Μετά από ένα εξάμηνο, όπου στην καλύτερη περίπτωση μπορούσαν να λειτουργήσουν με delivery και take away, οι επιχειρήσεις εστίασης ετοιμάζονται να σηκώσουν ρολά.
Το «μούδιασμα» είναι εμφανές μιλώντας με επαγγελματίες του κλάδου, καθώς δεν θα ήταν ρεαλιστικό να κάνει κανείς λόγο για επανεκκίνηση χωρίς προβλήματα και πιθανές απώλειες. Ένα μικρό πλεονέκτημα έχουν οι επιχειρήσεις που δούλεψαν τις προηγούμενες ημέρες για τις γιορτές του Πάσχα, καθώς λόγω των περιορισμών στις μετακινήσεις τα delivery και οι παραγγελίες πήραν «φωτιά». Ωστόσο, αυτό ήταν μόνο ένα μικρό «ζέσταμα» των μηχανών.
Αν και αποσύρθηκαν από το τραπέζι οι αρχικοί περιορισμοί στην επανεκκίνηση βάσει ΚΑΔ- με εξαίρεση τις επιχειρήσεις δεξιώσεων και τα κέντρα διασκέδασης- η απαγόρευση λειτουργίας σε εσωτερικούς χώρους προβληματίζει χιλιάδες επαγγελματίες που είτε δεν διαθέτουν εξωτερικό χώρο λειτουργίας είτε αυτός είναι μικρός άρα καθιστά ασύμφορη την πλήρη επαναλειτουργία. Υπολογίζεται ότι από τις περίπου 77.000 επιχειρήσεις του κλάδου, ένα 20%- δηλαδή περίπου 16.000 επιχειρήσεις- δεν διαθέτουν εξωτερικό χώρο άρα αυτομάτως ΔΕΝ μπορούν να σηκώσουν ρολά, ενώ στα πρώτα 24ωρα επανεκκίνησης της εστίασης, θα φανεί πόσοι από τους υπόλοιπους αντέχουν τους περιορισμούς ατόμων και τις αποστάσεις ανά τραπέζι, σε συνάρτηση με τη επιφάνεια εξωτερικών ή κοινόχρηστων χώρων που διαθέτουν.
Άγνωστος «Χ» παραμένει ο παράγοντας της απαγόρευσης μουσικής, ενώ εμπόδιο για την πλήρη επαναλειτουργία της εστίασης χαρακτηρίζεται και η απαγόρευση κυκλοφορίας μετά τις 11 το βράδυ. Φυσικά το υπ’ αριθμόν ένα ζητούμενο παραμένει η εξασφάλιση ρευστότητας έως ότου ομαλοποιηθεί η κατάσταση. Περίπου 55.000 επιχειρήσεις εστίασης υπολογίζεται ότι ήδη πήραν ή περιμένουν να πάρουν από την Επιστρεπτέα 7, ωστόσο σύμφωνα με τους επαγγελματίες του κλάδου, τα ποσά που κυμαίνονται σε περίπου 3.000 ευρώ κατά μέσο όρο, δεν μπορούν να καλύψουν πλήρως το κόστος επανεκκίνησης. Για παράδειγμα, όσες επιχειρήσεις παρέμειναν κλειστές σε όλη τη διάρκεια αυτού του εξαμήνου, αντιμετωπίζουν υψηλά κόστη συντήρησης και επισκευής ειδικά των ψυγείων τους.
Όσον αφορά στο ειδικό πρόγραμμα επιδοτήσεων για αγορά πρώτων υλών, με ένα κονδύλι 330 εκατ. Ευρώ, η διαβεβαίωση από το υπουργείο Ανάπτυξης είναι ότι η πλατφόρμα για την υποβολή αιτήσεων θα ανοίξει ως τις 10 του μήνα και η πίστωση των κεφαλαίων κίνησης σε περίπου 35.000 δικαιούχους, θα γίνει ως το τέλος του μήνα.
Η άλλη πλευρά του ίδιου νομίσματος αφορά στους πάνω από 300.000 εργαζόμενους του κλάδου, η συντριπτική πλειοψηφία των οποίων βρίσκεται σε αναστολή σύμβασης. Σύμφωνα με τα όσα ανακοίνωσε το υπουργείο Εργασίας, οι επιχειρήσεις εστίασης μπορούν να θέτουν σε αναστολή συμβάσεις εργασίας των εργαζομένων τους των οποίων δεν θα απαιτηθεί η εργασία κατά την λειτουργία των επιχειρήσεων αυτών τον Μάιο. Οι εργαζόμενοι αυτοί θα πρέπει να έχουν προσληφθεί έως και τις 31 Ιανουαρίου. Μόνη προϋπόθεση είναι το εβδομαδιαίο ωράριο αυτών των εργαζομένων να είναι τουλάχιστον 16 ώρες, όπως προκύπτει από την ΕΡΓΑΝΗ κατά τις 29 Απριλίου.
Με τα μάτια στραμμένα στον τουρισμό
Αναμφίβολα, η εστίαση σηκώνει ρολά έχοντας τα μάτια στραμμένα και στο άνοιγμα του Τουρισμού στις 14 του μήνα. Όπως αποδείχθηκε περίτρανα την περσινή χρονιά, η απουσία ξένων επισκεπτών καταβαράθρωσε τους τζίρους όχι μόνο των επιχειρήσεων εστίασης στα νησιά, αλλά και στις τουριστικές περιοχές της Ελλάδας όπως για παράδειγμα το κέντρο της Αθήνας. Εστιατόρια γύρω από την Πλάκα είδαν τις πωλήσεις τους να «βουτάνε» ως και 80%, άλλες επιχειρήσεις στο Γκάζι έβαλαν οριστικά «λουκέτο». Στα νησιά, το πιο χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι ίσως οι Κυκλάδες, όπου ο τζίρος στην εστίαση μειώθηκε ως και πάνω από 70%, χωρίς να σημαίνει αυτό ότι οι απώλειες του 40-60% στο υπόλοιπο Αιγαίο και το Ιόνιο είναι αμελητέες.
Το στοίχημα της εστίασης είναι πολυσύνθετο, καθώς σε αυτήν αλυσίδα θα πρέπει να προστεθούν οι κρίκοι των προμηθευτών, όπως η βιομηχανία τροφίμων και η ποτοποιία. Τα τελευταία στοιχεία έδειξαν ότι το Φεβρουάριο ο κύκλος εργασιών στα τρόφιμα ήταν μειωμένος κατά 5% και στα ποτά κατά 20,9%, ενώ το 2020 έκλεισε με απώλειες 1,4% και 16,8% αντιστοίχως.