Πλαστά χαρτονομίσματα: Πώς μπορεί να τα αναγνωρίσει κανείς με ακρίβεια;

Στροφή στην εκπαίδευση του ανθρώπινου δυναμικού για τον εντοπισμό παραχαραγμένων νομισμάτων.

Τα γνωστά σε όλους μας μηχανήματα ελέγχου εγκυρότητας χαρτονομισμάτων αποδείχθηκε ότι αδυνατούν να ανταποκριθούν σε ικανοποιητικό βαθμό. Είναι σχεδόν πάντα ένα βήμα πίσω από τους παραχαράκτες, και ταυτόχρονα υπάρχουν και πρακτικοί λόγοι που καθιστούν την χρήση τους σχεδόν απαγορευτική:

• Σφάλματα. Δεν αναγνωρίζουν όλες τις ποιότητες παραχαραγμένων, απορρίπτουν επίσης γνήσια χαρτονομίσματα που φέρουν φθορές.
• Μεγάλη καθυστέρηση στα ταμεία λόγω πολλαπλών δοκιμών. Διαρκής επανατοποθέτηση των χαρτονομισμάτων, απόρριψη αυτών ως τσαλακωμένα / φθαρμένα.
• Μη χρηστικότητα των μηχανημάτων. Συνήθως δεν τα χρησιμοποιούν οι εργαζόμενοι στην πράξη.
• Αναγκαιότητα αναβάθμισης εξοπλισμού ανά τακτά χρονικά διαστήματα.
• Δυσανασχέτηση των πελατών από την αναμονή
• Έντονη δυσαρέσκεια από την «αίσθηση» των πελατών ως υπόπτων – ελεγχόμενων
• Προσβολή του κύρους της επιχείρησης από την επιστροφή στους πελάτες παραχαραγμένων χαρτονομισμάτων ως ρέστα, προερχόμενα από προηγούμενες συναλλαγές.
• Πιθανή νομική εμπλοκή όλων των ανωτέρω φυσικών και νομικών προσώπων.

Μάλιστα, η Τράπεζα της Ελλάδος αλλά και άλλων κρατών της ΕΕ, σε πρόσφατη ενημέρωση προς το κοινό, κινήθηκαν προς την κατεύθυνση για την αναγνώρισή των παραχαραγμένων, άνευ χρήσης μηχανημάτων.

Έχει καταστεί πλέον σαφές σε όλους τους εμπλεκόμενους Φορείς (Επιχειρήσεις, Τράπεζες, Δίωξη, συναλλασσόμενους) ότι το φαινόμενο της παραχάραξης αντιμετωπίζεται αποτελεσματικά με την ενημέρωση του ευρέως κοινού, αλλά κυρίως με την εκπαίδευση των Φορέων που κατ’ επάγγελμα χειρίζονται μετρητά όσον αφορά την αναγνώριση και το χειρισμό των παραχαραγμένων χαρτονομισμάτων και κερμάτων, και κυρίως των επαγγελματιών.

Το πρόβλημα είναι ότι σε Εθνικό, Ευρωπαϊκό αλλά και Διεθνές επίπεδο, δεν υπάρχουν προγράμματα κατάρτισης και εκπαίδευσης των χειριστών ταμειακών μηχανών για παράδειγμα, που να στοχεύουν στην ανίχνευση των παραχαραγμένων μέσω της οπτικής εξέτασης υπό το πρίσμα διαφόρων γωνιών είτε της ψηλάφησης.

Με μια Διεθνούς εμβέλειας πρωτοβουλία στην χώρα μας, ο Μη Κερδοσκοπικός Εκπαιδευτικός Οργανισμός «SWISS APPROVAL Institute»- Εγκεκριμένο Κέντρο Δια Βίου Μάθησης (ΚΔΒΜ2) - έχοντας διαπιστώσει την ανάγκη της αγοράς στο σχετικό αντικείμενο, αναλαμβάνει με αξιοπιστία την εξειδίκευση Φυσικών Προσώπων στην αναγνώριση παραχαραγμένων χαρτονομισμάτων μέσω πιστοποιημένου σεμιναρίου.

Το εν λόγω πρόγραμμα εκπαίδευσης απευθύνεται σε ανέργους που αναζητούν εργασία στον τομέα των εμπορικών συναλλαγών, τραπεζικούς υπαλλήλους, ελεύθερους επαγγελματίες που διαχειρίζονται καθημερινά χαρτονομίσματα, και σε ήδη εργαζομένους που απασχολούνται σε μια σειρά εμπορικών δραστηριοτήτων όπως:

• Μικρές, μεσαίες και μεγάλες επιχειρήσεις λιανικής πώλησης προϊόντων και αγαθών, όπως Super Markets, Mini Markets, κλπ.
• Πολυκαταστήματα ένδυσης και υπόδησης.
• Πολυκαταστήματα παιχνιδιών.
• Καταστήματα εστίασης.
• Καταστήματα παροχής υπηρεσιών (κουρεία, κομμωτήρια, ινστιτούτα αισθητικής, συνεργεία αυτοκινήτων κλπ.).
• Πολυκαταστήματα Ηλεκτρικών και Ηλεκτρονικών Ειδών.

Συγκεκριμένα, το προτεινόμενο πρόγραμμα εκπαίδευσης 16 ωρών δίνει έμφαση στην έγκυρη και ταχεία αναγνώριση των χαρτονομισμάτων ευρώ μέσω των ανθρώπινων αισθήσεων κατά την διάρκεια της συναλλαγής, με σκοπό την διασφάλιση του εργαζόμενου, την εξάλειψη της ζημίας της επιχείρησης και την διαφύλαξη του κύρους της, αλλά κυρίως χωρίς να δίνει την αίσθηση του άδικου ελέγχου από τον ταμία προς τον πελάτη.

Το πρόγραμμα θα υλοποιηθεί από μοναδικούς στο είδος τους εξειδικευμένους Εξεταστές χαρτονομισμάτων και κερμάτων Ευρώ, Αξιωματικούς της Ελληνικής Αστυνομίας.

Η εκπαίδευση αυτή δύναται να χαρακτηριστεί «διά βίου», καθώς καλύπτει τις ανάγκες των συμμετεχόντων για όλη την γκάμα χαρτονομισμάτων Ευρώ (1η σειρά, 2η σειρά, μελλοντικά κυκλοφορούντα).

Μάλιστα ο εκπαιδευτικός οργανισμός Swiss Approval Institute, προχώρησε σε ειδική έκδοση 100 σελίδων, ένα μοναδικό βιβλίο που περιέχει όλη την διδακτέα ύλη και τις απαραίτητες πληροφορίες, για αποκλειστική χρήση των εκπαιδευομένων.

Μετά την εκπαίδευση οι συμμετέχοντες δύνανται να συμμετέχουν σε εξετάσεις, και να λάβουν σχετικό πιστοποιητικό «TheModernCashier - Level 2».

Το Πρόβλημα στην τουριστική περίοδο είναι πιο έντονο

Με την επανεκκίνηση της τουριστικής περιόδου, έρχεται στο προσκήνιο εντονότερα το ζήτημα των πλαστών χαρτονομισμάτων. Μάλιστα, δεδομένου ότι η Ελλάδα φιγουράρει σε υψηλή θέση σε θέματα παραχάραξης σε ευρωπαϊκό επίπεδο, το πρόβλημα είναι μεγάλο, ιδιαίτερο και χρήζει άμεσης αντιμετώπισης από τους εμπλεκόμενους. Στην παρούσα συγκυρία, λοιπόν, επιβάλλεται να αντιμετωπίσουμε το εν λόγω πρόβλημα με τη δέουσα προσοχή.

Συγχρόνως, τα στατιστικά στοιχεία για τα έτη 2016-2019 και συγκεκριμένα για την καλοκαιρινή σεζόν (από 1η Μαΐου έως 30η Σεπτεμβρίου κάθε έτους) ως προς την κίνηση των πλαστών χαρτονομισμάτων στην ελληνική αγορά έχουν ως εξής:

• Έτος 2016: Αύξηση 19% (σε σχέση με αντίστοιχα διαστήματα εντός του 2016)
• Έτος 2017: Αύξηση 24% (σε σχέση με αντίστοιχα διαστήματα εντός του 2017)
• Έτος 2018: Αύξηση 20% (σε σχέση με αντίστοιχα διαστήματα εντός του 2018)
• Έτος 2019: Αύξηση 21% (σε σχέση με αντίστοιχα διαστήματα εντός του 2019)

Τα τραπεζογραμμάτια των 20 και των 50 ευρώ εξακολούθησαν να καταγράφουν τα υψηλότερα ποσοστά παραχάραξης. Οι δύο αυτές ονομαστικές αξίες αντιστοιχούσαν μαζί σε περισσότερο από το 80% του συνόλου των πλαστών τραπεζογραμματίων. Τρίτο στην σειρά είναι το τραπεζογραμμάτιο των 100 ευρώ, που φαίνεται να καταλαμβάνει το 13% του συνόλου των πλαστών κυκλοφορούντων.

Σε επίπεδο Ευρώπης, περισσότερα από 300.000 πλαστά τραπεζογραμμάτια του ευρώ αποσύρθηκαν από την κυκλοφορία το δεύτερο εξάμηνο του 2019. Αυτό σημαίνει ότι τόσα εντοπίστηκαν και στη συνέχεια προφανώς αποσύρθηκαν. Ο αριθμός, όμως, όσων ΔΕΝ εντοπίστηκαν παραμένει μη προσδιορισμένος.

Η Ελλάδα κυμαίνεται ανάλογα το έτος από την 5^η έως την 8^η θέση σε ποσότητα πλαστών χαρτονομισμάτων Ευρώ στην Ευρώπη. Το γεγονός αυτό καταδεικνύει το έντονο φαινόμενο της κυκλοφορίας παραχαραγμένων χαρτονομισμάτων στον τόπο μας, λαμβάνοντας υπόψη την πληθυσμιακή αναλογία των χωρών. Το φαινόμενο αυτό αποδίδεται αφενός στον υπερμεγέθη τουρισμό και κατ’ επέκταση στην εισροή πληθυσμού (άρα και πλαστών) ειδικά την καλοκαιρινή περίοδο και αφετέρου στην ιδιοσυγκρασία των Βαλκάνιων λαών (αυξημένη τάση για παραχάραξη).

Αντιστρόφως ανάλογος ο ρυθμός εμφάνισης παραχαραγμένων σε σχέση με την μείωση των μετρητών στις συναλλαγές που συνεπάγεται η διαρκώς αυξανόμενη χρήση πιστωτικών καρτών και ηλεκτρονικών τρόπων συναλλαγών.

Πολύ συχνά γίνεται η σύγχυση ότι η αυξημένη χρήση της κάρτας λειτουργεί αποτρεπτικά/αρνητικά στις εταιρείες για την εκπαίδευση των ταμιών τους ως προς τα μετρητά. Στην πραγματικότητα όμως συμβαίνει ακριβώς το αντίθετο. Η αυξημένη χρήση της κάρτας καθιστά την εκπαίδευση από αναγκαία έως απολύτως απαραίτητη. 

Ο απόλυτος αριθμός των πλαστών ή πιο σωστά των παραχαραγμένων χαρτονομισμάτων είναι συνεχώς αυξανόμενος σε ποσότητα, από χρονιά σε χρονιά, όπως άλλωστε δείχνουν και τα επίσημα στατιστικά για την Χώρα μας, και φαίνεται να είναι ανεξάρτητο της αύξησης στην χρήση των πιστωτικών καρτών και εν γένει ηλεκτρονικών συναλλαγών.

Ας υποθέσουμε για παράδειγμα ότι μία επιχείρηση για το έτος 2019 έχει δεχτεί 100 χαρτονομίσματα στα ταμεία της, από τα οποία τα 5 είναι παραχαραγμένα.

Λόγω αυξημένης χρήσης της κάρτας για το 2020 θα έχει δεχτεί λιγότερα μετρητά. Ας υποθέσουμε για τις ανάγκες του παραδείγματος ότι έχει δεχτεί ενδεικτικά 75 χαρτονομίσματα. Πόσα από αυτά τα 75 θα είναι παραχαραγμένα; 

Η θεωρητική απάντηση είναι ότι θα έχουμε τουλάχιστον 5 στην καλύτερη εκδοχή. Στην πράξη θα έχουμε 6 ή 7 κλπ, καθώς σε απόλυτους αριθμούς είναι αυξημένα από χρονιά σε χρονιά. Τι σημαίνει αυτό πρακτικά; Σημαίνει ότι η πιθανότητα να φτάσει ένα παραχαραγμένο στο ταμείο μιας επιχείρησης είναι επικίνδυνα μεγαλύτερη. 

Για να το πούμε και με διαφορετικό τρόπο, η αύξηση της χρήσης των πιστωτικών καρτών, έχει ως αποτέλεσμα την μείωση της χρήσης των ΓΝΗΣΙΩΝ χαρτονομισμάτων και όχι των παραχαραγμένων. Η κατασκευή και στην συνέχεια κυκλοφορία των παραχαραγμένων συνεχώς αυξάνεται, και μάλιστα σε διαρκώς ανώτερο ποιοτικό επίπεδο!

Μη Κερδοσκοπικός Εκπαιδευτικός Οργανισμός Swiss Approval Institute.Επικοινωνία: 210 5562081 # 211 1023900 # E-mail στο training@swissapproval.academy