Το μέγεθος του προβλήματος που έχει επιφέρει η πρόσφατη απόφαση του ΣτΕ για τον ΝΟΚ, εξηγεί στο iefimerida.gr o πρόεδρος του ΤΕΕ, Γιώργος Στασινός.
Ενώ πολλοί μιλούν για «κερδισμένους» και «χαμένους» από την απόφαση του ΣτΕ να κρίνει αντισυνταγματικά τα κίνητρα που έδινε ο Νέος Οικοδομικός Κανονισμός (ΝΟΚ) του 2012 σχετικά με τα ύψη των κτιρίων, ο πρόεδρος του ΤΕΕ έχει διαφορετική προσέγγιση: «Δεν υπάρχουν χαμένοι και κερδισμένοι. Υπάρχουν πολίτες και επενδυτές που εμπιστεύτηκαν τους νόμους του ελληνικού κράτους και εξέδωσαν νόμιμα οικοδομικές άδειες και τώρα είναι στον αέρα, εφόσον δεν έχουν ξεκινήσει εργασίες», τονίζει ο κ. Στασινός.
«Και υπάρχει μία χώρα που, για το επόμενο έτος τουλάχιστον, δεν θα μπορούν να εκδίδονται οικοδομικές άδειες, αφού δε θα υπάρχει οικοδομικός κανονισμός. Όλα αυτά έχουν απεριόριστες οικονομικές καταρχήν και άλλες συνέπειες», προσθέτει ο ίδιος.
15.000 οικοδομές αναμένουν διευκρινίσεις από το ΣτΕ
Αν και η απόφαση του ΣτΕ δεν έχει δοθεί ακόμα στη δημοσιότητα, στο δελτίο τύπου που είχε εκδόσει ο πρόεδρος του ανώτατου δικαστηρίου, κ. Πικραμένος, οι δικαστές τόνιζαν πως «τα αποτελέσματα της αντισυνταγματικότητας πρέπει να μην καταλάβουν τις οικοδομικές άδειες, των οποίων η υλοποίηση (οικοδομικές εργασίες) έχει αποδεδειγμένα αρχίσει πριν από την παρούσα ανακοίνωση» δηλαδή στις 11 Δεκεμβρίου. Συνεπώς κηρύσσονται άκυρες όσες άδειες έχουν εκδοθεί κάνοντας χρήση των κινήτρων του ΝΟΚ και δεν έχουν αποδεδειγμένα ξεκινήσει την εκτέλεση των εργασιών.
Μπορεί η «υλοποίηση» των οικοδομικών εργασιών να οριστεί με τρόπο αντικειμενικό; Η απάντηση μόνο εύκολη δεν είναι. Ανοίγοντας τη δημόσια διαβούλευση για το θέμα, ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Θεόδωρος Σκυλακάκης είχε δημοσίως αναρωτηθεί αν για παράδειγμα στην έναρξη εργασιών περιλαμβάνεται ένα συμβόλαιο που έχει γίνει, ή τι γίνεται στην περίπτωση που έχει βγει οικοδομική άδεια, δεν έχουν ξεκινήσει εργασίες, αλλά υφίσταται επενδυτικό σχέδιο, το οποίο στηρίζεται σε αυτή την οικοδομική άδεια.
Χαρακτηριστική είναι μία περίπτωση που έχει καταγραφεί στο πλαίσιο της δημόσιας διαβούλευσης: «Είμαστε κατασκευαστική εταιρεία και έχουμε αναλάβει και υπογράψει για project τα οποία έχουν προχωρήσει στο σύστημα του ΤΕΕ και βρίσκονται ένα βήμα πριν από την προέγκριση. Στις αρμόδιες πολεοδομίες υπήρχαν καθυστερήσεις εβδομάδων για να λάβουμε απάντηση παρά την πίεση που ασκήθηκε. Όλο αυτό το διάστημα έχουν υπογραφεί εργολαβικά συμβόλαια, συμβόλαια αντιπαροχής με ποσοστά, έχουν δοθεί προκαταβολές, έχει γίνει κατανομή χιλιοστών και έχουν άτυπα κλείσει και συμφωνίες με αγοραστές. Ένα βήμα πριν την προέγκριση και εφόσον έχουν γίνει αυτές οι διαδικασίες βγαίνει τέτοια απόφαση και τινάζονται όλα στον αέρα;» γράφουν επαγγελματίες του κλάδου.
Ο πρόεδρος του ΤΕΕ, μιλώντας στο iefimerida.gr, εκτιμά πως ο αριθμός των περιπτώσεων-κατασκευών που βρίσκονται στον αέρα είναι περίπου 15.000.
Στην ερώτηση εάν η καθαρογραφή της απόφασης μπορεί να αλλάξει τα δεδομένα για κάποιους από αυτούς που τώρα θεωρούνται χαμένοι από την ανακοίνωση του Προέδρου του ΣτΕ, ο κος. Στασινός εμφανίζεται μάλλον απαισιόδοξος: Δίνω ελάχιστες πιθανότητες γιατί το δελτίο τύπου δεν δίνει τέτοια περιθώρια. Σίγουρα όμως θα παίξει ρόλο η απόφαση στο πως θα κινηθεί νομοθετικά η Κυβέρνηση αμέσως μετά», σημειώνει.
Παγώνει τις νέες άδειες το υπουργείο - Απαγορεύει την ανάκληση όσων έχουν εκδοθεί
Με στόχο την αποφυγή δημιουργίας τετελεσμένων και αδιεξόδων και έως τη δημοσίευση της καθαρογραμμένης απόφασης του Συμβουλίου της Επικρατείας, το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας κατέθεσε προς ψήφιση στη Βουλή επείγουσα μεταβατική με την οποία:
➢ Αναστέλλεται η έκδοση προεγκρίσεων και νέων οικοδομικών άδειων, που κάνουν χρήση:
1) του συστήματος των διατάξεων του ΝΟΚ, με τις οποίες θεσπίζονται κίνητρα προσαύξησης των όρων δόμησης (άρθρα 10, 15 παρ. 8, 19 παρ. 2 και 25) και
2) της μη προσμέτρησης στον συντελεστή δόμησης δυνάμει της παρ. 6 του άρθρου 11 του ν. 4067/2012, των εσωτερικών εξωστών (παταριών) και του χώρου κύριας χρήσης των 35 τ.μ. στο δώμα της οικοδομής, όπως και η εξομοίωση της πισίνας με φυτεμένη επιφάνεια της παρ. 2 του άρθρου 19 του ν. 4067/2012.
➢ Παράλληλα, προκειμένου να αποφευχθεί η διαφορετική αντιμετώπιση των θεμάτων που αφορούν σε μελέτες που περιλαμβάνουν εφαρμογή κινήτρων από τα πολεοδομικά συμβούλια, αναστέλλονται οι συνεδριάσεις τους για τα θέματα αυτά, έως ότου δημοσιευθεί η σχετική απόφαση, προκειμένου τα αιτήματα των πολιτών να εξεταστούν με βάση την αρχή της ισότητας.
Μάλιστα το υπουργείο αφήνει ανοιχτό το ενδεχόμενο παράτασης των παραπάνω αναστολών - της έκδοσης προεγκρίσεων και νέων οικοδομικών αδειών, όπως και οι συνεδριάσεις των πολεοδομικών συμβουλίων - για για χρονικό διάστημα που δεν υπερβαίνει τον έναν μήνα από τη δημοσίευση της εν λόγω απόφασης του ΣτΕ.
➢ Οι οικοδομικές άδειες που έχουν εκδοθεί με χρήση των κινήτρων του ΝΟΚ δεν ανακαλούνται από τη Διοίκηση έως τη δημοσίευση της απόφασης του Συμβουλίου της Επικρατείας. Τυχόν ανακλήσεις οικοδομικών αδειών από τη Διοίκηση, λόγω της χρήσης των κινήτρων του ΝΟΚ που έλαβαν χώρα από την 11.12.2024 ανακαλούνται αυτοδικαίως.