Την ώρα που η κυβέρνηση «μετράει» το δημοσιονομικό κόστος αλλά και τα όρια ανοχής των Ευρωπαίων, πριν ανακοινώσει το διπλό «πακέτο» παροχών- ένα άμεσης εφαρμογής κι ένα δεύτερο με ορίζοντα 3ετίας- προκαλεί αίσθηση η παραδοχή του Υπουργείου Οικονομικών ότι το εντυπωσιακό ξεκίνημα του φετινού προϋπολογισμού δεν είναι μόνιμου χαρακτήρα.
Πέρα από τις ανακοινώσεις για το περσινό υπερπλεόνασμα των περίπου 1,4 δις ευρώ, που κατά το υπουργείο Οικονομικών ενισχύει το διαπραγματευτικό επιχείρημα ότι η δημοσιονομική υπεραπόδοση των τελευταίων ετών έχει μόνιμα χαρακτηριστικά, ένα επιπλέον στοιχείο, που σύμφωνα με το οικονομικό επιτελείο θωρακίζει το φάκελο των επικείμενων παροχών, είναι το πρωτογενές πλεόνασμα των 1,44 δις του φετινού πρώτου τριμήνου. Ωστόσο, αυτή η υπεραπόδοση των 2,4 δις ευρώ αποδίδεται από το ίδιο το υπουργείο Οικονομικών σε μέτρα μη μόνιμου χαρακτήρα.
Στο 10ο τεύχος του Economic Bulletin, με ημερομηνία 26 Απριλίου, το οποίο απευθύνεται κυρίως σε ξένους επενδυτές για μια επισκόπηση των εξελίξεων στην ελληνική οικονομία, το υπουργείο Οικονομικών καταγράφει αυτή την υπεραπόδοση αλλά ταυτοχρόνως την αποδομεί, καταγράφοντας δύο στοιχεία: 1) η μισή υπεραπόδοση οφείλεται στις εισπράξεις one- off από τη σύμβαση επέκτασης παραχώρησης του «Ελευθέριος Βενιζέλος» 2) η συγκράτηση του 1 δις ευρώ στις πρωτογενείς δαπάνες οφείλεται κυρίως (largely) στα αχρησιμοποίητα κονδύλια για τα αναδρομικά των ειδικών μισθολογίων, με την επισήμανση ότι δεν μπορούν να χρησιμοποιηθούν αλλού. Επί της ουσίας, μόνο 220 εκατ. ευρώ από την υπεραπόδοση του α’ 3μήνου αποδίδεται σε υπερεισπράξεις ΦΠΑ, που κατά το υπουργείο Οικονομικών οφείλεται στην ενίσχυση της κατανάλωσης και της οικονομίας εν γένει.
- Αύριο, στο Euroworking Group, πιθανώς θα γίνει η πρώτη βολιδοσκόπηση των Ευρωπαίων στο σχεδιασμό της κυβέρνησης για ελαφρύνσεις και αποκατάσταση μέρους των απωλειών σε συντάξεις (και μισθούς;), ωστόσο οι εκ του σύνεγγυς συζητήσεις με τους Θεσμούς από την ερχόμενη Δευτέρα στο «φρούριο» του υπουργείου Δικαιοσύνης, θα κρίνουν το εύρος των μέτρων. Το κόστος, σε κάθε περίπτωση, είναι μεγάλο:
- Διατήρηση αφορολογήτου: 1,920 δις ευρώ το 2021 και 2,058 δις ευρώ μετά από το 2021
- Μείωση του πρώτου συντελεστή της φορολογικής κλίμακας από το 22% στο 20%: 877 εκατ. Ευρώ το 2020 και 997 εκατ. Ευρώ μετά από το 2021
- Αναμόρφωση της έκτακτης εισφοράς: 368 εκατ. Ευρώ το 2020 και 613 εκατ. Ευρώ από το 2021 και μετά
- Περαιτέρω μείωση του ΕΝΦΙΑ: 209 εκατ. Ευρώ
- Μείωση του φόρου εισοδήματος για τις επιχειρήσεις: 150- 180 εκατ. Ευρώ
- Μείωση του ΦΠΑ στην εστίαση: τουλάχιστον 180 εκατ. Ευρώ (η εκτίμηση εξαρτάται από τις προβλέψεις για τουρισμό- κατανάλωση, άρα μπορεί να είναι μεγαλύτερη)
- Μείωση του ΦΠΑ από το 24% στο 23%: περί τα 500 εκατ. Ευρώ (λόγω αυξημένης κατανάλωσης μπορεί το κόστος να είναι μεγαλύτερο)
- Μετατάξεις προϊόντων από ΦΠΑ 24% σε 13%: η αρχική πρόβλεψη το καλοκαίρι του 2015 όταν πέρασε το 3ο Μνημόνιο ήταν περίπου 2,3 δις σε ετήσια βάση αλλά λίγους μήνες αργότερα στον Προϋπολογισμό του 2016 η απόδοση περιορίστηκε σε περίπου 1,3 δις λόγω μείωσης κατανάλωσης
- Εκτίμηση για 13η σύνταξη δεν μπορεί να γίνει με ασφάλεια. Το σύνολο των συνταξιούχων είναι περίπου 2,6 εκατομμύρια, άρα με 400 ευρώ ανά άτομο, το κόστος ξεπερνά το 1 δισ. ευρώ, όσο δηλαδή είναι το εκτιμώμενο φετινό υπερπλεόνασμα.
Όσον αφορά στις πληροφορίες για αναβίωση της καταργηθείσας έκπτωσης φόρου για όσους πληρώνουν εφάπαξ τις υποχρεώσεις τους, τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία δείχνουν ότι μοιάζει με σταγόνα στον ωκεανό. Η τελευταία πρόβλεψη στον Προϋπολογισμό, για τη χρήση του 2014, δηλαδή για το οικονομικό έτος 2015, οπότε και καταργήθηκε, ήταν ότι το κόστος αυτής της έκπτωσης του 2% ήταν κάτι λιγότερο από 2,3 εκατομμύρια ευρώ…