Οι καταγεγραμμένες πωλήσεις αλκοολούχων ποτών ανέκαμψαν περαιτέρω το 2022, έπειτα από την ισχυρή πτώση του 2020 και την αύξηση του 2021, σύμφωνα με έρευνα του ΙΟΒΕ.
Συγκεκριμένα, οι πωλήσεις διαμορφώθηκαν στα 5 εκατ. 9λιτρα κιβώτια, ενσωματώνοντας τις κατηγορίες ούζου, τσίπουρου και λοιπών αλκοολούχων (ουίσκι, βότκα, τζιν, κ.λπ.), με αύξηση κατά 28,2% σε σύγκριση με το 2021.
Tεράστια αύξηση το 2022
Η κατανάλωση αλκοολούχων ποτών (χωρίς το τσίπουρο και το ούζο) διαμορφώθηκε το 2022 στα 3,7 εκατ. 9λιτρα κιβώτια, με αύξηση κατά 32,8%, ενώ στο επίσημο εμφιαλωμένο τσίπουρο καταγράφεται αύξηση 17,4% το 2022, και στο ούζο η κατανάλωση ενισχύθηκε κατά 16,4%. Οι πωλήσεις διαμορφώθηκαν στα 500 χιλ. και 799 χιλ. 9λιτρα κιβώτια αντίστοιχα.
Η αγορά αλκοολούχων ποτών επηρεάστηκε σημαντικά την τελευταία δεκαπενταετία από τις εξελίξεις στην ευρύτερη οικονομική δραστηριότητα αλλά και από την ασκούμενη φορολογική πολιτική, ιδιαίτερα μετά το 2010. Η ισχυρή πτώση του εισοδήματος την περίοδο 2008-2013 και η απότομη αύξηση στους συντελεστές ΕΦΚ και ΦΠΑ, οδήγησαν στην υποχώρηση της συνολικής αγοράς αλκοολούχων ποτών, από περίπου 8,0 εκατ. 9λίτρα κιβώτια το 2009, στο χαμηλό επίπεδο του 2015 (4,0 εκατ.), πριν ξεσπάσει η πανδημία του 2020 και η αγορά καταρρεύσει στα 3,1 εκατ. 9λιτρα κιβώτια.
Μεγάλη πτώση την περίοδο της πανδημίας
Μετά την πολύ έντονη πτώση της περιόδου 2010-2012, λόγω της απότομης αύξησης των φορολογικών συντελεστών ΕΦΚ και ΦΠΑ, η αγορά συνέχισε την καθοδική της πορεία, ενώ οι μικρής έντασης αυξήσεις μεταξύ 2016-2019 δεν αναπλήρωσαν τις απώλειες πωλήσεων. Έτσι, το 2022, και έπειτα από την ανάκαμψη μετά την πανδημία, οι πωλήσεις βρίσκονται στο 63% των επιπέδων του 2009, έναντι 50%-55% την περίοδο 2013-2019, ενώ το σύνολο της οικονομίας, όπως υπολογίζεται βάσει του ΑΕΠ, καταγράφει υψηλότερες επιδόσεις και βρίσκεται στο 83% των επιπέδων του 2009.
Η πανδημία προκάλεσε ισχυρή πτώση στην κατηγορία του ούζου και των αλκοολούχων ποτών (χωρίς ούζο και τσίπουρο) κατά 33,8% και 29,3% αντίστοιχα, ενώ περίπου κατά 25% μειώθηκαν οι πωλήσεις στις υπόλοιπες κατηγορίες. Ισχυρή ανάκαμψη το 2021 και 2022 κατέγραψαν τα αλκοολούχα ποτά (χωρίς ούζο και τσίπουρο), ενώ το 2022, οι πωλήσεις αυξήθηκαν στο κρασί και στη μπύρα 20,6% και 15,7% αντιστοίχως.
Χαμηλότερα από το 2009
Παρά τις μεγάλες ποσοστιαίες μεταβολές της περιόδου 2021-2022 στα αλκοολούχα ποτά, οι πωλήσεις παραμένουν πολύ χαμηλότερα σε σύγκριση με το 2009. Συγκεκριμένα, ανάμεσα σε όλες τις κατηγορίες των οινοπνευματωδών ποτών, το κρασί διατήρησε σε όλη σχεδόν την εξεταζόμενη περίοδο τα επίπεδα κατανάλωσης που είχαν καταγραφεί το 2009, με εξαίρεση την πανδημία, αλλά με επαναφορά το 2022, ενώ μετά το 2019 η κατανάλωση τσίπουρου βρίσκεται πάνω από τα επίπεδα του 2009. Η μπύρα παρουσιάζει την ίδια τάση με το κρασί, παραμένοντας όμως σε χαμηλότερα επίπεδα από τα προ κρίσης (2008) επίπεδα.
Ούζο και λοιπά αλκοολούχα ποτά (χωρίς ούζο και τσίπουρο) είναι οι δύο κατηγορίες οινοπνευματωδών ποτών με σημαντική πτώση της κατανάλωσης σε σύγκριση με το 2009, καθώς τα επίπεδα τους είναι στο 49% και 62% αντίστοιχα το 2022, δηλαδή απέχουν κατά 50% και 40% περίπου από τα επίπεδα κατανάλωσης του 2009.
Την πρωτιά η μπύρα
Η μπύρα συνεχίζει να παρουσιάζει το μεγαλύτερο μερίδιο πωλήσεων με σχεδόν το 52% της αγοράς οινοπνευματωδών, έναντι 54% το 2009, ενώ ακολουθεί το κρασί με 42,1% - αυξημένο μερίδιο σε σύγκριση με το 2009 (36,7%).
Το μερίδιο του ούζου έχει περιοριστεί κοντά στο 1,0%, ενώ το μερίδιο του τσίπουρου είναι αυξημένο σε σύγκριση με το 2009.
Μεταβολή την περίοδο 2021-2022
Εστιάζοντας στα αλκοολούχα ποτά, καθώς περιλαμβάνουν πολλές διαφορετικές κατηγορίες ποτών, προκύπτει σημαντική ενίσχυση των προσυσκευασμένων ποτών ως επακόλουθο των μέτρων της πανδημίας και της προσπάθειας κατανάλωσης αλκοολούχων με περιορισμένη εξωτερική επαφή από τρίτους, ενώ άνοδος πάνω από 30% καταγράφεται σε τζιν, λικέρ και απεριτίφ.
Συνολικά, στα λευκά ποτά (τζιν, βότκα, ρούμι, τεκίλα), αυξήθηκε σημαντικά η κατανάλωση το 2022 συγκριτικά με το 2021, ενώ σχετικά μικρότερες αυξήσεις καταγράφονται στο τσίπουρο, το ούζο, το ουίσκι αλλά και στη μπύρα.
Αύξηση δαπανών για αλκοόλ στην Ελλάδα -Μείωση στην ΕΕ
Με βάση τα στοιχεία της Eurostat η δαπάνη στην Ελλάδα για οινοπνευματώδη ποτά (αλκοολούχα, κρασί, μπύρα) σε όρους αξίας, αυξήθηκε κατά 17,6% το 2022, ενώ της Ευρωπαϊκής Ενωσης μειώθηκε κατά 1,2% το 2022, έπειτα από τις αυξήσεις το 2020 και 2021.
Παρόλο που η κατανάλωση αυξήθηκε στην Ελλάδα, τα επίπεδα κατανάλωσης ποτών είναι στο 75% των επιπέδων του 2009, έναντι του 108% που είναι στην ΕΕ.
Τέλος, με βάση τα στοιχεία της έρευνας οικογενειακών προϋπολογισμών της ΕΛΣΤΑΤ, η μέση δαπάνη των νοικοκυριών για την αγορά οινοπνευματωδών ποτών αυξήθηκε κατά 13,2% συνολικά το 2022, ενώ την περίοδο 2009-2019 είχε καταγραφεί αύξηση της κατανάλωσης κατά 8,1%. Στο κρασί η μέση δαπάνη συνεχίζει και αυξάνεται, με ενίσχυση κατά 6,7% το 2022.