Πόλεμος νεύρων Ρωσίας-Δύσης: Μακραίνει ο κατάλογος των κυρώσεων -«Θα πεινάσετε», απειλεί ο Πούτιν

Ποιος κινδυνεύει να χάσει περισσότερα; Η Ευρώπη ή η Ρωσία;

Η Ευρώπη που απειλείται ακόμα και με ύφεση αν αποκοπεί ξαφνικά από τις ροές ρωσικού φυσικού αερίου ή η Ρωσία που θα χάσει το μοναδικό της εξαγώγιμο προϊόν, που συν τοις άλλοις την βοηθά να συνεχίζει τον πόλεμο στην Ουκρανία; 

Η απάντηση θεωρητικά θα δοθεί προς το τέλος του μήνα, όταν θα φανεί αν το chicken game με τα ρούβλια είναι πραγματικό ή προορίζεται για το εσωτερικό ακροατήριο του προέδρου Πούτιν.  

Γιατί η αγορά έχει «τιμολογήσει» το παιχνίδι του Πούτιν με τα ρούβλια ως επικοινωνιακό

Η αλήθεια είναι ότι μέχρι τώρα η αγορά έχει τιμολογήσει ως επικοινωνιακό και μόνο αυτό το παιχνίδι του Κρεμλίνου, εξ ου και η διατήρηση της τιμής του φυσικού αερίου γύρω στα 100 ευρώ. Αν και πηγές από το ευρωπαϊκό στρατόπεδο παραδέχονται στο iefimerida ότι υπάρχει μια αμηχανία στην Ευρώπη για το πώς πρέπει να κινηθούν από κοινού απέναντι στην εκρηκτική αύξηση του ενεργειακού κόστους, επισημαίνουν ότι δεν είναι λογικό οι Ρώσοι να χάσουν το μοναδικό τους έσοδο, καθώς η διοχέτευση του φυσικού αερίου προς την Ανατολή (Κίνα κ.λ.π.) απαιτεί αγωγούς, που πολύ απλά δεν υπάρχουν.  

Σύμφωνα με την Τράπεζα της Ρωσίας, το 2021, η Gazprom πούλησε φυσικό αέριο μέσω αγωγών στο εξωτερικό για 54,2 δισ δολάρια. Από αυτό το ποσό, οι χώρες που δεν αναγνωρίζονται ως «μη φιλικές» (κυρίως Τουρκία, Λευκορωσία, Κίνα) αγόρασαν περίπου 11 δισ δολάρια. Οι «μη φιλικές» χώρες προμηθεύτηκαν το υπόλοιπο (περίπου 80%). Σύμφωνα με τον Διεθνή Οργανισμό Ενέργειας, το 2021, η Ευρωπαϊκή Ένωση αγόρασε 155 δις κ.μ. ρωσικού φυσικού αερίου, που αποτελεί το 45% των ευρωπαϊκών εισαγωγών φυσικού αερίου και περίπου το 40% της κατανάλωσής του. Για το 2022, με βάση το τρέχον επίπεδο των τιμών, το κόστος των εισαγωγών φυσικού αερίου της ΕΕ από τη Ρωσία κυμαίνεται μεταξύ 200 εκ. ευρώ έως 800 εκ. ευρώ ανά ημέρα κι αυτό λέει πολλά.  

Οι απειλές του Πούτιν και η αληθινή εικόνα με την πιθανότητα ρωσικής χρεοκοπίας

«Εάν οι εταίροι μας επιδεινώσουν την κατάσταση στον χρηματοοικονομικό, ασφαλιστικό τομέα, στον τομέα των μεταφορών, συμπεριλαμβανομένων των θαλάσσιων μεταφορών, τότε η κατάσταση θα επιδεινωθεί γι' αυτούς, μεταξύ άλλων» απείλησε την Ευρώπη εκ νέου ο πρόεδρος Πούτιν, υποστηρίζοντας, μάλιστα, ότι το χρηματοπιστωτικό σύστημα της Ρωσίας λειτουργεί κανονικά. Η αλήθεια είναι λίγο διαφορετική, καθώς πέρα από την εκτιμώμενη ύφεση που θα είναι διψήφια και την εκτόξευση του πληθωρισμού ως το 20%, το ενδεχόμενο της χρεοκοπίας και του πολυετούς αποκλεισμού της Ρωσίας από τις διεθνείς αγορές, είναι ορατό όσο ποτέ. 

Οι έως τώρα κυρώσεις είναι θηριώδεις. Σε ατομικό επίπεδο, τα περιοριστικά μέτρα της ΕΕ ισχύουν πλέον για 1.091 φυσικά πρόσωπα και 80 οντότητες. Στο πλαίσιο της υιοθέτησης της τελευταίας, πέμπτης δέσμης κυρώσεων, το Συμβούλιο Ε.Ε. αποφάσισε να επιβάλει κυρώσεις σε επιχειρήσεις, τα προϊόντα ή η τεχνολογία των οποίων χρησιμοποιήθηκαν κατά την ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, καθώς επίσης σε σημαντικούς ολιγάρχες και επιχειρηματίες, υψηλόβαθμους αξιωματούχους του Κρεμλίνου, υποστηρικτές παραπληροφόρησης και χειραγώγησης πληροφοριών προς στήριξη της ρωσικής προπαγάνδας σχετικά με τον πόλεμο, καθώς και σε μέλη οικογενειών προσώπων που ήδη έχουν υπαχθεί σε καθεστώς κυρώσεων, ώστε να διασφαλιστεί ότι οι ευρωπαϊκές κυρώσεις δεν μπορούν να παρακαμφθούν. 

Χρηματοπιστωτικός τομέας

• Απαγόρευση πρόσβασης ρωσικής κυβέρνησης σε κεφάλαια, χρηματαγορές και συναφείς υπηρεσίες στην επικράτεια των κ-μ. Στην απαγόρευση περιλαμβάνονται με σαφήνεια και τα περιουσιακά κρυπτοστοιχεία. 
• Δέσμευση των κεφαλαίων της Ρωσικής Κεντρικής Τράπεζας σε χρηματοπιστωτικά ιδρύματα στην Ε.Ε. και απαγόρευση συναλλαγών σχετιζόμενων με διαχείριση αποθεματικού και στοιχείων ενεργητικού. 
• Απαγόρευση χρηματοδότησης ρωσικών κρατικών επιχειρήσεων στους τομείς της αεροναυπηγικής, ναυπηγικής, αυτοκινητοβιομηχανίας, υποδομών. 
• Απαγόρευση συμμετοχής σε προγράμματα συγχρηματοδοτούμενα από το ρωσικό Direct Investment Fund. 
• Απαγόρευση συναλλαγών με 5 ρωσικές τράπεζες (Bank Rossiya, Alfa Bank, Bank Otkritie, Promsvyazbank, VEB). 
• Αποκλεισμός 7 ρωσικών τραπεζών από το διεθνές σύστημα τραπεζικών εντολών SWIFT από 12/3/2022 (Bank Rossiya, Bank Otkritie, Promsvyazbank, Novikombank, Sovcombank, VTB Bank, VEB) (σε συντονισμό με ΗΠΑ). 
• Πλήρης απαγόρευση συναλλαγών με τέσσερις σημαντικές ρωσικές τράπεζες, οι οποίες αντιπροσωπεύουν συνολικό μερίδιο 23% του ρωσικού τραπεζικού τομέα. Εν λόγω τράπεζες, πέραν της απαγόρευσης συναλλαγών SWIFT, υπόκεινται πλέον και σε πάγωμα περιουσιακών στοιχείων, αποκλειόμενες έτσι από τις ευρωπαϊκές χρηματοπιστωτικές αγορές. Οι τέσσερις εν λόγω τράπεζες είναι οι ακόλουθες: Otkritie FC Bank, Novikombank, Sovcombank, VTB Bank. 
• Απαγόρευση της αξιολόγησης της Ρωσίας και των ρωσικών εταιρειών από τους οργανισμούς αξιολόγησης πιστοληπτικής ικανότητας της ΕΕ και η παροχή υπηρεσιών αξιολόγησης σε Ρώσους πελάτες, με αποτέλεσμα να χάσουν ακόμη περαιτέρω την πρόσβασή τους στις χρηματοπιστωτικές αγορές της ΕΕ. 
• Στο πλαίσιο της πέμπτης δέσμης κυρώσεων επιβάλλεται απαγόρευση οιασδήποτε μορφής οικονομικής στήριξης προς ρωσικούς κρατικούς φορείς, καθώς και επέκταση της απαγόρευσης σε καταθέσεις Ρώσων σε χαρτοφυλάκια κρυπτονομισμάτων, καθώς και σε πωλήσεις προς την Ρωσία και την Λευκορωσία (ή σε φυσικό ή νομικό πρόσωπο, οντότητα ή φορέα στην Ρωσία και την Λευκορωσία) χαρτονομισμάτων και κινητών αξιών εκδοθέντων σε οποιοδήποτε επίσημο νόμισμα κ-μ της Ε.Ε. 

Τομέας μεταφορών

• Απαγόρευση εξαγωγών που καλύπτει αγαθά και τεχνολογία στην αεροπορική και διαστημική βιομηχανία, καθώς και απαγόρευση παροχής υπηρεσιών ασφάλισης και αντασφάλισης και συντήρησης που σχετίζονται με αυτά τα αγαθά και την τεχνολογία. Κλείσιμο εναερίου χώρου κ-μ για ρωσικά αεροσκάφη. Περιορισμός στις εξαγωγές τεχνολογίας θαλάσσιας πλοήγησης και ραδιοεπικοινωνιών, προσθήκη Russian Maritime Register of Shipping στον κατάλογο των κρατικών επιχειρήσεων που υπόκεινται σε περιορισμούς χρηματοδότησης, υποχρέωση προηγούμενης ανταλλαγής πληροφοριών για εξαγωγές εξοπλισμού ασφάλειας στη θάλασσα. 
• Απαγόρευση παροχής πρόσβασης σε ευρωπαϊκούς λιμένες σε πλοία υπό ρωσική σημαία. Προβλέπονται παρεκκλίσεις σε περιπτώσεις μεταφοράς αγροτικών προϊόντων, τροφίμων, ανθρωπιστικής βοήθειας και ενέργειας. 
• Απαγόρευση διενέργειας οδικών μεταφορών από Ρώσους και Λευκορώσους μεταφορείς εντός της Ε.Ε., ακόμη και σε περιπτώσεις transit διελεύσεων. Παρεκκλίσεις προβλέπονται ειδικά όσον αφορά οδικές μεταφορές σειράς προϊόντων όπως φαρμακευτικά και ιατρικά προϊόντα, αγροτικά προϊόντα και τρόφιμα, συμπεριλαμβανομένου σιταριού, καθώς και οδικές μεταφορές για ανθρωπιστικούς σκοπούς. Συμπερίληψη οδικών μεταφορών σε νέα δέσμη κυρώσεων προκαλεί ανησυχία σε Ευρωπαίους μεταφορείς, ιδιαίτερα στην περίπτωση που επιβληθούν αντίμετρα από ρωσικής πλευράς. 
• Απαγόρευση πώλησης, προμήθειας, μεταφοράς ή εξαγωγής στη Ρωσία συγκεκριμένων αγαθών και τεχνολογιών για τη διύλιση πετρελαίου. Περιορισμοί στην παροχή σχετικών υπηρεσιών. Απαγόρευση νέων επενδύσεων στον ενεργειακό τομέα της Ρωσίας, καθώς και θέσπιση ολοκληρωμένου περιορισμού των εξαγωγών σε εξοπλισμό, τεχνολογία και υπηρεσίες για την ενεργειακή βιομηχανία. 
• Επέκταση εύρους ελεγχόμενων αγαθών, ώστε να περιλαμβάνονται πλέον ηλεκτρονικά αγαθά, εξοπλισμός τηλεπικοινωνιών και ασφάλειας πληροφοριών, θαλάσσιας χρήσης, κ.ά. και ενίσχυση αυστηρότητας ελέγχων (σε συντονισμό με ΗΠΑ). 

Εμπόριο

• Απαγόρευση εισαγωγών από την ΕΕ για τα προϊόντα σιδήρου και χάλυβα (τελικά προϊόντα) που υπόκεινται επί του παρόντος στα μέτρα διασφάλισης της ΕΕ, με τα χαμένα έσοδα από τις εξαγωγές για τη Ρωσία να ανέρχονται σε ύψος περίπου 3,3 δισ. ευρώ. Αυξημένες ποσοστώσεις εισαγωγών θα διανεμηθούν σε άλλες τρίτες χώρες για αντιστάθμιση. Απαγόρευση εξαγωγών από την ΕΕ προς τη Ρωσία ειδών πολυτελείας (π.χ. πολυτελή αυτοκίνητα, κοσμήματα κ.λπ.). 
• Απαγόρευση αγοράς, εισαγωγής ή μεταφοράς στην Ε.Ε. γαιανθράκων και λοιπών στερεών ορυκτών καυσίμων, εφ’ όσον αυτά προέρχονται ή εξάγονται από την Ρωσία, αρχής γενομένης από τον Αύγουστο 2022 (συγκεκριμένα από τις 10 Αυγούστου, όσον αφορά συμβάσεις που συνήφθησαν πριν από τις 9 Απριλίου 2022, ή συμπληρωματικές συμβάσεις αναγκαίες για την εκτέλεση των προ της 9/4 συναφθεισών συμβάσεων). 
• Επιβολή πρόσθετων απαγορεύσεων εξαγωγών προϊόντων, ύψους 10 δισ. ευρώ σε καύσιμα για αεριωθούμενα, κβαντικούς υπολογιστές και ημιαγωγούς προηγμένης τεχνολογίας, ηλεκτρονικά είδη υψηλής τεχνολογίας, λογισμικό, μηχανήματα ευαίσθητου χαρακτήρα και εξοπλισμό μεταφορών. 
• Επιπλέον, επιβολή νέων απαγορεύσεων εισαγωγών στην Ε.Ε. από την Ρωσία – αξίας 5,5 δισ. ευρώ – προϊόντων ξυλείας, τσιμέντου, λιπασμάτων, θαλασσινών υψηλής ποιότητας (συμπεριλαμβανομένου του χαβιαριού) και οινοπνευματωδών ποτών (συμπεριλαμβανομένης της βότκας).