Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ενέκρινε σήμερα θετική προκαταρκτική αξιολόγηση του αιτήματος πληρωμής της Ελλάδας για ποσό ύψους 3,6 δισ. ευρώ -1,7 δισ. ευρώ σε επιχορηγήσεις και 1,9 δισ. ευρώ σε δάνεια- στο πλαίσιο του μηχανισμού ανάκαμψης και ανθεκτικότητας (ΜΑΑ), του βασικού εργαλείου του Next Generation EU.
Στις 30 Σεπτεμβρίου 2022 η Ελλάδα υπέβαλε στην Επιτροπή αίτημα πληρωμής βάσει της επίτευξης των 28 οροσήμων και στόχων που καθορίζονται στην εκτελεστική απόφαση του Συμβουλίου για τη δεύτερη δόση. Καλύπτουν μεταρρυθμίσεις και επενδύσεις που προωθούν τη χρήση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, ώστε η αγορά ηλεκτρικής ενέργειας να καταστεί κατάλληλη για υψηλό μερίδιο ανανεώσιμων πηγών ενέργειας. Περιλαμβάνουν, επίσης, την αναδιοργάνωση του σιδηροδρομικού τομέα για την ανάπτυξη, λειτουργία και συντήρηση ενός σύγχρονου σιδηροδρομικού δικτύου, το άνοιγμα της αγοράς των δημόσιων λεωφορειακών συγκοινωνιών για τη βελτίωση των υπηρεσιών και την προώθηση ενός οικολογικότερου στόλου λεωφορείων.
Άλλες μεταρρυθμίσεις και επενδύσεις στηρίζουν τον ψηφιακό μετασχηματισμό των μικρομεσαίων επιχειρήσεων, καθώς και τη διασύνδεση των τερματικών πληρωμών με τη φορολογική διοίκηση, την παροχή κινήτρων για πράσινες και ψηφιακές επενδύσεις από τον ιδιωτικό τομέα, την ενθάρρυνση της ανάπτυξης και των εξαγωγών των μικρών επιχειρήσεων, την ενίσχυση της εποπτείας των κεφαλαιαγορών, τη δημιουργία νέων ευκαιριών χρηματοδότησης για έρευνα και την ενθάρρυνση νέων επενδύσεων στους τομείς του τουρισμού, της μεταποίησης και της γεωργίας.
Μαζί με το αίτημά τους, οι ελληνικές αρχές διαβίβασαν λεπτομερή και πλήρη στοιχεία που καταδεικνύουν την εκπλήρωση των 28 οροσήμων και στόχων. Όπως απαιτείται από τον κανονισμό ΜΑΑ, η Ελλάδα επιβεβαίωσε επίσης ότι τα μέτρα που σχετίζονται με ορόσημα και στόχους που είχαν εκπληρωθεί ικανοποιητικά στο παρελθόν δεν έχουν αναιρεθεί. Η Επιτροπή αξιολόγησε ενδελεχώς τις πληροφορίες αυτές προτού παρουσιάσει τη θετική προκαταρκτική αξιολόγησή της ως προς το αίτημα πληρωμής.
Η Επιτροπή έχει πλέον αποστείλει τη θετική προκαταρκτική αξιολόγησή της σχετικά με την εκπλήρωση, από την Ελλάδα, των οροσήμων και στόχων που απαιτούνται για την εν λόγω πληρωμή στην Οικονομική και Δημοσιονομική Επιτροπή (ΟΔΕ), ζητώντας τη γνώμη της. Η γνώμη της ΟΔΕ, η οποία πρόκειται να εκδοθεί το αργότερο εντός τεσσάρων εβδομάδων, θα πρέπει να ληφθεί υπόψη στην αξιολόγηση της Επιτροπής. Μετά τη γνωμοδότηση της ΟΔΕ, η Επιτροπή θα εκδώσει τελική απόφαση σχετικά με την εκταμίευση της χρηματοδοτικής συνεισφοράς, σύμφωνα με τη διαδικασία εξέτασης, μέσω επιτροπής επιτροπολογίας. Η εκταμίευση προς την Ελλάδα θα πραγματοποιηθεί κατόπιν της έκδοσης της απόφασης από την Επιτροπή.
Η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, κ. Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, δήλωσε: «Εξαιρετικά νέα για την Ελλάδα σήμερα. Η χώρα έχει σημειώσει επαρκή πρόοδο στην εφαρμογή του εθνικού της σχεδίου ανάκαμψης ώστε να λάβει δεύτερη πληρωμή στο πλαίσιο του Next Generation EU. Μόλις δοθεί το πράσινο φως από τα κράτη-μέλη, η Ελλάδα θα λάβει 3,6 δισ. ευρώ. Η Ελλάδα προωθεί φιλόδοξες μεταρρυθμίσεις σε βασικούς τομείς, όπως οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, οι σιδηροδρομικές υποδομές, οι δημόσιες μεταφορές και η ψηφιοποίηση των ΜΜΕ. Η Ελλάδα ενθαρρύνει επίσης νέες επενδύσεις στον τουρισμό, στη μεταποίηση και στη γεωργία. Είναι σημαντικό το ότι έχει επίσης εκπληρώσει τις δεσμεύσεις της όσον αφορά τους λογιστικούς και λοιπούς ελέγχους για την προστασία των χρημάτων των φορολογουμένων. Συγχαρητήρια λοιπόν στην Ελλάδα! Η πορεία προς την ανάκαμψη συνεχίζεται και η Επιτροπή στέκεται στο πλευρό σας».
Ταμείο Ανάκαμψης: Θετική προκαταρκτική αξιολόγηση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για το δεύτερο αίτημα πληρωμής της Ελλάδας
Σε ανακοίνωσή του το υπ. Οικονομικών αναφέρει:
«Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εξέδωσε, σήμερα (25/11), θετική προκαταρκτική αξιολόγηση, για το δεύτερο αίτημα πληρωμής από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (ΤΑΑ), που υπέβαλε η Ελλάδα, δια του αρμόδιου Αναπληρωτή Υπουργού Οικονομικών, κ. Θόδωρου Σκυλακάκη.
Το αίτημα πληρωμής ύψους 3,6 δισ. ευρώ (επιδοτήσεις: 1,72 δισ. ευρώ και δάνεια: 1,84 δισ. ευρώ) κατατέθηκε στις 30.9.2022, μετά την επιτυχή ολοκλήρωση των 28 προβλεπόμενων οροσήμων. Συγκεκριμένα, υποβλήθηκε ένα ενιαίο αίτημα, διότι τρία ορόσημα από το πρόγραμμα των δανείων εκπληρώθηκαν νωρίτερα από ό,τι προέβλεπε ο αρχικός σχεδιασμός.
Η Ελλάδα ήταν μέσα στις πέντε πρώτες χώρες που υπέβαλαν αίτημα εκταμίευσης της δεύτερης πληρωμής από το ΤΑΑ. Μάλιστα, ήταν η πρώτη που κατέθεσε αίτημα για την τρίτη πληρωμή (πρόγραμμα δανείων).
Σημειώνεται πως η πρώτη πληρωμή, ύψους επίσης 3,6 δισ. ευρώ, εκταμιεύτηκε στις 8.4.2022. Νωρίτερα, στις 9.8.2021 εκταμιεύτηκε η προχρηματοδότηση, που αντιστοιχεί στο 13% (3,96 δισ. ευρώ) των χρημάτων που αναλογούν στην Ελλάδα από το ΤΑΑ.
Στα διαδικαστικά, η Κομισιόν απέστειλε την αξιολόγηση για το ελληνικό αίτημα στην Οικονομική και Νομισματική Επιτροπή (EFC), αιτούμενη τη γνωμοδότησή της, εντός τεσσάρων εβδομάδων, όπως ορίζει ο σχετικός Κανονισμός. Θα ακολουθήσει η έκδοση της τελικής της απόφασης, για την εκταμίευση των 3,6 δισ. ευρώ, αφού ληφθεί υπόψη η σχετική εισήγηση της EFC.
Πορεία υλοποίησης Εθνικού Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας «Ελλάδα 2.0»:
Πρόγραμμα επιδοτήσεων
Στο πρόγραμμα των επιδοτήσεων του «Ελλάδα 2.0» έχουν ενταχθεί, μέχρι στιγμής, 440 έργα, τα οποία έχουν συνολικό προϋπολογισμό 13,7 δισ. ευρώ.
Τα παραπάνω, εμπίπτουν στους τέσσερις βασικούς πυλώνες του Σχεδίου, δηλαδή στην «Πράσινη μετάβαση», στην «Ψηφιακή μετάβαση», σε «Απασχόληση - Δεξιότητες - Κοινωνική Συνοχή» και σε «Ιδιωτικές επενδύσεις και μετασχηματισμό της οικονομίας».
Σκέλος δανείων
Στο πρόγραμμα των δανείων, που συνιστά και το μεγαλύτερο επενδυτικό εργαλείο που είχε ποτέ η χώρα, έχουν υποβληθεί, προς το παρόν, 224 επενδυτικά σχέδια, τα οποία βρίσκονται σε διάφορα στάδια που προβλέπει το «Ελλάδα 2.0» (π.χ. αξιολόγηση, προ-έγκριση, έγκριση, συμβασιοποίηση).
Ο προϋπολογισμός αυτών των επενδυτικών σχεδίων, ανέρχεται σε 8,44 δισ. ευρώ (δάνεια ΤΑΑ: 3,58 δισ. ευρώ, κεφάλαια τραπεζών: 2,82 δισ. ευρώ και ίδια συμμετοχή: 2,04 δισ. ευρώ).
Ήδη, έχουν υπογραφεί δανειακές συμβάσεις για 42 επενδυτικά σχέδια, συνολικού προϋπολογισμού 1,84 δισ. ευρώ (δάνεια ΤΑΑ: 834,75 εκατ. ευρώ, κεφάλαια τραπεζών: 558,76 εκατ. ευρώ και ίδια συμμετοχή: 450,11 εκατ. ευρώ).
Από τα 224 επενδυτικά σχέδια, τα 121, συνολικού ύψους 1,78 δισ. ευρώ, προέρχονται από μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις.
Ταυτόχρονα, έχουν προεγκριθεί, σχεδόν τα μισά από το σύνολο των επενδυτικών σχεδίων που έχει υποβληθεί, από τις επενδυτικές επιτροπές των πιστωτικών ιδρυμάτων.
Αξίζει να επισημανθεί πως στο πλαίσιο του «Ελλάδα 2.0» προβλέπονται εξαιρετικά ευνοϊκά, σταθερά, επιτόκια δανεισμού (0,35% για τις πολύ μικρές και μικρές επιχειρήσεις και 1% για τις μεσαίες και μεγάλες).
Ο Αναπληρωτής Υπουργός Οικονομικών, κ. Θόδωρος Σκυλακάκης, δήλωσε σχετικά: «Η σημερινή, θετική προκαταρκτική αξιολόγηση της Κομισιόν, στο δεύτερο αίτημα πληρωμής από το Ταμείο Ανάκαμψης, που υπέβαλε η Ελλάδα, στα τέλη του περασμένου Σεπτεμβρίου, ανοίγει τον δρόμο για να εισρεύσουν, άμεσα, στην εγχώρια οικονομία 3,6 δισ. ευρώ. Μαζί με την πρώτη πληρωμή και την προχρηματοδότηση, το ποσό που λαμβάνει, προς το παρόν, η χώρα μας, από αυτό το πολύτιμο, αναπτυξιακό εργαλείο, υπερβαίνει τα 11 δισ. ευρώ. Σε συνθήκες ακραίας αβεβαιότητας, εξαιτίας του πολέμου της Ρωσίας ενάντια στην Ουκρανία και της ενεργειακής κρίσης, η επενδυτική αξιοποίηση του Ταμείου Ανάκαμψης και των άλλων ευρωπαϊκών εργαλείων, σε συνδυασμό με την αδιάκοπη υλοποίηση του μεταρρυθμιστικού μας προγράμματος κρατά – και πιστεύω ότι θα κρατήσει και στο μέλλον – την Ελλάδα μακριά από τον κίνδυνο της ύφεσης, στην οποία θα εισέλθουν πολλές άλλες ευρωπαϊκές χώρες».