Απαντήσεις στα «καυτά» ερωτήματα, που αφορούν στις διαδικασίες του νέου Πτωχευτικού και της «2ης ευκαιρίας», δίνει ο Ειδικός Γραμματέας Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους, μπαίνοντας στην τελική ευθεία για την ενεργοποίηση των σχετικών διατάξεων και για τα νοικοκυριά.
«Κλειδί» χαρακτηρίζεται η προπτωχευτική διαδικασία ρύθμισης οφειλών ως και σε 240 δόσεις και με κρατική επιδότηση, ενώ το μεγάλο στοίχημα είναι η λειτουργία του ειδικού Φορέα για την πρώτη κατοικία των ευάλωτων νοικοκυριών.
-Να ξεκινήσουμε με το πρόγραμμα «Γέφυρα 2», το οποίο παρά το ευνοϊκό πλαίσιο, δεν δείχνει να «τραβάει» και να μπορεί να φτάσει στην περίμετρο των 100.000 δικαιούχων επιδότησης. Τι φταίει; Θα δοθεί παράταση για να ενημερωθούν καλύτερα επιχειρήσεις κι επαγγελματίες;
Μέχρι και χθες, είχαν υποβληθεί πάνω από 21 χιλ. αιτήσεις σε διάστημα 1 μηνός, συμπεριλαμβανομένων και των ημερών του Πάσχα. Η προθεσμία υποβολής αιτήσεων στην ηλεκτρονική πλατφόρμα λήγει στις 9 Μαΐου 2021, σύμφωνα με το Νόμο 4790/2021.
-Να πάμε στο νέο Πτωχευτικό, ο οποίος ήδη «τρέχει» για τις επιχειρήσεις. Δώστε μας μια εικόνα για την ανταπόκριση που υπάρχει κι αν έχουν εντοπιστεί «κενά» ή άλλα προβλήματα στο εξωδικαστικό στάδιο. Διευκρινίστε μας πώς ενεργοποιείται η εξωδικαστική διαδικασία. Τι γίνεται με τις οφειλές σε εφορίες κι ΕΦΚΑ;
Από 1/3/2021 ενεργοποιήθηκαν οι διεργασίες ρύθμισης οφειλών των επιχειρήσεων, μέσω της διαδικασίας της εξυγίανσης, όπου εκπονείται ένα επιχειρηματικό σχέδιο από εξειδικευμένο οικονομικό εμπειρογνώμονα και ακολούθως συμφωνείται με την πλειοψηφία των πιστωτών. Ήδη έχουν υποβληθεί οι 4 πρώτες συμφωνίες εξυγίανσης προς επικύρωση από το δικαστήριο και έχουν δημοσιευτεί στο Ηλεκτρονικό Μητρώο Φερεγγυότητας (ofeiles.gov.gr). Οι συμφωνίες εξυγίανσης περιλαμβάνουν ρύθμιση των ληξιπρόθεσμων οφειλών προς δημόσιο και ασφαλιστικά ταμεία, των μη εξυπηρετούμενων δανείων προς τράπεζες και funds, καθώς και των οφειλών προς λοιπούς ιδιώτες πιστωτές (π.χ. προμηθευτές).
-Πρέπει να υπάρχει σύμφωνη γνώμη των πιστωτών;
Ναι κάθε ρύθμιση χρέους χρήζει της συμφωνίας της πλειοψηφίας των πιστωτών.
-Να δούμε και το πλαίσιο για τα νοικοκυριά; Τι δυνατότητες έχει ένα νοικοκυριό να ρυθμίσει εξωδικαστικά το δάνειο του;
Από 1/6/2021 ενεργοποιείται η ηλεκτρονική πλατφόρμα για τη ρύθμιση μη εξυπηρετούμενων δανείων, καθώς και ληξιπρόθεσμων οφειλών προς δημόσιο και ασφαλιστικά ταμεία σε έως 240 δόσεις από τα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις. Η διαδικασία είναι πλήρως ηλεκτρονική και η πλατφόρμα παράγει μια πρότυπη λύση ρύθμισης, σύμφωνα με ειδικό αλγόριθμο που ικανοποιεί τους κανόνες της Ευρωπαϊκής νομοθεσίας (π.χ. αρχή μη χειροτέρευσης πιστωτή, ικανότητα αποπληρωμής οφειλέτη). Για να υποβάλλει αίτηση στην πλατφόρμα ένας οφειλέτης θα πρέπει να οφείλει σε άνω του ενός πιστωτή, ο οποίος δεν πρέπει να καταλαμβάνει άνω του 90% του συνόλου των οφειλών και οι συνολικές του οφειλές να υπερβαίνουν τις 10 χιλ. ευρώ.
-Μπορούμε να αποφύγουμε ένα τσουνάμι πλειστηριασμών ακόμα και πρώτης κατοικίας; Υπάρχει εμπειρία από άλλα κράτη;
Ναι, αφού με το νέο Νόμο παρέχεται η δυνατότητα ρύθμισης σε έως 240 δόσεις και Κρατική επιδότηση των δανείων 1ης κατοικίας για 5 έτη. Σε άλλα Κράτη είτε έγιναν πλειστηριασμοί (π.χ. Ισπανία) ή τα ενυπόθηκα δάνεια αγοράστηκαν από έναν Κρατικό Φορέα (π.χ. Ιρλανδία), ο οποίος προέβη σε ρυθμίσεις δανείων ή/και πτωχεύσεις/ρευστοποιήσεις.
-Τι σημαίνει πρακτικά «πτώχευση» για ένα νοικοκυριό; Δεν χάνει όλα τα περιουσιακά του στοιχεία;
Πτώχευση σημαίνει ότι το νοικοκυριό θα χάσει όλα τα περιουσιακά του στοιχεία, κάτι που ωστόσο θα συνέβαινε ούτως ή άλλως, επειδή οι πιστωτές θα προέβαιναν σε μέτρα αναγκαστικής εκτέλεσης εναντίον του (δηλ. κατασχέσεις και πλειστηριασμοί). Και το νοικοκυριό θα έχανε όλη την περιουσία του και θα συνέχιζε να χρωστάει προς τους πιστωτές, οι οποίοι θα κινούνταν εναντίον των συγγενών (π.χ. σύζυγοι, τέκνα). Είναι σημαντικό που στο νέο Νόμο, μαζί με την πτώχευση παρέχεται ταυτόχρονα και η 2η ευκαιρία, δηλ. η πλήρης διαγραφή («κούρεμα») όλων των οφειλών.
-Πώς ακριβώς θα λειτουργεί ο Φορέας που θα αγοράζει και θα εκμισθώνει την κύρια κατοικία των πτωχευμένων νοικοκυριών; Αν ένα τέτοιο νοικοκυριό μπορέσει τελικά να επαναγοράσει την κατοικία του, δεν είναι λογικό να αφαιρεθούν από το τίμημα τα “ενοίκια” που θα έχει καταβάλει εν τω μεταξύ στο Φορέα;
Εφόσον το νοικοκυριό είναι ευάλωτο, τότε ένας ιδιωτικός Φορέας αγοράζει την 1η κατοικία του και ακολούθως υποχρεούται να του την μισθώσει για 12 έτη. Το νοικοκυριό παραμένει στην κατοικία, εφόσον πληρώνει το μηνιαίο μίσθωμα προς το Φορέα, ωστόσο το Κράτος παρέχει μηνιαίο επίδομα στέγασης, με σκοπό να βοηθήσει τους ευάλωτους να αποφύγουν την έξωση. Το νοικοκυριό μπορεί να επαναγοράσει την κατοικία, εφόσον ανακάμψει οικονομικά. Όπως κάθε πολίτης που ενοικιάζει ένα ακίνητο, τα ενοίκια αυτά που πληρώνει δεν προσμετρούνται εάν αγοράσει το ακίνητο στο μέλλον.