Το πρώτο βήμα έγινε με τη χρονική επέκταση του επιδόματος μητρότητας στους 9 μήνες, από 6 που ίσχυε. Το δεύτερο βήμα έγινε με την κάλυψη και των μη μισθωτών, με το ίδιο, ευνοϊκότερο πλαίσιο.
Με τροπολογία που βρίσκεται, πλέον, στη Βουλή, ρυθμίζονται και οι τελευταίες λεπτομέρειες που σχετίζονται με το πώς καταβάλλεται το επίδομα μητρότητας και ειδικότερα με το υπό ποιες προϋποθέσεις μπορεί να μεταβιβάζεται στον δεύτερο γονέα. Από τη διάταξη προκύπτει ότι η μητέρα πρέπει να «κρατήσει» το δικαίωμα της παροχής για 2 μήνες, πριν το μεταβιβάσει.
Σημειωτέον ότι το νέο επίδομα μητρότητας ισούται με τον κατώτατο μισθό, δηλαδή επί του παρόντος με 780 ευρώ, ενώ συν τοις άλλοις προβλέπεται αναδρομικότητα τεσσάρων μηνών για να μη το χάσουν όσες μητέρες γέννησαν λίγο πριν «φύγει» το 2023.
Το νέο επίδομα
Ποιος είναι ο γενικός κανόνας; Η μητέρα ασφαλισμένη ελεύθερη επαγγελματίας, αυτοαπασχολούμενη ή αγρότισσα, δικαιούται ειδική παροχή
προστασίας μητρότητας διάρκειας 9 μηνών, η οποία εκκινεί μετά την καταβολή του επιδόματος μητρότητας του ΕΦΚΑ.
Τι ισχύει για τις ειδικές περιπτώσεις;
- για την περίπτωση της υιοθεσίας, η καταβολή της ειδικής παροχής προστασίας της μητρότητας εκκινεί από την επομένη της τελεσιδικίας της δικαστικής απόφασης υιοθεσίας, ανεξάρτητα από το εάν ο δικαιούχος έλαβε επίδομα λοχείας από τον e-ΕΦΚΑ
- την ειδική παροχή προστασίας της μητρότητας μη μισθωτών δικαιούνται και η τεκμαιρόμενη μητέρα, που αποκτά τέκνο με τη διαδικασία της παρένθετης μητρότητας και η μη μισθωτή, που υιοθετεί τέκνο από την ένταξη του παιδιού στην οικογένεια και έως την ηλικία των 8 ετών
- σε περίπτωση απόκτησης κοινού παιδιού από ομόφυλους συζύγους, ο δικαιούχος της ειδικής παροχής του παρόντος γονέας καθορίζεται με κοινή δήλωση των συζύγων προς τον Ηλεκτρονικό Εθνικό Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης. Στην περίπτωση αυτή, ο δικαιούχος γονέας δικαιούται να μεταβιβάσει έως 7 μήνες από την ειδική παροχή προς τον άλλον γονέα, ανεξαρτήτως αν αυτός εργάζεται με σχέση εξαρτημένης εργασίας ιδιωτικού δικαίου ή είναι ελεύθερος επαγγελματίας ή αυτοαπασχολούμενος ή αγρότης.
Τι προβλέπεται για τον πατέρα
Η μητέρα δικαιούται να μεταβιβάσει έως 7 μήνες από την ειδική παροχή προστασίας της μητρότητας στον πατέρα, ανεξαρτήτως αν αυτός
εργάζεται με σχέση εξαρτημένης εργασίας ιδιωτικού δικαίου ή είναι ελεύθερος επαγγελματίας ή αυτοαπασχολούμενος ή αγρότης. Για όσο χρόνο ο πατέρας λαμβάνει την άδεια που του έχει μεταβιβάσει η μητέρα, δικαιούται αυτές τις παροχές εφόσον είναι ασφαλιστικά ενήμερος.
Σε περίπτωση που ο πατέρας εργάζεται με σχέση εξαρτημένης εργασίας ιδιωτικού δικαίου, λαμβάνει, πλέον της ειδικής παροχής προστασίας
μητρότητας, αναλογία δώρων εορτών και επιδόματος αδείας και ασφαλίζεται με βάση το ασφαλιστικό καθεστώς στο οποίο υπάγεται.
Αναδρομικότητα- συντάξιμα
Την ειδική παροχή προστασίας μητρότητας δικαιούνται και όσες μητέρες απέκτησαν τέκνο έως και 14 εβδομάδες πριν από τη λήξη του έτους
2023 και ειδικότερα έως και την 24/9/2023. Έτσι, αν κάποια μητέρα είχε γεννήσει το Νοέμβριο, δικαιούται αναδρομικά 1.560 ευρώ (780 ευρώ Χ 2) μείον τις προβλεπόμενες εισφορές, πριν ξεκινήσει να “τρέχει” το επίδομα από την Πρωτοχρονιά του 2024.
Ο χρόνος της ειδικής άδειας προστασίας της μητρότητας λογίζεται ως χρόνος ασφάλισης στους κλάδους κύριας σύνταξης και ασθένειας του e-ΕΦΚΑ, καθώς και στους οικείους φορείς επικουρικής ασφάλισης, οι δε προβλεπόμενες εισφορές υπολογίζονται επί του εκάστοτε κατώτατου μισθού, από τον οποίο η ΔΥΠΑ παρακρατεί την προβλεπόμενη εισφορά ασφαλισμένου και την αποδίδει στους αρμόδιους φορείς, μαζί με την προβλεπόμενη εισφορά εργοδότη που βαρύνει τη ΔΥΠΑ
Η παροχή είναι αφορολόγητη, ανεκχώρητη και ακατάσχετη, στα χέρια του Δημοσίου ή τρίτων, δεν δεσμεύεται και δεν συμψηφίζεται με βεβαιωμένα
χρέη προς τη φορολογική διοίκηση και το Δημόσιο εν γένει, τα νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου, τους Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης και τα νομικά πρόσωπά τους, τα ασφαλιστικά ταμεία ή τα πιστωτικά ιδρύματα και δεν υπολογίζεται στα εισοδηματικά όρια για την καταβολή οποιοσδήποτε παροχής κοινωνικού ή προνοιακού χαρακτήρα, και δεν υπόκειται σε οποιοδήποτε τέλος, εισφορά ή άλλη κράτηση υπέρ του Δημοσίου ή του e-ΕΦΚΑ.