Με πιέσεις για αυτοσυγκράτηση και συμφωνίες κυρίων με τους μεγάλους «παίκτες» της αγοράς, θα επιχειρήσει το οικονομικό επιτελείο να ανακόψει το κύμα ανατιμήσεων που βρίσκεται προ των πυλών, υψώνοντας παράλληλα ασπίδα μέτρων για την εισοδηματική ενίσχυση των νοικοκυριών.
«Δεν θέλουμε να δημιουργήσουμε πληθωριστικές προσδοκίες», τονίζουν αρμόδιες πηγές, με φόντο τις συσκέψεις που έχουν ξεκινήσει με παράγοντες του λιανικού εμπορίου, ενώ ως προς το ενδεχόμενο έκτακτων μειώσεων στην έμμεση φορολογία, οι ίδιες πηγές είναι ξεκάθαρες: «Δεν υπάρχουν στο τραπέζι έκτακτα φορολογικά μέτρα για τις ανατιμήσεις».
Το βάρος στην εισοδηματική ενίσχυση των νοικοκυριών
Αν και το φαινόμενο των ανατιμήσεων είναι δυναμικό, άρα ουδείς μπορεί να αποκλείσει εκπλήξεις στην πορεία, οι πληροφορίες συγκλίνουν στο ότι το βάρος των παρεμβάσεων θα πέσει στην εισοδηματική ενίσχυση των νοικοκυριών. Πέρα από τη διατήρηση των μειωμένων ασφαλιστικών εισφορών και της αναστολής της εισφοράς αλληλεγγύης, που έχουν ως αποτέλεσμα έμμεσες μισθολογικές αυξήσεις, η αιχμή του δόρατος των μέτρων κόντρα στις ανατιμήσεις είναι το πλαίσιο των επιδοτήσεων απέναντι στο αυξημένο ενεργειακό κόστος. Οι μεγάλες αυξήσεις στο ηλεκτρικό ρεύμα αλλά και στο φυσικό αέριο χαρακτηρίζονται, άλλωστε, ως η βασική αιτία για τις ανατιμήσεις, που ήδη πέρασαν και πρόκειται να περάσουν στα ράφια των super markets.
Πέρα από τη στήριξη των νοικοκυριών, προφανές είναι ότι με την επιδότηση των πλέον ενεργοβόρων κλάδων επιχειρήσεων από το Φεβρουάριο και μετά, στόχος του οικονομικού επιτελείου είναι να συμπιέσει το κόστος παραγωγής τους, άρα και να σπάσει το φαύλο κύκλο των ανατιμήσεων. Σύμφωνα με το βασικό σενάριο της Trading Economics, η τιμή του φυσικού αερίου θα αποκλιμακωθεί σταδιακά, υποχωρώντας στα επίπεδα των 60 ευρώ σε ορίζοντα 12 μηνών. Ακόμα κι έτσι, θα είναι περίπου 200% υψηλότερη από τα προ κρίσης επίπεδα.
Η αύξηση του κατώτατου μισθού δεύτερο ανάχωμα στήριξης
Δεύτερο ανάχωμα για τη στήριξη των πιο ευάλωτων νοικοκυριών θα είναι η περαιτέρω αύξηση του κατώτατου μισθού εντός του έτους. Προφανές είναι ότι η ανάδειξη της αναπροσαρμογής του κατώτατου μισθού ως βασικού «εργαλείου» κόντρα στις ανατιμήσεις, ανεβάζει τις προσδοκίες των εργαζομένων. Με τα έως τώρα δεδομένα, πέρα από την αύξηση κατά 2% που ήδη «τρέχει» από την Πρωτοχρονιά, η δεύτερη αύξηση δεν θα είναι μικρότερη από 5%, ενώ καταγράφεται η πρόθεση να συντμηθούν οι διαδικασίες διαβούλευσης, έτσι ώστε η νέα εισοδηματική ενίσχυση να δοθεί πολύ νωρίτερα από τον Ιούνιο.
Πίεση και από τις ανατιμήσεις σε πρώτες ύλες και τρόφιμα
Η μάχη των ανατιμήσεων δεν δίνεται, όμως, μόνο στο πεδίο της Ενέργειας κι αυτό καθιστά ακόμα πιο δύσκολη την εξίσωση. Πρώτες ύλες και τρόφιμα τραβάνε τον ανήφορο, πιέζοντας περαιτέρω τα κόστη για τις επιχειρήσεις. Χαρακτηριστική είναι η περίπτωση του σιταριού, η τιμή του οποίου είναι αυξημένη κατά περίπου 16% σε σχέση με πέρσι και κατά 48% σε σύγκριση με τον Ιανουάριο του 2019! Η τιμή του σιταριού, χωρίς υπερβολή, χαρακτηρίζεται βαρόμετρο, καθώς επηρεάζει βασικά είδη διατροφής, όπως το ψωμί και τα ζυμαρικά, ωστόσο και σε άλλα τρόφιμα οι διεθνείς τιμές παραμένουν αυξημένες σε ετήσια βάση:
- Φοινικέλαιο: + 36%
- Γάλα: + 22%
- Κακάο: + 3,5%
- Καφές: + 95%
- Βρώμη: + 82%
- Ρύζι: + 14%
- Κραμβέλαιο: + 60%
- Ζάχαρη: + 17,5%
- Καλαμπόκι: + 19,5%