Οι έκτακτες συνθήκες φέρνουν και έκτακτα μέτραγια την ακρίβεια στο ηλεκτρικό ρεύμα.
Κάπως έτσι σκέφτηκαν στις Βρυξέλλες και ανακοίνωσαν ένα μίγμα νέων παρεμβάσεων, με στόχο να «φρενάρουν» την τρελή κούρσα των τιμών στο ηλεκτρικό ρεύμα.
Πέρα από το υπό διαμόρφωση πλαίσιο ειδικών κρατικών ενισχύσεων κυρίως προς τις ενεργοβόρες επιχειρήσεις που έχουν «γονατίσει», αναμφίβολα αυτά που ξεχωρίζουν από το νέο «πακέτο» της Κομισιόν είναι αφενός η επιβολή πλαφόν στην τιμή του φυσικού αερίου έτσι ώστε να πέσει ο «πυρετός» στις χονδρικές τιμές του ηλεκτρικού ρεύματος, αφετέρου η επιβολή ενός προσωρινού φόρου στα όποια υπερκέρδη αποκομίζουν οι εταιρίες ηλεκτρισμού.
Νέα μέτρα: Πλαφόν στις τιμές του φυσικού αερίου
Διατρέχοντας κανείς τα συνοδευτικά κείμενα των ανακοινώσεων από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, αντιλαμβάνεται ότι μεταξύ άλλων υπάρχει ένας προβληματισμός ή μάλλον μια δυσφορία για το γεγονός ότι οι τεράστιες αυξήσεις και η ρευστότητα στη χονδρική αγορά ρεύματος περνάνε κατευθείαν στη λιανική, δηλαδή στους καταναλωτές, κάτι που σημαίνει ότι η αγορά δεν λειτουργεί σωστά και αφήνει έρμαια των όποιων παιχνιδιών τα νοικοκυριά, που πολύ απλά δεν μπορούν να αναπροσαρμόσουν τις ανάγκες τους. Και κάπως έτσι προέκυψε η ανάγκη επιβολής πλαφόν στις τιμές του φυσικού αερίου, προκειμένου να περιοριστεί το ντόμινο στα τιμολόγια του ηλεκτρικού ρεύματος. Το πώς θα γίνει αυτό, θα αποφασιστεί λίαν συντόμως από την Κομισιόν, συνεκτιμώντας όλα τα δεδομένα και σίγουρα όχι με έναν μόνιμο μηχανισμό.
Φόρος στα υπερκέρδη των εταιριών ηλεκτρισμού
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πήγε, όμως, ένα βήμα παραπέρα, ανακοινώνοντας την πρόθεση της να ενεργοποιήσει ένα μηχανισμό φορολόγησης των υπερκερδών που αποκομίζουν οι εταιρίες ηλεκτρισμού λόγω της συγκυρίας. Η διάρκεια αυτού του φόρου θα είναι προσωρινή κι όπως επισημαίνεται στο σχετικό τεχνικό κείμενο, δεν θα πρέπει να πηγαίνει πέρα από τις 30 Ιουνίου. Η αλήθεια, είναι, πάντως, ότι όσο εύκολα ανακοινώνει κανείς ένα τέτοιο μέτρο, τόσο δύσκολα εφαρμόζεται κι αυτό γίνεται σαφές στο σκεπτικό των τεχνοκρατών της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
Ο βασικός προβληματισμός της Κομισιόν ξεκινά από το γεγονός ότι το ράλι της τιμής του φυσικού αερίου, άρα και του ηλεκτρικού ρεύματος, δεν ξεκίνησε με την εισβολή στην Ουκρανία, αλλά πολύ νωρίτερα, αντανακλώντας δομικά προβλήματα της αγοράς. Η εκτίναξη της ζήτησης μετά την πανδημία, ειδικά μετά τις ανακοινώσεις για την «απανθρακοποίηση» και την «πράσινη μετάβαση», αν και δεν αναφέρονται στο σχετικό κείμενο, είναι βασικοί παράγοντες για την εκτόξευση της τιμής του φυσικού αερίου, πέρα από τα «παιχνίδια» των Ρώσων. Στην πραγματικότητα, οι τεχνοκράτες θα πρέπει να στήσουν ένα Μηχανισμό, που θα υπολογίζει το «καθαρό» όφελος των εταιριών από το Ουκρανικό με κριτήρια απολύτως διαφανή, έτσι ώστε ο φόρος να επιβάλλεται σε αυτό το πεδίο. Στη συνέχεια τα έσοδα αυτά θα πρέπει να κατανέμονται στους καταναλωτές π.χ. με επιδοτήσεις στους λογαριασμούς ρεύματος.
Η αφετηρία όλων αυτών των σκέψεων και προβληματισμών, που θα απασχολήσουν και τη Σύνοδο Κορυφής στις Βερσαλλίες, είναι ότι το ράλι τιμών στην Ενέργεια θα αυξήσει τη φτώχεια και θα «ροκανίσει» την ανταγωνιστικότητα των επιχειρήσεων. Όπως επισημαίνει το κείμενο της Κομισιόν, ήδη πάνω από το 50% των ευρωπαϊκών βιομηχανιών αλουμινίου και ψευδαργύρου είτε έχουν μειώσει την παραγωγή τους είτε την έχουν αναστείλει κι αυτό σημαίνει ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει χάσει 650.000 τόνους αλουμινίου ή το 30% του συνόλου της δυναμικότητας της!
Ο συνδυασμός γίνεται εκρηκτικός αν προσθέσει κανείς στην εξίσωση τις υψηλότερες τιμές άλλων αγαθών, κυρίως των τροφίμων. Επί της ουσίας μιλάμε για ένα μίγμα εκρηκτικών ανατιμήσεων στην ενέργεια, στις μεταφορές, στη διατροφή κι αυτό ισοδυναμεί με αυξανόμενη πίεση στα πιο αδύναμα νοικοκυριά, που γλιστρούν έτσι στα όρια της φτώχειας.
Την ίδια ώρα, τα νεότερα στοιχεία από το Παρατηρητήριο Τιμών Καυσίμων δείχνουν ότι 23 Νομοί, δηλαδή σχεδόν η μισή Ελλάδα, κινούνται με μέση τιμή της αμόλυβδης πάνω από τα 2 ευρώ! Η μέση τιμή πανελλαδικά διαμορφώνεται, πλέον, στα 1,996 ευρώ, το πετρέλαιο κίνησης βρίσκεται μια ανάσα από τα 1,80 ευρώ, ενώ ακόμα και το υγραέριο έχει σπάσει το φράγμα του 1 ευρώ. Με την τιμή του Brent να κινείται στη ζώνη των 130 δολαρίων χωρίς διάθεση υποχώρησης- μάλλον το αντίθετο δείχνουν οι προβλέψεις μετά το εμπάργκο ΗΠΑ- Βρετανίας στα ρωσικά καύσιμα- όλα δείχνουν ότι τα χειρότερα δεν είναι πίσω μας…