδοξία τους για μια ισχυρή, συντονισμένη ευρωπαϊκή άμυνα. Προτεραιότητα είναι τα κράτη-μέλη να συντονίσουν τις προσπάθειές τους για την αναπλήρωση των αποθεμάτων και την οικοδόμηση μιας ευρωπαϊκής βιομηχανικής βάσης.