Η Προεδρία του Συμβουλίου και οι διαπραγματευτές του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου συμφώνησαν προσωρινά να ανανεώσουν την αναστολή των εισαγωγικών δασμών και των ποσοστώσεων για τις ουκρανικές εξαγωγές προς την ΕΕ για ένα ακόμη έτος, έως τις 5 Ιουνίου 2025.
Η ανανέωση αυτή επιβεβαιώνει την αταλάντευτη πολιτική και οικονομική στήριξη της ΕΕ προς την Ουκρανία, μετά από δύο χρόνια απρόκλητης και αδικαιολόγητης στρατιωτικής επίθεσης της Ρωσίας.
Ταυτόχρονα, η ΕΕ αποφάσισε να ενισχύσει την προστασία των ευαίσθητων γεωργικών προϊόντων, ενισχύοντας τις εγγυήσεις που περιλαμβάνονται ήδη στον ισχύοντα κανονισμό για τα προσωρινά μέτρα απελευθέρωσης του εμπορίου, ώστε να λαμβάνονται υπόψη τυχόν δυσμενείς επιπτώσεις στην αγορά ενός ή περισσοτέρων κρατών μελών και όχι μόνο στην αγορά της ΕΕ στο σύνολό της, όπως συμβαίνει τώρα.
Θα προστεθεί επίσης μια νέα αυτόματη εγγύηση για ορισμένα ευαίσθητα προϊόντα, όπως τα πουλερικά, τα αυγά, η ζάχαρη, η βρώμη, ο αραβόσιτος, το πλιγούρι και το μέλι.
Τα αυτόνομα εμπορικά μέτρα θα επιτρέψουν στην Ουκρανία να συνεχίσει να παράγει το δικό της εισόδημα από τις εμπορικές ροές με την ΕΕ, κάτι που είναι σημαντικό για τη στήριξη της οικονομίας της υπό πολύ δύσκολες συνθήκες. Σε συνδυασμό με την εκτεταμένη στρατιωτική, οικονομική και ανθρωπιστική στήριξη της ΕΕ, αυτό θα βοηθήσει την Ουκρανία στη μακροπρόθεσμη ανάκαμψή της, καθώς και στη σταδιακή ένταξή της στην εσωτερική αγορά της ΕΕ.
Κύρια στοιχεία του κανονισμού
Ο ανανεωμένος κανονισμός θα ισχύσει από τις 6 Ιουνίου 2024 έως τις 5 Ιουνίου 2025 και αφορά τη συνέχιση της αναστολής όλων των εκκρεμών δασμών και ποσοστώσεων βάσει του τίτλου IV της συμφωνίας σύνδεσης μεταξύ της ΕΕ και της Ουκρανίας για τη δημιουργία μιας βαθιάς και ολοκληρωμένης ζώνης ελεύθερων συναλλαγών (DCFTA).
Ο κανονισμός θα περιλαμβάνει επίσης δύο μηχανισμούς διασφάλισης για την προστασία της αγοράς της ΕΕ:
- μια ενισχυμένη εκδοχή του υφιστάμενου μηχανισμού, ο οποίος θα εφαρμόζεται βάσει τακτικής παρακολούθησης, επιτρέποντας στην Επιτροπή να επιβάλει οποιοδήποτε μέτρο διασφάλισης εάν πληρούνται συγκεκριμένες προϋποθέσεις
- έναν νέο, αυτόματο μηχανισμό διασφάλισης που θα υποχρεώνει την Επιτροπή να επαναφέρει δασμολογικές ποσοστώσεις εάν οι εισαγωγές πουλερικών, αυγών, ζάχαρης, βρώμης, αραβοσίτου, πλιγουριού και μελιού υπερβούν τον αριθμητικό μέσο όρο των ποσοτήτων που εισήχθησαν το 2022 και το 2023.
Βασικά στοιχεία της προσωρινής συμφωνίας
Tα βασικά στοιχεία της συμφωνίας είναι τα παρακάτω:
- επέκταση του πεδίου εφαρμογής του αυτόματου μηχανισμού διασφάλισης σε τέσσερα επιπλέον προϊόντα (βρώμη, αραβόσιτος, πλιγούρι και μέλι)
- συντόμευση της περιόδου για την ενεργοποίηση των αυτόματων μέτρων διασφάλισης (από 21 σε 14 ημέρες)
- δέσμευση της Επιτροπής για ενισχυμένη παρακολούθηση των εισαγωγών σιταριού και άλλων σιτηρών και χρήση των μέσων που διαθέτει σε περίπτωση διαταραχών της αγοράς