Τη θέση ότι δεν πρέπει να ακυρωθεί ο διαγωνισμός για την κατασκευή του πρώτου τμήματος της γραμμής 4 του μετρό της Αθήνας διατυπώνουν πηγές του κατασκευαστικού κλάδου.
Οπως αναφέρουν, το ΣτΕ έκανε αποδεκτές τις αιτήσεις ασφαλιστικών μέτρων των δυο υποψήφιων σχημάτων για το μεγαλύτερο δημόσιο έργο της επόμενης δεκατίας, δίνοντας τη δυνατότητα στην Αττικό Μετρό να προβεί στις απαιτούμενες διορθώσεις στην τεχνική αξιολόγηση των δυο κοινοπραξιών.
Αν επικρατήσει αυτό το σενάριο, τότε θα απομακρυνθεί ο κίνδυνος ακύρωσης του διαγωνισμού, ο οποίος μπορεί να συνεχιστεί χωρίς να χρειαστεί να σταματήσει η διαδικασία. Σε κάθε άλλη περίπτωση η καθυστέρηση μπορεί να υπερβεί το ένα έτος, καθώς τόσο θα χρειαστεί μέχρι να εκδικαστούν οι αιτήσεις ακύρωσης που έχουν υποβάλλει στο ΣτΕ οι δυο υποψήφιοι (ΑΚΤΩΡ – Ansaldo – Hitachi Rail Italy και ΑΒΑΞ – Ghella – Alstom Transport).
«Εφιαλτικό» το ενδεχόμενο ματαίωσης του διαγωνισμού
Πηγές της αγοράς υπογραμμίζουν ότι η γραμμή 4 του μετρό αποτελεί το μόνο τόσο ώριμο μεγάλο δημόσιο έργο σε μία αγορά που ακόμα και πριν τον κορωνοϊό είχε υποστεί τεράστιο πλήγμα από την οικονομική κρίση και την απουσία κατασκευαστικού αντικειμένου.
Στις εκτιμήσεις τους προσθέτουν ότι έστω και η οποιαδήποτε σκέψη για ματαίωση ενός συγχρηματοδοτούμενου διαγωνισμού ύψους 1,8 δισ. ευρώ θα προκαλούσε πανικό, όχι μόνο στις διαγωνιζόμενες εταιρείες, αλλά και σε μία ολόκληρη αλυσίδα άλλων κλάδων όπως τσιμεντοβιομηχανίες, χαλυβουργίες και μελετητικές εταιρείες.
Όπως μάλιστα σημειώνουν «είναι αδύνατο να πιστεύει κανείς με γνώση της αγοράς στην Ελλάδα, πως μία ματαίωση και επαναπροκήρυξη του διαγωνισμού θα σήμαινε κάτι άλλο πέραν από απώλεια δεκάδων χιλιάδων θέσεων εργασίας, αφού ο νέος διαγωνισμός θα απαιτούσε τουλάχιστον δύο με τρία χρόνια μέχρι να ολοκληρωθεί, ακόμα και με τις καλύτερες προϋποθέσεις».
Τα επιχειρήματα των διεκδικητών και οι αποφάσεις του ΣτΕ
Και οι δύο διεκδικητές του έργου προσέφυγαν στο ΣτΕ με το κάθε σχήμα να υποστηρίζει ότι υπάρχουν λάθη και παραλείψεις στον τεχνικό φάκελο του άλλου τα οποία επισύρουν ποινή αποκλεισμού από το διαγωνισμό. Σύμφωνα με πηγές του κλάδου, το ΣτΕ αναγνώρισε ελλείψεις στο πρακτικό της Επιτροπής Διαγωνισμού της Αττικό Μετρό και γι' αυτόν τον λόγο αποδέχθηκε τα ασφαλιστικά μέτρα των δυο σχημάτων. Με την απόφασή του, το ανώτατο ακυρωτικό δικαστήριο υποδεικνύει τα σημεία που πρέπει να διορθωθούν ώστε ο διαγωνισμός να περάσει στο στάδιο των οικονομικών προσφορών.
Πριν από την προσφυγή στο ΣτΕ, η κοινοπραξία ΑΚΤΩΡ – Ansaldo – Hitachi Rail Italy είχε υποβάλει προδικαστική προσφυγή, υποστηρίζοντας ότι η επιτροπή του διαγωνισμού δεν απέκλεισε ως όφειλε την αντίπαλη κοινοπραξία παρά το γεγονός ότι δεν συνυποβλήθηκαν με την προσφορά πιστοποιητικά που αναφέρονται στο φάκελο Β4.9 σχετικά με τη μελέτη προσφοράς σχετικά με το σύστημα σηματοδότησης και ελέγχου συρμών.
Η προδικαστική προσφυγή απορρίφθηκε από την Αττικό Μετρό, η οποία υποστήριξε πως αυτή η παράλειψη δεν εμπίπτει στους λόγους που επισύρουν ποινή αποκλεισμού και ότι τα πιστοποιητικά αυτά είχαν κατατεθεί στην πρώτη φάση του διαγωνισμού, όπως απαιτούνταν. Ωστόσο, το ΣτΕ απέρριψε την απάντηση της Αττικό Μετρό σημειώνοντας πως τα πιστοποιητικά αυτά έπρεπε να υποβληθούν και στη δεύτερη φάση του διαγωνισμού.
Σύμφωνα με πληροφορίες, η απόφαση του ανώτατου δικαστηρίου αναφέρει μεταξύ άλλων ότι «η αιτιολογία με την οποία απορρίφθηκε η προδικαστική προσφυγή της αιτούσας (σ.σ. της κοινοπραξίας ΑΚΤΩΡ – Ansaldo – Hitachi Rail Italy) εξακολουθεί να είναι σε κάθε περίπτωση πλημμελής, δεδομένου ότι τα στοιχεία αυτά υποβλήθηκαν κατά το πρώτο στάδιο του διαγωνισμού ως δικαιολογητικά απόδειξης της εν γένει εμπειρίας της παρεμβαίνουσας (δια της εταιρείας-μέλους της ALSTOM TRANSPORT S.A.) σε παρόμοια έργα και τις απαιτήσεις του σταδίου αυτού (…) και όχι ως ειδικά στοιχεία και τεκμήρια από τα οποία πρέπει να προκύπτει κατά την αιτιολογημένη κρίση των οργάνων του αναθέτοντος φορέα η απόδειξη των εξειδικευμένων τεχνικών απαιτήσεων που τίθεται με τα τεύχη δημοπράτησης του Β’ σταδίου του διαγωνισμού».
Αντίστοιχα το σχήμα ΑΒΑΞ – Ghella – Alstom Transport, κατέθεσε προδικαστική προσφυγή ζητώντας τον αποκλεισμό της αντίπαλης κοινοπραξίας επικαλούμενο λάθη στην προσομοίωση για τη λειτουργία του αερισμού των συρμών.
Στην τεχνική τους προσφορά, στην ενότητα «Σύστημα Έλξης Συρμών», οι διαγωνιζόμενοι καλούνται να εκπονήσουν προσομοιώσεις με βάση συγκεκριμένες προδιαγραφές αλλά και δεδομένα, μεταξύ των οποίων και η συνεχής λειτουργία του αερισμού των συρμών χωρίς κλιματισμό ή θέρμανση, χωρίς περαιτέρω να αποσαφηνίζεται με ποιο φορτίο αερισμού πρέπει να γίνουν οι εν λόγω προσομοιώσεις.
Η προσομοίωση που υπέβαλε η κοινοπραξία ΑΚΤΩΡ – Ansaldo – Hitachi Rail Italy, εμπεριέχει στοιχεία που αφορούν σε συνεχή λειτουργία του αερισμού των συρμών χωρίς κλιματισμό ή θέρμανση, λαμβάνοντας υπόψη ένα μέσο φορτίο αερισμού που αντιστοιχεί σε 192 W.
Η επιτροπή διαγωνισμού της Αττικό Μετρό ζήτησε από την κοινοπραξία να εκπονήσει συμπληρωματικές προσομοιώσεις με διαφορετικό φορτίου αερισμού, γεγονός που οδήγησε το σχήμα Άβαξ – Ghella – Alstom Transport να ζητήσει τον αποκλεισμό της υποστηρίζοντας ότι η συμπληρωματική προσομοίωση παρήγαγε νέα στοιχεία, παραβιάζοντας επί ποινή αποκλεισμού τους όρους του διαγωνισμού.
Η Αττικό Μετρό απέρριψε την προδικαστική προσφυγή της κοινοπραξίας Άβαξ – Ghella – Alstom Transport, υποστηρίζοντας πως τα αρχικώς υποβληθέντα στοιχεία σχετικά με το σύστημα έλξης δεν τροποποιήθηκαν με την υποβολή της νέας προσομοίωσης.
Το ΣτΕ δεν δέχεται τη θέση της Αττικό Μετρό και σημειώνει πως ακόμα κι αν την έκανε δεκτή «η προσβαλλόμενη απόφαση αιτιολογείται πλημμελώς διότι δεν εξειδικεύεται ποια είναι τα αρχικώς υποβληθέντα στοιχεία τα οποία δεν τροποποιήθηκαν ούτε αν ο αναθέτων φορέας στήριξε την κρίση του για την τεχνική προσφορά της παρεμβαίνουσας στα αρχικά στοιχεία ή στα στοιχεία που περιελήφθησαν στην επανυποβληθείσα μελέτη προσομοίωσης».
Πιθανό το ενδεχόμενο ακύρωσης του διαγωνισμού
Οι νέες καθυστερήσεις στο διαγωνισμό για τη γραμμή 4 του μετρό έχουν προκαλέσει έντονο προβληματισμό στην κυβέρνηση, η οποία τις επόμενες εβδομάδες θα κληθεί να λάβει κρίσιμες αποφάσεις για το μέλλον του μεγάλου έργου.Κυβερνητικά στελέχη μάλιστα εκφράζουν απογοήτευση για το γεγονός ότι τα δύο αντίπαλα σχήματα, τα οποία συνεργάζονται σε αρκετά άλλα έργα όπως στην Αττική Οδό, επέλεξαν την προσφυγή στη δικαιοσύνη.
Όπως τονίζουν, μετά τις τελευταίες εξελίξεις δε θα πρέπει να αποκλειστεί το σενάριο της ακύρωσης της διαγωνιστικής διαδικασίας η οποία εξελίσσεται μετ’ εμποδίων από το καλοκαίρι του 2017 δίχως να έχει ξεκινήσει ακόμα η δεύτερη φάση που αφορά στην υποβολή οικονομικών προσφορών.
Σύμφωνα με πηγές που παρακολουθούν στενά την υπόθεση, το ενδεχόμενο προκήρυξης νέου διαγωνισμού για το έργο των 1,8 δισ. ευρώ στον οποίο θα περιλαμβάνονται και οι πρόδρομες εργασίες ίσως αποτελεί τη βέλτιστη λύση.
Σε κάθε περίπτωση οι αποφάσεις για την τύχη του διαγωνισμού που αφορά στην πρώτη φάση της γραμμής 4 του μετρό θα ληφθούν σε ανώτατο κυβερνητικό επίπεδο.