Πρατήρια που δεν «κόβουν» αποδείξεις ή δεν έχουν συνδέσει τις ταμειακές τους με το σύστημα εισροών-εκροών ή δεν έχουν καν άδεια λειτουργίας, έμποροι με κρυφές δεξαμενές καυσίμων, βυτιοφόρα που πηγαινοέρχονται στις γειτονικές χώρες κουβαλώντας λαθραία καύσιμα ή διαλύτες.
Είναι επειδή έχουν βελτιωθεί οι ελεγκτικές μέθοδοι των διωκτικών αρχών και βγαίνουν όλες αυτές οι υποθέσεις στο φως ή το λαθρεμπόριο καυσίμων «ξαναφουντώνει»; «Και τα δύο» απαντούν αρμόδιες πηγές.
Η σφράγιση πρατηρίων για μη έκδοση αποδείξεων είναι, πλέον, συνηθισμένη και οι περιπτώσεις που αποκαλύπτονται είτε από καταγγελίες είτε από διασταυρώσεις του ΣΔΟΕ και της ΑΑΔΕ, πληθαίνουν. Σε έναν από τους τελευταίους ελέγχους αποκαλύφθηκε, μάλιστα, ότι το ίδιο πρατήριο πουλούσε συστηματικά νοθευμένα καύσιμα και για να ξεγλιστρήσει από τις ελεγκτικές υπηρεσίες άλλαζε ΑΦΜ και «μπροστινό». Όπως λένε αρμόδιες πηγές, πρόκειται για μια ακόμα σαφή ένδειξη ότι ο χώρος των καυσίμων λυμαίνεται από κυκλώματα.
Μόνο την περσινή χρονιά κατασχέθηκαν πάνω από 136.000 λίτρα λαθραίων καυσίμων, ενώ το 2021 είχαν αγγίξει τις 200.000 λίτρα, δηλαδή υπερδιπλάσιες ποσότητες από το 2020 και υπερτριπλάσιες από το 2019! Όσον αφορά στην τρέχουσα χρονιά, οι υποθέσεις λαθρεμπορίας είναι πολλές και ηχηρές, με λαθραία-νοθευμένα καύσιμα, ανύπαρκτους ΑΦΜ, δεξαμενόπλοια με αδήλωτο ναυτιλιακό καύσιμο, κρυμμένες δεξαμενές βενζίνης.
Το νέο πεδίο δράσης φαίνεται ότι είναι το υγραέριο, που χρησιμοποιείται, πλέον και σε οχήματα ιδιωτικής χρήσης, πέρα από τα ταξί. Χαρακτηριστική είναι η περίπτωση όπου στην Αργολίδα, πρατήριο διάθεσης υγραερίου, δεν εξέδωσε φορολογικά στοιχεία ύψους 404.394,44 ευρώ και υπέπεσε σε λαθρεμπορία για 575.244,86 λίτρα. Σε άλλη περίπτωση, σε έλεγχο σε εταιρεία εμπορίας υγραερίου προς πρατήρια υγρών καυσίμων, σε διαφορετικά σημεία του Νομού Θεσσαλονίκης, προέκυψε ότι η εν λόγω εταιρεία φόρτωσε σε βυτιοφόρο όχημα ιδιοκτησίας της, 10.180 κιλά υγραέριο αγνώστου προέλευσης από το οποίο διέθεσε για χρήση ως υγραέριο κίνησης, σε δύο πρατήρια υγρών καυσίμων, 3.980 και 4.200 κιλά αντίστοιχα. Ποσότητα 2.000 κιλών δεν διατέθηκε αλλά παρέμεινε εντός του βυτιοφόρου. Από την ανάλυση προέκυψε ότι το εν λόγω υγραέριο δεν πληρούσε τις προδιαγραφές, συνεπώς ήταν λαθραίο προϊόν και νοθευμένο.
Οι μέθοδοι
Η μικρή διαφορά του ΕΦΚ μεταξύ πετρελαίου κίνησης και πετρελαίου θέρμανσης έχει περιορίσει στο ελάχιστο το κίνητρο που είχαν μέχρι πρόσφατα τα κυκλώματα λαθρεμπορίας. Ωστόσο, το αδασμολόγητο ναυτιλιακό πετρέλαιο εξακολουθεί να λειτουργεί σαν μαγνήτης για όσους θέλουν να αποκομίσουν κέρδη, νοθεύοντας το κυρίως με πετρέλαιο θέρμανσης.
Στις βενζίνες, η νέα «πληγή» είναι ευρεία χρήση διαλυτών για τη νοθεία της. Οι διαλύτες αυτοί δεν επιβαρύνονται με τον Ειδικό Φόρο που επιβαρύνονται οι βενζίνες, άρα κάθε κυβικό που αντικαθιστούν, ισοδυναμεί με αντίστοιχη απώλεια εσόδων για τα κρατικά ταμεία.
Σε πρόσφατο έλεγχο σε δύο πρατήρια υγρών καυσίμων που είχαν Διαχειριστή το ίδιο πρόσωπο διαπιστώθηκε κατ’ αρχάς, κατοχή και εμπορία υγρών καυσίμων για τα οποία δεν είχαν καταβληθεί οι αναλογούντες δασμοί και λοιποί φόροι. Το πιο ενδιαφέρον είναι ότι η επιχείρηση χρησιμοποίησε 30.000 λίτρα, χύμα χημικού προϊόντος με εμπορική ονομασία «SOLVENT» για νοθεία βενζίνης αμόλυβδης στην εγχώρια αγορά και 5.000 λίτρα χύμα ορυκτελαίων για νοθεία του πετρελαίου κίνησης. Συνέπεια αυτών ήταν να διαφύγουν την καταβολή των δασμοφορολογικών επιβαρύνσεων ύψους 151.303,75 ευρώ.
Τα μέτρα
Πέρα από τον συντονισμό των διωκτικών αρχών, την ένταση των ελέγχων και τα πρόστιμα που «πέφτουν», γίνονται παρεμβάσεις στο θεσμικό πλαίσιο, που εκτιμάται ότι μπορούν να λειτουργήσουν ως ασφαλιστικές δικλίδες:
- Ηλεκτρονικό μητρώο για την απογραφή όλων των δεξαμενών καυσίμων.
- Υποχρέωση εγκατάστασης συστήματος εισροών-εκροών, πέραν των πρατηρίων υγρών καυσίμων, και σε φορολογικές αποθήκες και αποθήκες τελωνειακής αποταμίευσης υγραερίων.
- Υποχρέωση εγκατάστασης ηλεκτρονικού συστήματος γεωγραφικού εντοπισμού (GPS) σε βυτιοφόρα οχήματα και πλωτά εφοδιαστικά μέσα (σλέπια) και άλλα πλοία μεταφοράς ναυτιλιακού καυσίμου.
- Υποχρέωση φορολογικής σήμανσης (ιχνηθέτηση) των καυσίμων, συμπεριλαμβανομένων των υγραερίων, με νέους μοριακούς ιχνηθέτες.
- Σφράγιση των βυτιοφόρων μεταφοράς καυσίμων για τα οποία έχει δηλωθεί εξαγωγή, ώστε να διασφαλίζεται ότι αυτά δεν θα διοχετευθούν στο εσωτερικό της χώρας.
Αν και δεν μπορεί να υπολογίσει κανείς με ασφάλεια τις απώλειες από το λαθρεμπόριο καυσίμων, οι εκτιμήσεις είναι ότι χάνονται κάθε χρόνο από τα κρατικά ταμεία γύρω στα 150 εκατ. ευρώ.