Ανοικτή είναι, πλέον, η πλατφόρμα υποβολής δηλώσεων για την επέκταση της ειδικής παροχής προστασίας μητρότητας από 6 σε 9 μήνες.
Το μόνο που πρέπει να κάνουν οι νέες μαμάδες είναι να αναφέρουν στη δήλωση τους πότε έλαβαν ή θα λάβουν την επέκταση της ειδικής άδειας προστασίας μητρότητας, δηλαδή α) είτε σε συνέχεια της αρχικής λήξης της, β) είτε μετά την παρεμβολή κανονικής άδειας έτους 2022, γ) είτε μετά τη μεσολάβηση πραγματικής εργασίας στον εργοδότη, καταγράφοντας και τα ακριβή χρονικά διαστήματα κανονικής αδείας ή πραγματικής εργασίας.
Σημειώνεται ότι σύμφωνα με γνωμοδότηση του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους, η οποία έγινε δεκτή από τον Υπουργό Εργασίας, ο χρόνος της 9μηνης ειδικής παροχής προστασίας της μητρότητας, ΔΕΝ συμψηφίζεται στο διάστημα των 30 μηνών που διαρκεί η άδεια φροντίδας παιδιού («μειωμένο ωράριο»), το οποίο παρατείνεται αντίστοιχα. Έτσι, η εργαζόμενη μητέρα, μετά τη λήξη της ειδικής 9μηνης άδειας, δικαιούται να λάβει ολόκληρο το μειωμένο ωράριο, σύμφωνα με τα όσα ορίζονται για τον τρόπο χορήγησής του, στις οικείες Ε.Γ.Σ.Σ.Ε.
Κατά τη διάρκεια της άδειας ο ΟΑΕΔ υποχρεούται να καταβάλλει στην εργαζόμενη μητέρα μηνιαίως ποσό ίσο με τον κατώτατο μισθό, καθώς και αναλογία Δώρων εορτών και επιδόματος αδείας, με βάση το προαναφερόμενο ποσό. Όσον αφορά στο επίδομα αδείας, ο εργοδότης καταβάλει τη διαφορά που προκύπτει από την καταβαλλόμενη από τον ΟΑΕΔ αναλογία επιδόματος αδείας, ενώ η καταβολή τόσο των αποδοχών, όσο και του επιδόματος αδείας γίνεται παράλληλα με την άσκηση του δικαιώματος της εργαζόμενης σε ετήσια κανονική άδεια. Η δε υποχρέωση του εργοδότη για καταβολή Δώρων Πάσχα και Χριστουγέννων περιορίζεται στο διάστημα προ και μετά του 9μηνου της ειδικής άδειας προστασίας μητρότητας.
Ένα ακόμα που πρέπει να γνωρίζουν οι μαμάδες είναι ότι ο χρόνος της ειδικής άδειας προστασίας μητρότητας λογίζεται ως χρόνος ασφάλισης στον κλάδο σύνταξης. Αυτό σημαίνει ότι ο ΟΑΕΔ υποχρεούται να αποδίδει τις προβλεπόμενες εισφορές για τον κλάδο σύνταξης, παρακρατώντας την προβλεπόμενη εργατική εισφορά που βαρύνει τον εργαζόμενο μαζί με την εργοδοτική εισφορά που βαρύνει τον ΟΑΕΔ.
Ποιες άλλες άδειες προβλέπονται
Άδεια για μονογονεϊκές οικογένειες: Στους εργαζόμενους - ες που έχουν χηρέψει και στον άγαμο - άγαμη γονέα, που έχουν την αποκλειστική επιμέλεια του παιδιού, χορηγείται άδεια με αποδοχές έξι εργάσιμων ημερών το χρόνο, πέραν αυτής που δικαιούνται με άλλες διατάξεις. Γονέας με τρία παιδιά ή περισσότερα, δικαιούται άδεια οκτώ εργάσιμων ημερών.
Η άδεια αυτή χορηγείται λόγω αυξημένων αναγκών φροντίδας των παιδιών, χορηγείται εφάπαξ ή τμηματικά μετά από συνεννόηση με τον εργοδότη σύμφωνα με τις ανάγκες του γονέα και δεν πρέπει να συμπίπτει χρονικά με την αρχή ή το τέλος της ετήσιας κανονικής άδειας
Άδεια ανατροφής: Ο εργαζόμενος γονέας ή πρόσωπο που ασκεί τη γονική μέριμνα έχει δικαίωμα γονικής άδειας ανατροφής του παιδιού μέχρις ότου συμπληρώσει την ηλικία των 8 ετών, με σκοπό την εκπλήρωση των ελάχιστων υποχρεώσεων ανατροφής προς αυτό. Για τη χορήγηση της γονικής άδειας ανατροφής οι εργαζόμενοι πρέπει να έχουν συμπληρώσει ένα χρόνο συνεχόμενης ή με διαδοχικές συμβάσεις εργασίας ορισμένου χρόνου εργασίας στον ίδιο εργοδότη.
Η γονική άδεια ανατροφής αποτελεί ατομικό δικαίωμα κάθε γονέα, χωρίς δυνατότητα μεταβίβασης, είναι υποχρεωτική για τον εργοδότη και χορηγείται εγγράφως για περίοδο τεσσάρων μηνών.
Ο εργοδότης δεν οφείλει αποδοχές κατά το διάστημα της εν λόγω άδειας, αλλά για τους δύο πρώτους μήνες της γονικής άδειας, ο ΟΑΕΔ υποχρεούται να καταβάλει επίδομα γονικής άδειας στον κάθε γονέα, μηνιαίως, ποσού ίσου με τον ελάχιστο νομοθετημένο μισθό, όπως κάθε φορά καθορίζεται, καθώς και αναλογία δώρων εορτών και επιδόματος αδείας.
Άδεια νοσηλείας παιδιών: Στους εργαζόμενους γονείς χορηγείται ειδική γονική άδεια νοσηλείας χωρίς αποδοχές, σε περίπτωση νοσηλείας του παιδιού, ανεξαρτήτως της ηλικίας του, λόγω ασθένειας ή ατυχήματος που καθιστά αναγκαία την άμεση παρουσία του εργαζόμενου, για όσο διάστημα διαρκεί η νοσηλεία και σε κάθε περίπτωση όχι πέραν των 30 εργάσιμων ημερών κατ’ έτος.
Η άδεια αποτελεί δικαίωμα του κάθε γονέα, χορηγείται, χωρίς άλλη προϋπόθεση, πέραν των σχετικών διευκολύνσεων που παρέχονται από άλλες διατάξεις στους εργαζόμενους γονείς για οικογενειακούς λόγους και αφού εξαντληθούν συναφή δικαιώματα με αποδοχές, πλην της ετήσιας κανονικής άδειας.
Άδεια σχολείου: Εργαζόμενοι γονείς, πλήρους ή μερικής απασχόλησης, έχουν δικαίωμα για κάθε παιδί ηλικίας µέχρι 18 ετών, το οποίο παρακολουθεί μαθήματα στοιχειώδους ή μέσης εκπαίδευσης, να απουσιάζουν, χωρίς περικοπή των αποδοχών τους και µετά από άδεια του εργοδότη, ορισµένες ώρες ή ολόκληρη την ημέρα από την εργασία τους, μέχρι τη συμπλήρωση τεσσάρων εργάσιμων ημερών κάθε ημερολογιακό έτος, συνολικά και για τους δύο γονείς, προκειμένου να παρακολουθήσουν τη σχολική επίδοση του παιδιού.
Η εν λόγω άδεια πρέπει να χορηγείται πάντοτε τμηματικά και ποτέ για περισσότερο από 1 εργάσιμη ημέρα κάθε φορά. Αν και οι δύο γονείς απασχολούνται, αποφασίζουν με κοινή συμφωνία, κάθε φορά, ποιος από τους δύο θα κάνει χρήση αυτού του δικαιώματος και για πόσο χρονικό διάστημα. Η άδεια αυτή χορηγείται στον εργαζόμενο γονέα, ανεξάρτητα αν ο άλλος γονέας εργάζεται ή όχι έξω από το σπίτι, είναι άδεια με αποδοχές και χορηγείται άσχετα με τον αριθμό των ατόμων που απασχολούνται στην επιχείρηση. Η συγκεκριμένη άδεια δεν συμψηφίζεται με τις άλλες άδειες που δίνονται στους εργαζόμενους.
Την παραπάνω άδεια δικαιούνται και οι γονείς με παιδιά στο νηπιαγωγείο.
Άδεια πατρότητας: Κάθε εργαζόμενος πατέρας δικαιούται άδεια πατρότητας 14 εργασίμων ημερών με αποδοχές, η οποία πρέπει να λαμβάνεται κατά τη γέννηση του τέκνου. Η άδεια αυτή δύναται είτε α) να χορηγείται δύο ημέρες πριν την αναμενόμενη ημερομηνία τοκετού, οπότε οι υπόλοιπες 12 ημέρες χορηγούνται, συνολικά ή τμηματικά άμεσα λόγω της γέννησης του τέκνου, εντός τριάντα ημερών από την ημερομηνία γέννησης, είτε β) να χορηγείται μετά την ημερομηνία γέννησης.
Η άδεια πατρότητας χορηγείται υποχρεωτικά από τον εργοδότη και δεν εξαρτάται από προηγούμενη απασχόληση ή προϋπηρεσία ή από τη συζυγική ή οικογενειακή κατάσταση του εργαζόμενου. Σε περίπτωση υιοθεσίας ή αναδοχής τέκνου ηλικίας έως 8 ετών, η άδεια πατρότητας χορηγείται από την ένταξη του παιδιού στην οικογένεια.
Το νέο πρόγραμμα παιδικών σταθμών
Προφανές είναι ότι δεν αρκεί το πλαίσιο των προβλεπόμενων αδειών για κάποια μητέρα ή και για κάποιον πατέρα, που εργάζεται ή θέλει να εργαστεί, αλλά δεν έχει κάποιον για να φροντίσει το παιδί σε πολύ μικρή ηλικία. Σε πολλές χώρες γίνεται το αυτονόητο, δηλαδή η παροχή κινήτρων στις επιχειρήσεις, προκειμένου να λειτουργούν παιδικοί- βρεφικοί σταθμοί εντός των εγκαταστάσεων τους. Στην Ελλάδα δυστυχώς μόλις τώρα δημιουργείται το πλαίσιο.
Χθες ξεκίνησε το πρόγραμμα για τη δημιουργία χώρων φροντίδας βρεφών εντός 120 μεσαίων και μεγάλων επιχειρήσεων, καθώς άνοιξε η ειδική πλατφόρμα στο Πληροφοριακό Σύστημα «ΕΡΓΑΝΗ». Αντικείμενο του προγράμματος -που έχει προϋπολογισμό 16 εκατ. Ευρώ και χρηματοδοτείται από το Ταμείο Ανάκαμψης - είναι η επιδότηση επιχειρήσεων με περισσότερους από 100 υπαλλήλους (μεσαίες) και περισσότερους από 250 υπαλλήλους (μεγάλες), συμπεριλαμβανομένων εμπορικών κέντρων, για τη δημιουργία χώρων φροντίδας βρεφών εντός των κτιριακών τους εγκαταστάσεων.
Πιο συγκεκριμένα, οι επιχειρήσεις ενισχύονται για τη διαμόρφωση των χώρων και την προμήθεια του απαραίτητου εξοπλισμού και για την επιδότηση του μισθολογικού κόστους έως δυο βρεφονηπιοκόμων για τα πρώτα δυο έτη λειτουργίας των χώρων. Η λειτουργία των χώρων φροντίδας μετά το πέρας της χρηματοδότησης θα πρέπει να διατηρηθεί από τους δικαιούχους για τουλάχιστον το διπλάσιο χρόνο της διάρκειας της χρηματοδότησης, δηλαδή για τέσσερα χρόνια.
Οι δικαιούχοι θα λάβουν προκαταβολικά το 50% των δαπανών για την διαμόρφωση των χώρων και το υπόλοιπο 50% με την έναρξη λειτουργίας των χώρων. Στη συνέχεια κάθε έτος θα λαμβάνουν την επιδότηση του μισθολογικού κόστους των δύο βρεφονηπιοκόμων για τα πρώτα δύο έτη λειτουργίας. Η μέγιστη επιλέξιμη δαπάνη ανέρχεται στα 150.000 ευρώ περίπου για καθεμία από τις μεγάλες επιχειρήσεις με περισσότερους από 250 εργαζομένους που θα ενταχθούν στα πρόγραμμα και στις 107.000 ευρώ περίπου για καθεμία από τις μεσαίες επιχειρήσεις που απασχολούν από 100 έως 250 εργαζομένους.
Το πρόγραμμα θα περιλαμβάνει δύο κύκλους εφαρμογής με τον πρώτο κύκλο να ξεκινάει τώρα και τον δεύτερο κύκλο να «ανοίγει» αργότερα εντός του έτους. Εκτιμάται ότι συνολικά θα ενταχθούν 120 επιχειρήσεις, 70 μεγάλες και 50 μεσαίες και στους χώρους που θα δημιουργηθούν θα φιλοξενηθούν περίπου 2.500 βρέφη, ηλικίας από 6 μηνών έως 2,5 ετών.