Το πρώτο βήμα, δηλαδή το ηλεκτρονικό «σαφάρι», έγινε κι έτσι εφορία και ΚΕΑΟ με (σχεδόν) αυτοματοποιημένες διαδικασίες κυνηγούν όσους έχουν ανοικτούς λογαριασμούς με το Δημόσιο και τον ΕΦΚΑ.
Το δεύτερο βήμα, δηλαδή το κοινό “σαφάρι” εφορίας- ΚΕΑΟ, παραμένει μετέωρο, ωστόσο ήδη έχουν γίνει κινήσεις σε αυτήν την κατεύθυνση. Η κοινή λίστα των μεγαλοοφειλετών, οι συμψηφισμοί έναντι χρεών προς Δημόσιο και ΕΦΚΑ, μαρτυρούν τη διάθεση του Κράτους να συντονίσει τον εισπρακτικό του μηχανισμό και τις διαθέσιμες βάσεις δεδομένων, έτσι ώστε η πίεση προς όσους χρωστάνε αλλά δεν ρυθμίζουν τα χρέη τους, να γίνει ασφυκτική.
Το νέο πιστοποιητικό
Σαφής ένδειξη του Κράτους να ενώσει τις δυνάμεις του εισπρακτικού μηχανισμού, αλλά και να διευκολύνει τους πολίτες, που τώρα χρειάζεται να κινούν διπλή διαδικασία για φορολογικές και ασφαλιστικές ενημερότητες, είναι το νέο πιστοποιητικό οικονομικής ενημερότητας, χωρίς να λείπουν τα προβλήματα.
Σύμφωνα με το αρχικό πλάνο, η παραγωγική λειτουργία της σχετικής ηλεκτρονικής πλατφόρμας θα έπρεπε να ξεκινήσει στις 31 του περασμένου Δεκέμβρη. Ωστόσο, όπως αναφέρει η νέα διάταξη σε νομοσχέδιο του υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης, επειδή ΥΠΕΘΟ και ΑΑΔΕ τροποποίησαν ριζικά τη διαδικασία έκδοσης φορολογικής ενημερότητας, η νέα πλατφόρμα για το νέο πιστοποιητικό πάει για τον ερχόμενο Σεπτέμβρη.
Τι είναι, όμως, αυτό το νέο πιστοποιητικό; Περιλαμβάνει τα στοιχεία του αποδεικτικού ενημερότητας του Κώδικα Φορολογικής Διαδικασίας και του αποδεικτικού ασφαλιστικής ενημερότητας, δηλαδή δύο σε ένα. Θεωρείται έγκυρο για κάθε νόμιμη χρήση και γίνεται υποχρεωτικά αποδεκτό από όλους τους φορείς του δημόσιου και του ιδιωτικού τομέα, καθώς και από φυσικά ή νομικά πρόσωπα ή νομικές οντότητες, τα δικαστήρια όλων των βαθμών και τις εισαγγελίες όλης της χώρας, όταν είναι κατά νόμον υποχρεωτική η προσκόμιση των ανωτέρω αποδεικτικών ενημερότητας. Τουτέστιν, διευκολύνει σε όλες τις συναλλαγές με το Κράτος αλλά και μεταξύ ιδιωτών.
Το... μυστικό γι’ αυτό το κοινό πιστοποιητικό είναι ότι για την έκδοση του η πλατφόρμα αντλεί, μέσω διαλειτουργικότητας, τα αναγκαία δεδομένα από το πληροφοριακό σύστημα φορολογικού μητρώου της ΑΑΔΕ και το πληροφοριακό σύστημα του Ηλεκτρονικού Εθνικού Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης. Τουτέστιν, οι βάσεις δεδομένων γίνονται “ένα”, με ό,τι συνεπάγεται αυτό και για το “σαφάρι” των χρεών.
Τα χρέη στον ΕΦΚΑ
Αναμφίβολα τα φώτα της δημοσιότητας πέφτουν στα χρέη προς τις εφορίες, που ξεπερνούν τα 106 δισ ευρώ, τουλάχιστον στα χαρτιά, καθώς τα εισπράξιμα είναι ζήτημα αν φτάνουν τα 20 δισ ευρώ. Αυτό δεν σημαίνει, όμως, ότι οι οφειλές προς τα ασφαλιστικά ταμεία είναι αμελητέες. Κάθε άλλο.
Τα τελευταία διαθέσιμα από το ΚΕΑΟ (γ’ 3μηνο 2023) δείχνουν ότι οι οφειλές προς τα ασφαλιστικά ταμεία ξεπερνούν τα 47 δισ ευρώ, με μια αύξηση περίπου 1,7 δισ ευρώ σε σχέση με αντίστοιχο χρονικό διάστημα του 2022. Αυτό που έχει, όμως, μεγαλύτερο ενδιαφέρον είναι η ποιοτική ανάλυση αυτών των χρεών.
Κατ' αρχάς, η αύξηση στις ληξιπρόθεσμες κύριες οφειλές πηγάζει από το εύρος οφειλής άνω των 10.000 ευρώ (κατά 1,9 δισ. ευρώ συνολικά). Επιπλέον το σύνολο σχεδόν των κύριων οφειλών (90%) αφορά ποσά άνω των 10.000 ευρώ, ενώ οι μισές περίπου κύριες οφειλές (46,4%) εντοπίζονται στο εύρος οφειλής από 10.000 μέχρι 100.000 ευρώ.
Από την ανάλυση διαλύεται, όμως και ο μύθος ότι τα ασφαλιστικά ταμεία “βούλιαξαν” λόγω της οικονομικής κρίσης της προηγούμενης δεκαετίας και των σοκ της πανδημίας- ενεργειακής κρίσης.
Σύμφωνα με τα στοιχεία του Κέντρου Είσπραξης Ασφαλιστικών Οφειλών, από τις οφειλές ύψους 47.168.970.757 ευρώ, το 33,74% (ποσό 15.914.765.737 ευρώ) του συνολικού χρέους δημιουργήθηκε από οφειλέτες που ξεκίνησαν να δημιουργούν οφειλές για πρώτη φορά από το 2010 και μετά, ενώ το 66,26% (ποσό 31.254.205.020 ευρώ) δημιουργήθηκε από οφειλέτες που ξεκίνησαν να δημιουργούν οφειλές για πρώτη φορά το 2009 ή παλαιότερα.