Κατατέθηκε αργά χθες το βράδυ στη Βουλή το νέο φορολογικό νομοσχέδιο από τον υπουργό Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, Κωστή Χατζηδάκη.
Στο υπό ψήφιση σχέδιο νόμου αναφέρθηκε ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης κατά τη διάρκεια της σημερινής του συνάντησης με την Πρόεδρο της Δημοκρατίας Κατερίνα Σακελλαροπούλου.
Η θέση του πρωθυπουργού για το φορολογικό
Ο κ. Μητσοτάκης αρχικά θέλησε να ενημερώσει την ΠτΔ για μια σειρά από σημαντικές μεταρρυθμιστικές πρωτοβουλίες που έχει αναλάβει η κυβέρνηση.
«Ήδη έχει κατατεθεί στη Βουλή και εισάγεται στη διαδικασία της συζήτησης στις Επιτροπές το νομοσχέδιο για τη φορολόγηση των επαγγελματιών», ανέφερε ο πρωθυπουργός.
«Το ν/σ αυτό περιλαμβάνει σημαντικές παρεμβάσεις για την αντιμετώπιση του προβλήματος της φοροδιαφυγής και έχει ενσωματώσει και μια σειρά από παρατηρήσεις οι οποίες έγιναν στη διαδικασία της δημόσιας διαβούλευσης. Ο πυρήνας του δεν έχει αλλάξει, αλλά αυτό το οποίο έχει προστεθεί -και το θεωρώ σημαντικό- είναι ότι, αν κάποιος φορολογούμενος θεωρεί ότι αδικείται από το τεκμήριο, έχει τη δυνατότητα πια να ζητήσει ο ίδιος φορολογικό έλεγχο για τα τελευταία πέντε χρόνια», πρόσθεσε.
Θέλησε, επίσης, να επισημάνει τη μεγάλη σημασία που αποδίδει συνολικά στην έννοια της φορολογικής δικαιοσύνης και τόνισε ότι τα όποια πρόσθετα έσοδα από την αντιμετώπιση της φοροδιαφυγής κατευθύνονται πάντα σε δαπάνες οι οποίες στηρίζουν το κοινωνικό κράτος, πρωτίστως την Υγεία και δευτερευόντως την Παιδεία.
Σε 5 άξονες
Οι 5 κύριοι άξονες του νέου νομοσχεδίου κινούνται γύρω από τις βραχυχρόνιες μισθώσεις, τη φορολογία των ελεύθερων επαγγελματιών, τα κίνητρα για «πράσινες» ανακαινίσεις, τη διαφάνεια των ελέγχων για την πάταξη της φοροδιαφυγής και τον περιορισμό της χρήσης μετρητών για την αντιμετώπιση φαινομένων «μαύρου χρήματος».
Eλεύθεροι επαγγελματίες
Ένα μεγάλο μέρος του νομοσχεδίου αφορά διατάξεις σχετικές με τη φορολόγηση των ελεύθερων επαγγελματιών. Οι βασικότερες από αυτές είναι:
- Mειώνεται αρχικά από το 2024 το τέλος επιτηδεύματος κατά 50% για ΟΛΟΥΣ τους ελεύθερους επαγγελματίες και καταργείται εντός δύο ετών.
- Θεσπίζεται το τεκμήριο της ελάχιστης αμοιβής, το οποίο ισούται με 10.920 ευρώ και αντιστοιχεί στις ετήσιες απολαβές ενός μισθωτού με βασικό μισθό.
- Το τεκμήριο είναι μαχητό, δηλαδή ο ελεύθερος επαγγελματίας έχει τη δυνατότητα να αμφισβητήσει το ποσό που προκύπτει από το τεκμήριο της ελάχιστης αμοιβής. Οι φορολογούμενοι μπορούν να αμφισβητήσουν το τεκμήριο ιδίως σε περιπτώσεις ασθένειας, εγκυμοσύνης, στρατιωτικής θητείας κ.λπ. Σε όλες τις άλλες περιπτώσεις απαραίτητη προϋπόθεση είναι ο φορολογούμενος να ζητήσει τη διενέργεια ελέγχου από τις φορολογικές αρχές προκειμένου να αποδειχθεί η ακρίβεια της δήλωσής του για εισόδημα μικρότερο του τεκμαρτού.
- Παράλληλα, στο σχέδιο νόμου ορίζεται ότι από την εφαρμογή του τεκμηρίου απαλλάσσονται πλήρως οι αγρότες, όσοι αμείβονται με μπλοκάκι και με έως 3 εργοδότες, καθώς και οι επαγγελματίες που παρουσιάζουν αναπηρία ίση ή μεγαλύτερη του 80%. Επιπλέον, το τεκμήριο μειώνεται κατά 50% για τους επαγγελματίες:
- που παρουσιάζουν αναπηρία 67% έως 79%,
- που ασκούν δραστηριότητα και έχουν την κύρια κατοικία σε οικισμούς με πληθυσμό έως 500 κατοίκους και σε νησιά με πληθυσμό κάτω από 3.100 κατοίκους,
- σε γονείς μονογονεϊκής οικογένειας με ανήλικα τέκνα,
- σε γονείς με εξαρτώμενα τέκνα με ποσοστό νοητικής ή σωματικής αναπηρίας τουλάχιστον 67%,
- σε γονείς πολύτεκνων οικογενειών
Ειδική μέριμνα θα υπάρξει για εκείνες τις επιχειρηματικές δραστηριότητες όπου εκ του νόμου μπαίνουν χρονικοί περιορισμοί λειτουργίας εντός του φορολογικού έτους (εποχικές επιχειρήσεις).
Βραχυχρόνιες μισθώσεις
Οι κύριες αλλαγές αφορούν στα εξής:
- Φυσικά πρόσωπα που διαθέτουν τρία ή περισσότερα ακίνητα σε βραχυχρόνια μίσθωση υποχρεούνται να κάνουν έναρξη επιχειρηματικής δραστηριότητας.
- Ορίζεται ως βραχυχρόνια η μίσθωση ακινήτου, ανεξάρτητα αν είναι αναρτημένο σε ψηφιακή πλατφόρμα ή όχι, για χρονική διάρκεια μικρότερη των εξήντα (60) ημερών κάθε φορά και εφόσον δεν παρέχονται άλλες υπηρεσίες, πλην της διαμονής και της παροχής κλινοσκεπασμάτων.
- Επεκτείνεται στις βραχυχρόνιες μισθώσεις το τέλος διαμονής παρεπιδημούντων, που είναι 0,5% επί των εσόδων.
- Καταργείται ο φόρος διαμονής και θεσπίζεται το «τέλος ανθεκτικότητας στην κλιματική κρίση», σε ξενοδοχεία, ενοικιαζόμενα δωμάτια, τουριστικές επαύλεις και βραχυχρόνιες μισθώσεις. Το τέλος κλιμακώνεται κατά τους μήνες Μάρτιο έως Οκτώβριο από 1,5 έως 10 ευρώ την ημέρα και από Νοέμβριο έως Φεβρουάριο από 0,5 έως 4 ευρώ την ημέρα.
Παραδείγματα
- Ένας ιδιοκτήτης τριών ακινήτων που εμπίπτει στη νέα ρύθμιση και νοικιάζει τα διαμερίσματά του και τις 365 ημέρες του έτους με ένα μέσο ποσό 60 ευρώ, δηλαδή αποκομίζει ετησίως κέρδη 65.700 ευρώ (60 x 365 = 21.900 για το κάθε ακίνητο, επί 3) θα κληθεί να πληρώσει: Με το τέλος παρεπιδημούντων στο 0,5%, το κόστος θα ανέλθει ετησίως στα 65.700 x 0,5/100 = 328,50 ευρώ. Με τα ίδια δεδομένα, για τον πράσινο φόρο θα πληρώσει για την περίοδο Μάρτιος - Οκτώβριος: 245 ημέρες x 1,5 ευρώ = 367,50 ευρώ, και για την περίοδο Νοέμβριος - Φεβρουάριος: 120 ημέρες x 0,5 ευρώ = 60 ευρώ. Θα πληρώσει λοιπόν 427,50 ευρώ για το ένα ακίνητο, ενώ συνολικά και για τα τρία ακίνητα θα καταβάλει 427,50 ευρώ x 3 = 1.282,50 ευρώ.
- Ένας ιδιοκτήτης ενός ακινήτου βραχυχρόνιας μίσθωσης δεν θα πληρώσει τέλος παρεπιδημούντων, αλλά μόνο το ποσό του κλιματικού φόρου. Οπότε, αν ενοικιάζει το διαμέρισμα καθημερινά, θα κληθεί να πληρώσει για την περίοδο Μάρτιος - Οκτώβριος: 245 ημέρες x 1,5 ευρώ = 367,50 ευρώ, και για την περίοδο Νοέμβριος - Φεβρουάριος: 120 ημέρες x 0,5 ευρώ = 60 ευρώ. Συνολικά, λοιπόν, θα κληθεί να πληρώσει 367,50 + 60 = 427,50 ευρώ.
Περιορισμός στη χρήση μετρητών και διαφάνεια στους ελέγχους
Οι σημαντικότερες διατάξεις σε αυτό το σκέλος του νομοσχεδίου αφορούν:
- Τις αγοραπωλησίες ακινήτων, οι οποίες πλέον θα πραγματοποιούνται αποκλειστικά με τραπεζικά μέσα, και τα συμβόλαια με χρήση μετρητών -ακόμα και μερική- θα θεωρούνται άκυρα.
- Την υποχρεωτική ηλεκτρονική διαβίβαση των λογιστικών αρχείων στην ΑΑΔΕ.
- Την καταβολή χρηματικού μπόνους ίσου με το δεκαπλάσιο της αξίας της συναλλαγής (με ελάχιστο 100 ευρώ και μέγιστο 3.000 ευρώ) για τους πολίτες που κάνουν καταγγελίες για παραποιημένες ταμειακές μηχανές μέσω της εφαρμογής Appodixi της ΑΑΔΕ.
- Την αυστηροποίηση των κυρώσεων για νοθεία, λαθρεμπόριο καυσίμων ή παρεμπόδιση του ελέγχου. Συγκεκριμένα, προβλέπεται σφράγιση της εγκατάστασης για δύο χρόνια, ενώ ορίζεται ότι τα φυσικά ή νομικά πρόσωπα των οποίων η εγκατάσταση σφραγίστηκε δεν μπορούν να δραστηριοποιηθούν στη διακίνηση ενεργειακών προϊόντων επίσης για δύο χρόνια από τη διαπίστωση της παράβασης.
«Πράσινες» φορομειώσεις
Το νέο φορολογικό νομοσχέδιο περιλαμβάνει διατάξεις όπου προβλέπεται μεγαλύτερη μείωση φόρου για δαπάνες αναβάθμισης κτιρίων. Ειδικότερα, οι δαπάνες για την αγορά αγαθών και τη λήψη υπηρεσιών που σχετίζονται με την ενεργειακή, λειτουργική και αισθητική αναβάθμιση κτιρίων, τα οποία δεν έχουν ήδη ενταχθεί ή δεν θα ενταχθούν σε πρόγραμμα αναβάθμισης κτιρίων, μειώνουν, ισόποσα κατανεμημένες σε περίοδο πέντε ετών, τον φόρο εισοδήματος των φυσικών προσώπων, μέχρι του αναλογούντος για κάθε έτος φόρου, με ανώτατο συνολικά όριο δαπάνης τα 16.000 ευρώ.
Επιπλέον, οι δαπάνες για υλικά λαμβάνονται υπόψη μέχρι ποσού που αντιστοιχεί στο 1/3 του ποσού για δαπάνες υπηρεσιών.
Παράδειγμα
Πολίτης που ανακαινίζει το σπίτι του και δαπανά συνολικά 10.000 ευρώ, εκ των οποίων τα 5.000 για εργασίες και τα υπόλοιπα 5.000 για υλικά.
Με τη νέα ρύθμιση δικαιούται έκπτωση φόρου 5.000 σε βάθος πενταετίας για τις εργασίες ανακαίνισης, δηλαδή 1.000 ευρώ έκπτωση φόρου ετησίως.
Για τα υπόλοιπα 5.000 που ξόδεψε για υλικά δικαιούται έκπτωση στο 1/3 των δαπανών για τις εργασίες, δηλαδή 1.667 ευρώ σε βάθος πενταετίας ή 333,40 ετησίως.
Συνολικά λοιπόν το κέρδος σε μια τέτοια περίπτωση αντιστοιχεί σε 1.000+333,40=1.333,40 ευρώ ετησίως για 5 χρόνια.
Δείτε εδώ αναλυτικά όλες τις προβλεπόμενες ρυθμίσεις.