Μάλλον μουδιασμένοι παρακολουθούν οι Ευρωπαίοι ηγέτες τα ακραία καιρικά φαινόμενα και τις φυσικές καταστροφές που σαρώνουν τη Γηραιά Ήπειρο.
Αν και χύνονται τόνοι μελάνης σε εκθέσεις και αναφορές για την “πράσινη” μετάβαση, την κλιματική αλλαγή, την ανάγκη πρόληψης και αντιμετώπισης των φυσικών καταστροφών, η αλήθεια είναι ότι τρέχουμε πίσω από τις εξελίξεις, χωρίς διάθεση να σπάσουμε αυγά.
Στον κλοιό των ακραίων καιρικών φαινομένων -Αναγκαίο ένα κοινό ευρωπαϊκό χρηματοδοτικό «εργαλείο»
Είναι ενδεικτικό ότι στα εν εξελίξει παζάρια για τους νέους δημοσιονομικούς κανόνες, υπάρχει απροθυμία- με την επιεικέστερη ερμηνεία- να ληφθεί ειδική μέριμνα, έτσι ώστε τουλάχιστον να εξαιρούνται από τον υπολογισμό των δημοσιονομικών αποτελεσμάτων οι εθνικές δαπάνες αντιμετώπισης των φυσικών καταστροφών. Τουτέστιν, μπορεί να καίγεσαι κυριολεκτικά, να πρέπει να αδειάσεις τα κρατικά ταμεία για να στηρίξεις επιχειρήσεις- νοικοκυριά, αλλά οι τεχνοκράτες στις Βρυξέλλες θα μετράνε το κάθε ευρώ για να δουν αν πιάνεις ή όχι το στόχο των πλεονασμάτων.
Στα καθ’ ημάς, πριν ξεκινήσει η καταγραφή των ζημιών σε υποδομές, καλλιέργειες, επιχειρήσεις, νοικοκυριά από τον Daniel, έχουμε ήδη στην “πλάτη” τη ζημιά από τις φετινές καταστροφικές πυρκαγιές, οι οποίες σύμφωνα με την πανευρωπαϊκή έρευνα της Distrelec υπολογίζονται σε περίπου 1,7 δισ ευρώ. Ακόμα κι αν θεωρήσει κανείς υπερβολικούς αυτούς τους υπολογισμούς, η αλήθεια είναι ότι τα στοιχεία και οι μετρήσεις της Eurostat για τις οικονομικές επιπτώσεις από τις φυσικές καταστροφές τα προηγούμενα χρόνια, δεν απέχουν πολύ.
Τουλάχιστον 100 ευρώ για κάθε Έλληνα ο ετήσιος «λογαριασμός» από τις φυσικές καταστροφές
Σύμφωνα με τις μετρήσεις του 2020, δηλαδή πριν βιώσουμε τις καταστροφικές πυρκαγιές του 2021 σε Εύβοια και Αττική, κάθε Έλληνας, από τον πιο μικρό ως τον πιο μεγάλο, επιβαρυνόταν με περίπου 100 ευρώ σε ετήσια βάση, για τις οικονομικές ζημιές των φυσικών καταστροφών. Πρόκειται για τη μεγαλύτερη επιβάρυνση σε όλη την Ευρωπαϊκή Ένωση και είναι ενδεικτικό ότι εκείνη τη χρονιά η Eurostat υπολόγισε σε 982 εκ ευρώ το ετήσιο κόστος των οικονομικών επιπτώσεων στην Ελλάδα.
Ανάλογα είναι και τα στοιχεία από το ΓΛΚ, απ’ όπου προκύπτει ότι κάθε χρόνο απαιτούνται 500 εκ- 1 δισ ευρώ για την αντιμετώπιση των οικονομικών επιπτώσεων από φυσικές καταστροφές, δηλαδή για αποζημιώσεις και αποκατάσταση ζημιών σε υποδομές, καλλιέργειες, επιχειρήσεις, νοικοκυριά, χωρίς να μπορούν να υπολογιστούν με ασφάλεια οι απώλειες από διαφυγόντα έσοδα π.χ. από τον Τουρισμό.
Μόνο τυχαίο δεν είναι ότι αν και η Ελλάδα βρίσκεται μισό βήμα από την αναβάθμιση σε επενδυτική βαθμίδα, στις εκθέσεις αξιολόγησης υπάρχει ο αστερίσκος των μεσομακροπρόθεσμων επιπτώσεων και επιβαρύνσεων από τις φυσικές καταστροφές.
Είναι ενδεικτικό ότι ακόμα και η Scope Ratings, που έδωσε στις αρχές Αυγούστου την επενδυτική βαθμίδα, έκανε ειδική αναφορά στις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής. «Η Ελλάδα κατέχει τη δεύτερη πιο αδύναμη θέση στη Ζώνη του Ευρώ, όσον αφορά στην έκθεση και την ευπάθειά της σε κίνδυνο φυσικών καταστροφών, μόνο μετά την Ιταλία», σημειώνει η Scope, συμπληρώνοντας: «Η Ελλάδα βιώνει τις πιο σημαντικές οικονομικές απώλειες που σχετίζονται με το κλίμα από οποιοδήποτε κράτος της ΕΕ, σύμφωνα με τη Eurostat. Ενώ ο επιμερισμός των βαρών μέσω της στήριξης της ΕΕ μειώνει το σχετικό περιβαλλοντικό κόστος για την Ελλάδα, οι φυσικές καταστροφές εντούτοις δεν έχουν μόνο άμεσο οικονομικό και δημοσιονομικό κόστος αλλά και έμμεσες συνέπειες, όπως για τη σημαντική τουριστική βιομηχανία της Ελλάδας».
“Γκρίζες” είναι οι εκτιμήσεις και της Επιτροπής Μελέτης Επιπτώσεων Κλιματικής Αλλαγής της Τράπεζας της Ελλάδας. Στη σχετική μελέτη- ορόσημο, που εκπονήθηκε πριν αρχίσουμε να βιώνουμε την ένταση της κλιματικής αλλαγής, στο καλύτερο σενάριο που ενσωματώνει μέτρα προσαρμογής στις νέες συνθήκες, το συνολικό κόστος για την ελληνική οικονομία εκτιμήθηκε ίσο µε 577 δισεκ. Ευρώ, σωρευτικά μέχρι το 2100.