Οι Βρυξέλλες φαίνεται πως υποχωρούν στην πίεση των βιομηχανιών για χαλάρωση των στόχων στις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου, δίνοντας πάτημα σε λομπίστες και πολιτικούς χώρο να πιέσουν για περισσότερα.
«Το όραμα της ΕΕ να τερματίσει τις πωλήσεις αυτοκινήτων που εκπέμπουν αέρια θερμοκηπίου έως το 2035 δέχεται πυρά», γράφει στην αρχή της ανάλυσης το Politico. Η ιδέα ήταν βασική προτεραιότητα της προηγούμενης σύνθεσης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, η οποία είχε θέσει ως βασικό στόχο την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής. Όμως ο πόλεμος, η άνοδος λαϊκιστικών κομμάτων, η οικονομική στασιμότητα και η αυτοκινητοβιομηχανία που αιμορραγεί αναγκάζουν τις Βρυξέλλες να κάνουν πίσω.
Οι ευρωπαϊκές αυτοκινητοβιομηχανίες σημείωσαν τεράστια πολιτική νίκη αυτή την εβδομάδα, όταν η πρόεδρος της Κομισιόν, Ούρσουλα Φον ντερ Λάιεν, ενέδωσε στις εκκλήσεις τους για χαλάρωση στους στόχους εκπομπών που τέθηκαν σε ισχύ φέτος και για να γίνει νωρίτερα μια αναθεώρηση της νομοθεσίας του 2035, ως μέρος του σχεδίου της για διάσωση της προβληματικής αυτοκινητοβιομηχανίας.
Έχοντας πάρει θάρρος από αυτή την επιτυχία, οι αυτοκινητοβιομηχανίες και οι πολιτικοί τους υποστηρικτές ζητούν περισσότερα. «Δώστε στην αυτοκινητοβιομηχανία μια ίντσα και θα πάρουν ένα μίλι. Πριν στεγνώσει το μελάνι στο σχέδιο για την αυτοκινητοβιομηχανία, υπήρξαν εκκλήσεις για άνοιγμα της τεχνολογίας», δήλωσε η Τζούλια Πολισκάνοβα, ανώτερη διευθύντρια οχημάτων στην πράσινη ΜΚΟ Transport & Environment. «Η Πράσινη Συμφωνία θα πεθάνει πετσοκομμένη, εκτός αν οι νομοθέτες το υπερασπιστούν».
«Σάκος του μποξ» η Πράσινη Συμφωνία
Ενώ η Πράσινη Συμφωνία εγκρίθηκε το 2023 από όλα τα κράτη μέλη (παρά την αντίσταση της τελευταίας στιγμής από τη Γερμανία), έχει μετατραπεί σε πολιτικό σάκο του μποξ. Κατά τη διάρκεια του περασμένου έτους, οι εκλογές σε ολόκληρη την ΕΕ ανέδειξαν εθνικές κυβερνήσεις, λομπίστες και αυτοκινητοβιομηχανίες έτοιμες να την αποδυναμώσουν ή να την αντιστρέψουν εντελώς.
Το Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα, η μεγαλύτερη ομάδα στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο στην οποία ανήκει η Φον ντερ Λάιεν, υποσχέθηκε να ακυρώσει τον νόμο. Στη Γερμανία, η αγωνία για την παρακμή του τομέα της αυτοκινητοβιομηχανίας τροφοδότησε τη νικηφόρο εκστρατεία του Χριστιανοδημοκράτη Φρίντριχ Μερτς, του οποίου το κόμμα έχει επίσης βάλει στόχο να αναιρέσει τη νομοθεσία.
Η Γερμανία επιθυμεί μια εξαίρεση για τα ηλεκτρονικά καύσιμα — μια συνθετική εναλλακτική λύση αντί της βενζίνης, η οποία όμως είναι πολύ πιο ακριβή από τα ορυκτά καύσιμα και δεν παρασκευάζεται σε μεγάλες ποσότητες. Η Ιταλία θέλει να αλλάξει ο νόμος ώστε να γίνει εξαίρεση για τα βιοκαύσιμα, παρά τις ανησυχίες για την αποψίλωση των δασών, απειλή στη βιοποικιλότητα και τη διάβρωση του εδάφους από την χρήση του καυσίμου. Η Πολωνία υποστηρίζει επίσης αυτήν την ιδέα.
CEO Renault: «Πείτε μας πού θέλετε να πάμε, αλλά μην μας πείτε πώς»
Οι Γάλλοι υπεύθυνοι για την χάραξη πολιτικής, συμπεριλαμβανομένου του αντιπροέδρου της Κομισιόν Στεφάν Σεζουρνέ, επισκέφθηκαν την Τετάρτη ένα εργοστάσιο της Renault σε πανηγυρικό κλίμα. Πανηγύριζαν την ανακοίνωση της Κομισιόν ότι θα μείωνε τους φετινούς στόχους εκπομπών, αφού οι αυτοκινητοβιομηχανίες παραπονέθηκαν ότι θα πλήρωναν δισεκατομμύρια σε πρόστιμα επειδή δε θα έπιαναν τον στόχο. Τώρα, αντί ο στόχος να βασίζεται στις φετινές πωλήσεις, θα βασίζεται σε μέσο όρο τριών ετών, γεγονός που διευκολύνει τις εταιρείες που έχουν κάνει λιγότερα για να «καθαρίσουν» τους στόλους τους.
«Πιθανότατα ήμουν ο πρώτος που σήκωσε το χέρι για αυτό», δήλωσε στο Politico ο CEO της Renault Λούκα Ντε Μέο, στο εργοστάσιο της εταιρείας στην Ντουαί της βόρειας Γαλλίας. Ως πρώην πρόεδρος του ευρωπαϊκού λόμπι αυτοκινήτων ACEA, ο Ντε Μέο έδωσε τον ρυθμό για τη χαλάρωση στους στόχους των εκπομπών.
Ο Ντε Μέο χαιρέτισε επίσης την υποστήριξη της Κομισιόν για την τεχνολογική ουδετερότητα - που σημαίνει ότι δεν μπορούν μόνο αυτοκίνητα με μπαταρίες να επιτύχουν πράσινους στόχους - αν και επέμεινε ότι δεν θέλει να καταργήσει το μέτρο του 2035.
«Ανοίγει ένα παράθυρο σε μια λογική που πάντα υποστηρίζαμε. Πείτε μας πού θέλετε να πάμε, αλλά μην μας πείτε πώς», είπε, σημειώνοντας ότι «ο εχθρός δεν είναι η μία τεχνολογία έναντι μίας άλλης, ο εχθρός είναι το διοξείδιο του άνθρακα», είπε ο ίδιος.
Ωστόσο, δεν ήταν όλες οι αυτοκινητοβιομηχανίες σε εορταστική διάθεση. Η σουηδική Volvo, η οποία αγοράστηκε από την κινεζική εταιρεία Geely το 2010, ήθελε οι στόχοι να παραμείνουν οι ίδιοι. «Όσοι έχουν υπάρξει επιμελείς, δεν θα πρέπει να βγαίνουν με μειονέκτημα από τις αλλαγές της τελευταίας στιγμής στην υφιστάμενη νομοθεσία, τουλάχιστον κατά τη διάρκεια του έτους κατά το οποίο τίθενται σε ισχύ», ανέφερε η εταιρεία σε δήλωσή της.
Το Παρίσι εξακολουθεί να υπερασπίζεται την απαγόρευση των κινητήρων εσωτερικής καύσης, αλλά επιμένει ότι η μείωση των στόχων εκπομπών του φετινού έτους θα βοηθήσει τις αυτοκινητοβιομηχανίες να τηρήσουν την προθεσμία του 2035. «Ήταν παράδοξο να ζητάμε από τους κατασκευαστές να πληρώνουν πρόστιμα και ταυτόχρονα να τους υποστηρίζουμε», είπε ο Σεζουρνέ στην Ντουαί.
«Μυρίζουν αίμα»
Η Κομισιόν συμφώνησε επίσης να φέρει μέσα στο 2025 την αναθεώρηση του νόμου που αφορά στο 2035, ικανοποίησε δηλαδή άλλο ένα βασικό αίτημα από τις αυτοκινητοβιομηχανίες, κίνηση που ερμηνεύεται ως ένα ακόμα βήμα για την υπονόμευση της συνολικής νομοθεσίας.
«Οι αντίπαλοι μυρίζουν αίμα στο νερό», γράφει το Politico. «Αναγκάσαμε την Κομισιόν να αφαιρέσει την παγίδα των προστίμων και να προβλέψει την αναθεώρηση του κανονισμού CO2. Τώρα πρέπει να κάνουμε αμέσως ένα κοινό μέτωπο για να ξεπεράσουμε την τρέλα της Πράσινης Συμφωνίας», δήλωσε ο υπουργός Βιομηχανίας της Ιταλίας Αντόλφο Ούρσο.