Πολύς λόγος γίνεται τα τελευταία χρόνια, για το ποιος είναι ο δημιουργός του Bitcoin.
Λέγεται πώς πίσω από την πραγματική ταυτότητα του «Σατόσι Νακαμότο» («Satoshi Nakamoto»), κρύβεται ο Δρ Κρεγκ Ράιτ, ο οποίος έχει πλέον εγκατασταθεί στο Cobham της Αγγλίας. Μεγάλωσε στην Αυστραλία, σε ένα δύσκολο περιβάλλον, όπου ο πατέρας του τον χτυπούσε συχνά, όπως ισχυρίζεται ο ίδιος.
Οι νεόδμητες μίνι επαύλεις και οι κατοικίες σε στιλ χασιέντα στο «Μπέβερλι Χιλς» του Σάρεϊ, απέχουν πολύ από την αστική, υποτροπική ανατροφή του Κρεγκ Ράιτ στην Αυστραλία.
Εκεί, όταν ήταν ένα τετράχρονο αγόρι με προβλήματα, αλλά διανοητικά πρόωρο, τον «χτυπούσε» τακτικά ο πατέρας του - ένας στρατιωτικός βετεράνος που είχε πολεμήσει στον πόλεμο του Βιετνάμ - αν έκανε μια «λάθος» κίνηση σε ένα από τα παιχνίδια τους στο σκάκι.
Η ζωή έχει αλλάξει δραματικά για τον αμφιλεγόμενο, μαχητικό και, πάνω απ' όλα, μυστηριώδη Δρ Ράιτ.
Γιατί μυστηριώδη; Διότι ο 51χρονος Ράιτ, λέγεται - και όχι μόνο από τον εαυτό του - ότι είναι η πραγματική ταυτότητα του «Satoshi Nakamoto», του ανθρώπου που βρίσκεται πίσω από το ψευδώνυμο, του οποίου η ιδιοφυΐα προανήγγειλε μια νέα εποχή στην παγκόσμια κυκλοφορία του χρήματος μέσω της ψηφιακής τεχνολογίας.
Ήταν ο Nakamoto που, το 2008, έγραψε μια πρωτοποριακή ακαδημαϊκή εργασία με τίτλο «Bitcoin: A peer-to-peer ηλεκτρονικό σύστημα μετρητών», η οποία έχει ονομαστεί ως «η πιο σημαντική [επιστημονική] εργασία του 21ου αιώνα».
Ωστόσο, αμέσως μετά και χωρίς να έχει κάνει ποτέ δημόσια εμφάνιση, ο «Satoshi» αποχαιρέτησε τον κόσμο στο διαδίκτυο και εξαφανίστηκε χωρίς ίχνη.
Εάν ο Αυστραλός είναι όντως ο Satoshi — και υπάρχουν πολλοί που τον αποδοκιμάζουν ως «ψεύτικο» — πρέπει επίσης να θεωρείται ο πατέρας του bitcoin, του κρυπτονομίσματος ή του ψηφιακού νομίσματος, του οποίου η αξία έχει εκτοξευθεί. Από τα λίγα σεντ που ήταν όταν κυκλοφόρησε πριν από 13 χρόνια, έφτασε στο υψηλό ρεκόρ άνω των 68.000 δολαρίων τον περασμένο μήνα. Ως εκ τούτου, ο Δρ Ράιτ είναι επίσης πιθανό να είναι «ένας από τους 25 πλουσιότερους άνδρες στον κόσμο».
Η οικονομία του Bitcoin που όπως φαίνεται δημιούργησε, και στην οποία λέγεται ότι διατηρεί ένα σημαντικό μερίδιο, αξίζει τώρα δισεκατομμύρια αν όχι τρισεκατομμύρια δολάρια.
Μέχρι πολύ πρόσφατα, το bitcoin και τα κρυπτονομίσματα εξακολουθούσαν να θεωρούνται ως μια geeky δραστηριότητα στο περιθώριο των χρηματοπιστωτικών αγορών. Τώρα όμως έχουν απογειωθεί.
Μια πρόσφατη έρευνα διαπίστωσε ότι οι περισσότεροι ειδικοί χρηματοοικονομικής τεχνολογίας πιστεύουν ότι το bitcoin θα ξεπεράσει τα χρήματα που εκδίδουν οι κεντρικές τράπεζες ως η κυρίαρχη μορφή χρηματοδότησης παγκοσμίως σε λιγότερο από 30 χρόνια.
Η Κίνα είναι τόσο καχύποπτη για τα κρυπτονομίσματα, που έχει απαγορεύσει στους ανθρώπους να συναλλάσσονται με αυτά. Και τον περασμένο μήνα, η πρώην υποψήφια για την προεδρία Χίλαρι Κλίντον προειδοποίησε ότι η άνοδός τους θα μπορούσε να υπονομεύσει την κατάσταση του δολαρίου ΗΠΑ ως αποθεματικού νομίσματος στον κόσμο.
Αντίθετα, το Ελ Σαλβαδόρ, στην Κεντρική Αμερική, υιοθέτησε το bitcoin ως εθνικό νόμισμα, ενώ το περιοδικό Fortune αναφέρει ότι οι έφηβοι διαπραγματεύονται με αυτό τακτικά και πολλοί βγάζουν δεκάδες χιλιάδες κάνοντας κάτι τέτοιο.
Έχουν περάσει έξι χρόνια από τότε που ο Κρεγκ Ράιτ «αποκαλύφθηκε» για πρώτη φορά ως Satoshi Nakamoto από ερευνητές δημοσιογράφους στην Αυστραλία και την περασμένη εβδομάδα η ιστορία του έφτασε σε άλλο ορόσημο όταν ένορκοι στο Μαϊάμι τάχθηκαν ουσιαστικά υπέρ του, σε αυτό που περιγράφεται ως η «η δίκη bitcoin του αιώνα».
Η αστική υπόθεση είχε ασκηθεί εναντίον του Ράιτ, ενός διπλά παντρεμένου πατέρα τριών παιδιών, για λογαριασμό της περιουσίας του αείμνηστου καλύτερου φίλου του, Ντέιβ Κλέιμαν, ενός παραπληγικού βετεράνου του αμερικανικού στρατού και εμπειρογνώμονα ηλεκτρονικής εγκληματολογίας που είχε γνωρίσει στο Διαδίκτυο. Ο Κλέιμαν πέθανε σε ηλικία 46 ετών το 2013.
Ο αδερφός του Ντέιβ Κλέιμαν, Άιρα, ισχυρίζεται ότι ο αείμνηστος προγραμματιστής συνεργάστηκε με τον Ράιτ κατά την αρχική ανάπτυξη του Bitcoin, ήταν συνδημιουργός δηλαδή του κρυπτονομίσματος. Ως εκ τούτου, οι ενάγοντες ισχυρίστηκαν ότι δικαιούνται το ήμισυ των περίπου 1,1 εκατομμυρίου Bitcoin, αξίας 36 δισεκατομμυρίων δολαρίων.
Ο Ράιτ αρνήθηκε ότι ο Κλέιμαν ήταν κάθε άλλο, παρά ο καλύτερός του φίλος. Τον είχε βοηθήσει να επεξεργαστεί τη διάσημη εργασία του Satoshi, αλλά δεν παρείχε καμία άλλη συμβολή.
Κατά τη διάρκεια της ακρόασης, ο Ράιτ έδωσε καταθέσεις για τέσσερις ημέρες, οι οποίες έριξαν ένα άβολο φως στο δυστυχισμένο παρελθόν και την περίπλοκη προσωπικότητά του. Αλλά ο ίδιος δήλωσε ότι κέρδισε, αν και οι παρατηρητές μπορεί να αισθάνονται ότι δέχτηκε ένα αρκετά μεγάλο χτύπημα.
Ο δικαστής αποφάνθηκε ότι ο Κλέιμαν ήταν συνέταιρος του Ράιτ. Ωστόσο, διέταξε τον Ράιτ να καταβάλει αποζημίωση 100 εκατομμυρίων δολαρίων στην εταιρεία W&K Info Defense Systems του Κλέιμαν.
«Αισθάνομαι εξαιρετικά χαρούμενος και δικαιωμένος», είπε ο Ράιτ μετά. «Δεν είμαι απατεώνας και δεν ήμουν ποτέ».
Ισχυρίστηκε ότι είχε προσφέρει την περιουσία του Κλέιμαν «πριν από πολλά χρόνια, τα οποία αν τα είχε πάρει τότε σε bitcoin, όταν το bitcoin άξιζε 200 δολάρια και τα είχε κρατήσει... μπορείτε να κάνετε τα μαθηματικά».
Τα εντυπωσιακά «μαθηματικά» είναι τα εξής: κάθε bitcoin αξίζει τώρα περίπου 38.000 λίρες. Ο Ράιτ υπονοεί ότι με τη μη αποδοχή της αρχικής του προσφοράς, η περιουσία του Κλέιμαν έχασε περίπου 2,3 δισεκατομμύρια λίρες.
Αυτό που έκανε η υπόθεση του δικαστηρίου της Φλόριντα, ωστόσο, είναι να φέρει αυτό που αποκαλείται «το μεγαλύτερο μυστήριο στην τεχνολογία» σε ένα ευρύτερο κοινό που έχει διαβάσει για το bitcoin ή ακόμη και έχει επενδύσει σε αυτό, αλλά δεν γνώριζε τους ισχυρισμούς και τις αντεγκλήσεις για τη δημιουργία του bitcoin.
Ο Ράιτ είπε μετά την ετυμηγορία: «Ποτέ δεν είχα νιώσει τόση ανακούφιση στη ζωή μου», ενώ αποκάλυψε ότι δεν θα ασκήσει έφεση. Τόνισε επίσης, ότι αισθάνεται δικαιωμένος και ότι η ετυμηγορία αποδεικνύει ότι είναι ο δημιουργός του Bitcoin.
«Το δικαστήριο προφανώς ανακάλυψε ότι είμαι, γιατί διαφορετικά δεν θα υπήρχε αποζημίωση», είπε. «Και είμαι», τόνισε.
Ποιος είναι ο «δημιουργός» των bitcoin, Κρεγκ Ράιτ
Ποιος είναι λοιπόν ο Κρεγκ Ράιτ, γιατί επέλεξε να φτιάξει το σπίτι του στη Βρετανία, και τι άλλο γνωρίζουμε γι' αυτόν από τη δίκη του Κλέιμαν;
Ο Ράιτ γεννήθηκε στο Μπρίσμπεϊν και κατά τη διάρκεια της δίκης περιέγραψε πώς, μετά τον αποτυχημένο γάμο των γονιών του, μεγάλωσε με μια «ανύπαντρη μητέρα που έκανε τρεις δουλειές». Ως αποτέλεσμα, εκτιμούσε τη σκληρή δουλειά.
Ο συνήγορός του είπε στο δικαστήριο ότι ο Ράιτ καταγόταν από «ένα πολύ δύσκολο σπίτι», είχε «πολύ λίγους φίλους στην παιδική του ηλικία» και «θεωρούνταν περίεργος… ακόμα και από την αδερφή του».
«Στα 13, φορούσε μία στολή νίντζα σε μια παιδική χαρά και όλα τα άλλα παιδιά τον αποκαλούσαν φρικιό», ακούστηκε στο δικαστήριο.
Πράγματι, πριν από αρκετά χρόνια η μητέρα του μίλησε στον Βρετανό συγγραφέα Άντριου Ο'Χέιγκαν για την εφηβική εμμονή του γιου της με την ιαπωνική κουλτούρα.
«Ήταν διαφορετικός», είπε. «Συνήθιζε να ντύνεται με ρούχα σαμουράι, με τα περίεργα ξύλινα παπούτσια και τα πάντα. Κάνοντας όλους τους θορύβους. Οι αδερφές του παραπονιόντουσαν ότι τους τρόμαζε. Είχε αυτή την ομάδα φίλων που ήταν “σπασίκλες” τη δεκαετία του 1980: έρχονταν και έπαιζαν Dungeons & Dragons για ώρες».
Στο δικαστήριο της Φλόριντα ειπώθηκε επίσης, ότι ο Ράιτ πρόσφατα διαγνώστηκε με αυτισμό. «Ο Δρ Ράιτ έχει ένα ισόβιο μοτίβο να έχει εμμονή με συγκεκριμένους τομείς ενδιαφέροντος ως στυλ αντιμετώπισης», σύμφωνα με έναν ειδικό. «Κατέληξε να αποξενώσει τους συνομηλίκους του και δεχόταν ανελέητα εκφοβισμό, γελοιοποίηση και εξοστρακισμό».
Ο Ράιτ εντάχθηκε στη Βασιλική Αυστραλιανή Πολεμική Αεροπορία σε ηλικία 18 ετών, όπου εργάστηκε στην κωδικοποίηση υπολογιστών. Αργότερα σπούδασε πληροφορική στο πανεπιστήμιο και έκτοτε επιδιώκει διάφορα ανώτερα ακαδημαϊκά προσόντα.
«Είμαι εγγεγραμμένος σε 19 διαφορετικά πανεπιστήμια. Ένα από αυτά είναι το Χάρβαρντ… Στην πραγματικότητα έγραψα τρεις [ακαδημαϊκές] εργασίες χθες το βράδυ», είπε ο Ράιτ στο δικαστήριο.
Παντρεύτηκε, δύο φορές. Η πρώτη του σύζυγος, η Λιν, ήταν μια Καναδή νοσοκόμα σχεδόν 20 χρόνια μεγαλύτερή του, την οποία γνώρισε διαδικτυακά. Της έκανε πρόταση γάμου μέσα σε έξι εβδομάδες. Γνώρισε την τωρινή σύζυγό του, Ραμόνα, το 2010. Στην αρχή ήταν «επιχειρηματικοί συνεργάτες», αλλά η σχέση τους βάθυνε και παντρεύτηκαν το 2013.
Πέντε χρόνια νωρίτερα, στις 31 Οκτωβρίου 2008, με τον κόσμο σε οικονομική κατάρρευση, μια ακαδημαϊκή εργασία δημοσιεύτηκε στο διαδίκτυο υπό τη συγγραφή ενός Satoshi Nakamoto, για τον οποίο κανείς δεν είχε ακούσει προηγουμένως.
Η εργασία που περιγράφει το bitcoin, κυκλοφόρησε μεταξύ μιας μικρής ομάδας κρυπτογράφων. Καθόρισε πώς θα μπορούσε να δημιουργηθεί και να διανεμηθεί ένα «αποκεντρωμένο, μη κυρίαρχο και αποκλειστικά ψηφιακό νόμισμα».
Αυτό θα γινόταν μέσω μιας διαδικασίας που ονομάζεται «εξόρυξη» και περιελάμβανε υπολογιστές που λύνουν «μια σειρά συνδεδεμένων μαθηματικών γρίφων» που δημιουργήθηκαν από έναν αλγόριθμο, έργο του Satoshi Nakamoto. Τα Bitcoin απονεμήθηκαν σε όποιον έλυνε πρώτος τα προβλήματα.
Ακούγεται περίπλοκο και είναι. Αλλά δεν χρειάζεται να κατανοήσετε τις λεπτομέρειες του bitcoin για να εκτιμήσετε το επίτευγμα στη δημιουργία του, ούτε τον αντίκτυπο που είχε.
Την επόμενη χρονιά, ο «Satoshi» έκανε πράξη τη θεωρία του «εξορύσσοντας» το πρώτο μπλοκ του δικτύου του. Ακολούθησαν οι κρυπτογράφοι όπως και οι εγκληματίες, οι οποίοι εκτιμούσαν την ουσιαστική ανωνυμία των οικονομικών μεταφορών χρησιμοποιώντας bitcoin.
Αλλά τον Απρίλιο του 2011, φαινόταν ότι ο «Satoshi» είχε βαρεθεί ή απογοητευτεί από τη δημιουργία του. Αυτός (ή αυτή) έστειλε ένα κρυπτικό μήνυμα: «Έχω προχωρήσει σε άλλα πράγματα» και εγκατέλειψε για πάντα.
Η εξαφάνιση του Satoshi Nakamoto ωστόσο, δεν μείωσε το ενδιαφέρον ούτε για το bitcoin, ούτε για την πραγματική ταυτότητα του δημιουργού του. Καθώς το δίκτυο του bitcoin επεκτάθηκε και η αξία του κρυπτονομίσματος παρουσίαζε άγριες διακυμάνσεις, το ενδιαφέρον εντάθηκε.
Αρκετά ονόματα προβλήθηκαν και απορρίφθηκαν. Στη συνέχεια, το 2015, δύο δημοσιεύσεις εντόπισαν - μέσω εγγράφων που διέρρευσαν - έναν άσημο Αυστραλό ειδικό σε θέματα ασφάλειας υπολογιστών και καθηγητή πανεπιστημίου: τον Δρ Κρεγκ Ράιτ.
Σχεδόν ταυτόχρονα, η Αυστραλιανή Εφορία (ATO) εφόρμησε στο τελευταίο του γνωστό σπίτι, ένα νοικιασμένο μπανγκαλόου στο Σίδνεϊ και ένα γραφείο στο κέντρο της πόλης. Έχει υποστηριχθεί ότι η ATO είχε μια μακροχρόνια «συζήτηση» με τον Ράιτ σχετικά με το bitcoin. Φαινόταν ότι οι γνώσεις τους για το πώς λειτουργούσε και πώς θα μπορούσε να φορολογηθεί ήταν περιορισμένες.
Όμως ο Ράιτ, ο οποίος αρνείται ότι έκανε κάποια παρανομία, ήταν ένα βήμα μπροστά. Ήταν ήδη στο δρόμο του για μια νέα ζωή στην Αγγλία. Aρχικά εγκαταστάθηκε στο Λονδίνο.
Ήταν σε μια αμερικανική τηλεοπτική συνέντευξη το επόμενο έτος που δήλωσε ότι ήταν ο Satoshi Nakamoto, αλλά, εκτός από τον χαιρετισμό του ως ιδιοφυΐα, ο Ράιτ αποτέλεσε αντικείμενο γελοιοποίησης και δυσπιστίας σε πολλά μέρη της κρυπτογραφικής κοινότητας. Απλώς δεν τον πίστευαν. Ή δεν ήθελαν.
Οι τεχνικές αποδείξεις που προσέφερε για να υποστηρίξει τον ισχυρισμό του «Εγώ είμαι Satoshi» θεωρήθηκαν ως δόλιες. Και παρόλο που έχει εγγραφεί ως Satoshi Nakamoto στο Γραφείο Πνευματικών Δικαιωμάτων των Η.Π.Α., δεν έχει καταφέρει μέχρι στιγμής να παράσχει μια συναρπαστική απόδειξη για να φιμώσει τους αρνητές.
Μία τέτοια θα ήταν να επιδείξει την ικανότητά του να ελέγχει το αρχικό μπλοκ «γένεσης» του δικτύου bitcoin. Έχει πει σε ένα blog ότι «δεν είχε το θάρρος» να παράσχει τα στοιχεία. Οι λόγοι για αυτό παραμένουν άγνωστοι.
Ο Ράιτ δεν πήρε αυτή την κριτική ελαφρά. Ένα άτομο που δούλεψε μαζί του λίγο μετά την άφιξή του στο Ηνωμένο Βασίλειο είπε στη Mail: «Είναι ένα από τα πιο συναρπαστικά και ανησυχητικά ανθρώπινα όντα που έχω γνωρίσει ποτέ. Δεν θα ήθελα να τον σταυρώσω. Νιώθεις ότι θα σε κυνηγούσε».
Ο Ράιτ, ο οποίος από το 2017 έχει την υπηκοότητα της Αντίγκουα και Μπαρμπούντα και θέλει να πολιτογραφηθεί στο Ηνωμένο Βασίλειο, έχει ασκήσει αγωγές εναντίον εκείνων που τον αποκαλούσαν «ψεύτικο».
Σε μια υπόθεση συκοφαντικής δυσφήμισης φέτος, εναντίον ενός blogger bitcoin, η νομική ομάδα του Ράιτ ισχυρίστηκε ότι συνέχιζε τη αγωγή εν μέρει επειδή οι ισχυρισμοί για ανεντιμότητα «τον έκαναν πιο δύσκολο να επιτύχει τη φιλοδοξία του να γίνει δικαστής στο Σάρεϊ».
Όταν ρωτήθηκε από τον Ρίτσαρντ Πέντλεμπερι της Daily Mail, για τα ενδιαφέροντά του εκτός των κρυπτονομισμάτων, απάντησε: «Είμαι αφοσιωμένος στη δουλειά μου στο bitcoin, το peer-to-peer ψηφιακό σύστημα μετρητών που εφηύρα και που, μαζί με την οικογένειά μου, καταλαμβάνει τον περισσότερο χρόνο μου. Στον ελεύθερο χρόνο που έχω, τα ενδιαφέροντά μου είναι πολλά και ποικίλα - από μεσαιωνικά έγγραφα μέχρι φιλοσοφία».
Είπε επίσης, ότι αγαπά τη βρετανική κουλτούρα, ειδικά το θέατρο. Είχε επιλέξει τη νότια Αγγλία για να εγκατασταθεί, αντί στο Εδιμβούργο, «γιατί στη γυναίκα μου δεν αρέσει το κρύο».
Σχετικά με τις νομικές του ενέργειες, είπε: «Ποτέ δεν ήθελα να γίνω δημόσιο πρόσωπο και η ταυτότητά μου ως δημιουργός του bitcoin έγινε γνωστή μόνο όταν με εξώθησαν άλλοι άνθρωποι. Όσοι άρπαξαν την εφεύρεσή μου και τη διέφθειραν πρέπει να λογοδοτήσουν εντός του νόμου - το bitcoin σχεδιάστηκε για να λειτουργεί εντός του νομικού συστήματος και εάν, για να ανακτήσω τον έλεγχο, πρέπει να συνεχίσω να ασκώ νομική δράση, θα το κάνω».
«Πιστεύω πολύ σε κάτι που λέγεται ευσυνείδητος καπιταλισμός και στόχος μου τώρα είναι να συνεργαστώ με τους ανθρώπους στο κάτω σκαλί, τους ανθρώπους που κερδίζουν μόλις 2 ή 3 δολάρια την ημέρα, και να τους δώσω τη δυνατότητα, μέσω της χρήσης του συστήματος ψηφιακών μετρητών bitcoin, να φτιάξουν τα προς το ζην».
Πρόσθεσε ότι είχε δημιουργήσει ένα οικογενειακό καταπίστευμα, που ελπίζει ότι θα βοηθήσει τους φτωχότερους στην κοινωνία. Ο Δρ Ράιτ προέβλεψε ότι σε 50 χρόνια, το bitcoin «και η τεχνολογία blockchain θα έχουν αντικαταστήσει το διαδίκτυο και όλα τα παραδοσιακά χρηματοοικονομικά συστήματα» και θα «αποσυρόταν χαρούμενος» αν και όταν πέντε δισεκατομμύρια άνθρωποι χρησιμοποιούσαν bitcoin σε καθημερινή βάση.
Πριν από αυτό, έχει άλλες μάχες φήμης να δώσει. Τον Απρίλιο του τρέχοντος έτους, στο Ανώτατο Δικαστήριο του Λονδίνου, ο Δρ Ράιτ ξεκίνησε μια αγωγή για παραβίαση πνευματικών δικαιωμάτων για να σταματήσει έναν ιστότοπο που δημοσιεύει την αρχική λευκή βίβλο του Σατόσι Νακαμότο.
Εάν προχωρήσει, η υπόθεση θα εξαρτηθεί από το ποιος έγραψε την εργασία. Με άλλα λόγια, μπορεί ο Δρ Ράιτ να αποδείξει μια για πάντα ότι είναι ο Σατόσι; Ότι το παιδί από την Αυστραλία που προσποιήθηκε τον σαμουράι, έγινε ο άνθρωπος που υιοθέτησε μια Ιαπωνική περσόνα για να ξεκινήσει μια ιδέα που άλλαξε τον κόσμο;
Αν και μέχρι να το κάνει, «το μεγαλύτερο μυστήριο στην τεχνολογία» περιμένει μια οριστική εξήγηση.