Την ώρα που οι δείκτες των μετοχών καταρρέουν στις διεθνείς αγορές, το «χρηματιστήριο» εξοχικών κατοικιών στα ελληνικά νησιά πάει από το ένα limit up στο άλλο.
Σύμφωνα με την ετήσια έρευνα της Geoaxis, που επικεντρώνεται στη Μύκονο, τη Σαντορίνη, την Πάρο, τη Σέριφο και την Τζια, μεταξύ 2015 και 2024 η αγορά έχει υπερκαλύψει τις όποιες απώλειες και σήμερα σε όλα τα νησιά καταγράφονται οι υψηλότερες αξίες της 10ετίας. Η τάση είναι, μάλιστα, αυξητική, δίχως διαφαινόμενη αλλαγή στην γωνία της καμπύλης βραχυπρόθεσμα.
Είναι ενδεικτικό ότι μια τυπική κατοικία στην Πάρο, με τιμή πώλησης 1.813 ευρώ/τμ το 2015, πλέον “παίζει” στα 2.194 ευρώ/τμ, ενώ ακόμα περισσότερο έχει ανοίξει η “ψαλίδα” σε Μύκονο και Σαντορίνη, που έχουν δημιουργήσει μια εξαιρετικά ακριβή κατηγορία η οποία διαφοροποιείται απόλυτα από τις υπόλοιπες Κυκλάδες. Η Πάρος ακολουθεί κατά πόδας σε πολύ μικρή απόσταση.
Σε σύγκριση με πέρυσι, καταγράφεται σημαντική οριζόντια άνοδος των ζητούμενων τιμών πώλησης σε μια διάμεση τιμή της τάξης του 6,9% και για τα πέντε νησιά που παρακολουθεί η Geoaxis. Συγκεκριμένα, τη μεγαλύτερη αύξηση παρουσιάζουν, η Μύκονος 10,1% (από 2.497 σε 2.749 ευρώ/τμ), η Σαντορίνη 7,1% (από 2.052 σε 2.198 ευρώ/τμ) και η Πάρος 7% (από 2.051 σε 2.194 ευρώ/τμ). Έπονται η Σέριφος 5,2% (από 1.456 σε 1.532 ευρώ/τμ) και η Κέα 4,9% (από 1.949 σε 2.045 ευρώ/τμ )
Πολυτελείς κατοικίες
Η έρευνα έδειξε ότι υπάρχουν περιοχές/ θέσεις ιδιαίτερων πλεονεκτημάτων (prime locations) και ακίνητα μοναδικής αρχιτεκτονικής, εξεζητημένης κατασκευής και υψηλών παροχών, για τα οποία οι ζητούμενες τιμές βρίσκονται σε εξαιρετικά υψηλότερα επίπεδα από αυτά των τυπικών κατοικιών.
Σύμφωνα με την έρευνα, η Μύκονος καταγράφει την υψηλότερη διάμεση ζητούμενη τιμή μονάδος πολυτελών κατοικιών με 15.136 ευρώ/τμ και αύξηση 13,3% σε σχέση με πέρσι και ακολουθούν η Σαντορίνη με 12.600 ευρώ/τμ (+11,8%) και η Πάρος με 9.087 ευρώ/τμ (+13,6%). Η Κέα καταγράφει 5.847 ευρώ/τμ (+7%) και η Σέριφος 3.618 ευρώ/τμ, με ετήσια αύξηση 6,4%.
Η αγορά των πολυτελών κατοικιών εκτιμάται ότι καταλαμβάνει περίπου το 5-15% της συνολικής πίτας, ανάλογα το νησί, και απευθύνεται κυρίως σε αγοραστές εκτός Ελλάδος οι οποίοι αναζητώντας ιδιαίτερα ακίνητα είναι διατεθειμένοι να πληρώσουν σημαντικές υπεραξίες. Σημειωτέον ότι μόνο ένα μικρό κομμάτι αυτών των αγοραπωλησιών αφορά στη Golden Visa.
Αξιοσημείωτη είναι η διαφορά που καταγράφεται στις διάμεσες τιμές ζήτησης μεταξύ πολυτελών και τυπικών κατοικιών. Έτσι, στην Μύκονο μια πολυτελής κατοικία μπορεί να κοστίζει μέχρι και 5,5 φορές περισσότερο από μια τυπική θερινή κατοικία, στην Σαντορίνη 5,7 φορές, στην Πάρο 4,1 φορές, στην Σέριφο 2,4 φορές και στην Κέα 2,8 φορές.
Από πλευράς επιφανειών, οι μεγαλύτερες πολυτελείς θερινές κατοικίες καταγράφονται στη Μύκονο, στην Πάρο και στην Κέα με διάμεση επιφάνεια περί τα 220 τμ και ακολουθεί η Σαντορίνη με 200τμ και η Σέριφος με 100τμ. Η διάμεση ηλικία των προς πώληση ακινήτων που υπάρχουν στην αγορά στη Μύκονο, στην Πάρο και στην Κέα είναι 5-11 έτη, όταν στα υπόλοιπα νησιά είναι πάνω από 15 έτη.
Η τάση και οι κίνδυνοι
Έχουμε δει το “ταβάνι”; Μάλλον όχι. Σύμφωνα με τους ερευνητές της Geoaxis, η πολλά υποσχόμενη φετινή τουριστική περίοδος δίνει περιθώρια αισιοδοξίας για ακόμη μεγαλύτερη αύξηση των αξιών, πιθανά ακόμη και με τον ίδιο ρυθμό, για τους επόμενους 6 με 12 μήνες.
Από την άλλη, δεν μπορεί να παραγνωρίσει κανείς τα προβλήματα που αχνοφαίνονται. Η υπέρμετρη ανάπτυξη έχει επιφέρει μεγάλη δυσκολία στην εύρεση συνεργείων με αποτέλεσμα ο χρόνος ανέγερσης να έχει επιμηκυνθεί κατά τουλάχιστον 3-6 μήνες για μια τυπική εξοχική κατοικία 150τμ. Επιπλέον, τα προβλήματα της ανεπάρκειας υποδομών (νερό, δρόμοι, σκουπίδια), η ακρίβεια στα εισιτήρια και στην διαμονή και η κλιματική αλλαγή (εξαιρετικά μεγάλη ζέστη και έντονα μελτέμια από τον Ιούνιο) πιθανά να επιφέρουν δομικές αλλαγές (και) στην αγορά θερινής εξοχικής κατοικίας μέσα στα επόμενα χρόνια.