Πόρους ύψους 1,44 δισ. ευρώ προβλέπει το πρόγραμμα του νέου ΕΣΠΑ για τη χρονική περίοδο από το 2021 ως το 2027, γεγονός που, σύμφωνα με τον περιφερειάρχη Κεντρικής Μακεδονίας Απόστολο Τζιτζικώστα, το καθιστά ως τη μεγαλύτερη αναπτυξιακή παρέμβαση που έγινε ποτέ στην Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας.
Κατά τη σημερινή, πρώτη συνεδρίαση της Επιτροπής Παρακολούθησης του νέου ΕΣΠΑ, ο κ. Τζιτζικώστας γνωστοποίησε ότι σε αυτό το νέο πρόγραμμα, αν και εγκρίθηκε πρόσφατα, η Περιφέρεια είναι έτοιμη να ξεκινήσει από την πρώτη γραμμή δυναμικά καθώς ήδη προγραμματίζει προσκλήσεις για ένταξη δράσεων ύψους 250 εκατ. ευρώ, 134 από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης και 116 από το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο. Οι προσκλήσεις αυτές αναμένεται, μάλιστα, να ανοίξουν μέσα στο πρώτο τετράμηνο του 2023, δηλαδή μέχρι τον προσεχή Απρίλιο.
Οι άξονες του προγράμματος του νέου ΕΣΠΑ
Παρουσιάζοντας τους άξονες του νέου προγράμματος, ο κ. Τζιτζικώστας ανέφερε ότι ο πρώτος άξονας για τον παραγωγικό ανταγωνιστικό μετασχηματισμό της οικονομίας περιλαμβάνει δράσεις 183 εκατ. ευρώ, ο δεύτερος για τη στήριξη της πράσινης και αειφόρου ανάπτυξης δράσεις 290 εκατ. ευρώ, ο τρίτος για την εξασφάλιση της διασυνδεσιμότητας της Κεντρικής Μακεδονίας δράσεις ύψους 105,5 εκατ. ευρώ και ο τέταρτος για την στήριξη της κοινωνικής συνοχής, δράσεις 211 εκατ. ευρώ για νέα σχολεία, εκσυγχρονισμό νοσοκομείων, επέκταση πολιτιστικών υποδομών καθώς και δράσεις 265 εκατ. ευρώ από το ευρωπαϊκό κοινωνικό ταμείο για την ισότιμη πρόσβαση στην απασχόληση, εκπαίδευση, κατάρτιση, αναβάθμιση δεξιοτήτων και στήριξη των ευάλωτων πολιτών. Ο πέμπτος άξονας για την ολοκληρωμένη χωρική ανάπτυξη προβλέπει δράσεις 258 εκατ. ευρώ.
Μεταξύ άλλων ο κ. Τζιτζικώστας συνεχάρη την ενδιάμεση διαχειριστική αρχή, τόνισε ότι η Κεντρική Μακεδονία βρίσκεται πρώτη στη γραμμή εκκίνησης και συμπλήρωσε ότι η Περιφέρεια κατέκτησε μια από τις κορυφαίες θέσεις σε ευρωπαϊκό επίπεδο.
Αναφέρθηκε ακόμη στην ανάγκη της συνεργασίας και επισήμανε ότι οι δήμοι θα πρέπει να αναγνωρίζουν δημόσια ότι τα μεγάλα έργα - σημαία που γίνονται σε αυτούς χρηματοδοτούνται από την Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας και, μάλιστα, από ευρωπαϊκά κονδύλια. Μάλιστα, τόνισε ότι όποιος φορέας υλοποιεί έργα και δράσεις που χρηματοδοτούνται από ευρωπαϊκούς πόρους της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας υποχρεούται -βάσει των κανόνων της ΕΕ- να το αναφέρει ρητά και να το δημοσιοποιεί και απηύθυνε αυστηρή προειδοποίηση ότι σε άλλη περίπτωση, οι κανόνες της ΕΕ προβλέπουν ακόμη και αποδέσμευση των πόρων από τα συγκεκριμένα έργα και δράσεις.
Από την πλευρά της, η Μαρία Κωστοπούλου, εκπροσωπώντας τον ΓΓ Επενδύσεων Δημήτρη Σκάλκο, επισήμανε ότι η εθνική αρχή συντονισμού και η διαχειριστική αρχή καταβάλλουν κάθε προσπάθεια για να διαμορφώσουν το σχετικό πλαίσιο με διαφάνεια, απλοποίηση των διαδικασιών και μεγαλύτερη συμμετοχή των μελών της επιτροπής παρακολούθησης. Σχολίασε, παράλληλα, ότι στη νέα προγραμματική περίοδο η δουλειά είναι αυξημένη, τα προγράμματα είναι μεγαλύτερα και το ΕΣΠΑ είναι μεγαλύτερο.
Εκπροσωπώντας την Ευρωπαϊκή Επιτροπή ο Παναγιώτης Θάνου από τη Γενική Διεύθυνση Περιφερειακής Ανάπτυξης της ΕΕ χαρακτήρισε, μεταξύ άλλων, μεγάλη πρόκληση το θέμα της διαχείρισης των απορριμμάτων για το οποίο σχολίασε ότι το ποσοστό της ταφής θα πρέπει από 80% να μειωθεί στο 20%. Επιπλέον είπε ότι η διαχείριση του νερού θα γίνεται κατευθείαν από το περιφερειακό πρόγραμμα και γνωστοποίησε ότι έχει επιτευχθεί συμφωνία για κατανομή 100 εκ. ευρώ στο πρόγραμμα της τεχνικής βοήθειας που φιλοδοξεί να ενισχύει στους δικαιούχους για την ωρίμανση των έργων πάνω σε ένα στρατηγικό σχέδιο.