Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο και το Ευρωκοινοβούλιο κατέληξαν σε προσωρινή συμφωνία σχετικά με μια δέσμη μέτρων για την καταπολέμηση της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες που αποσκοπεί στην προστασία των πολιτών και του χρηματοπιστωτικού συστήματος της ΕΕ.
Η προσωρινή συμφωνία σχετικά με έναν κανονισμό για την καταπολέμηση της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες θα εναρμονίσει, για πρώτη φορά τους κανόνες σε ολόκληρη την ΕΕ, κλείνοντας τα πιθανά κενά που χρησιμοποιούν οι εγκληματίες για να ξεπλένουν παράνομα έσοδα ή να χρηματοδοτούν τρομοκρατικές δραστηριότητες μέσω του χρηματοπιστωτικού συστήματος.
Η συμφωνία για την οδηγία θα βελτιώσει την οργάνωση των εθνικών συστημάτων καταπολέμησης της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες.
Κανονισμός για την καταπολέμηση της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες
Οι υπόχρεες οντότητες, όπως τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα, οι τράπεζες, τα κτηματομεσιτικά γραφεία, οι υπηρεσίες διαχείρισης περιουσιακών στοιχείων, τα καζίνο, οι έμποροι - διαδραματίζουν κεντρικό ρόλο ως φύλακες στο πλαίσιο καταπολέμησης της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες και της χρηματοδότησης της τρομοκρατίας (AML/CTF), καθώς έχουν προνομιακή θέση για τον εντοπισμό ύποπτων δραστηριοτήτων.
Η προσωρινή συμφωνία επεκτείνει τον κατάλογο των υπόχρεων οντοτήτων σε νέους φορείς. Οι νέοι κανόνες θα καλύψουν το μεγαλύτερο μέρος του τομέα της κρυπτογράφησης, υποχρεώνοντας όλους τους παρόχους υπηρεσιών κρυπτογράφησης περιουσιακών στοιχείων (CASPs) να διενεργούν δέουσα επιμέλεια για τους πελάτες τους. Αυτό σημαίνει ότι θα πρέπει να επαληθεύουν γεγονότα και πληροφορίες σχετικά με τους πελάτες τους, καθώς και να αναφέρουν ύποπτες δραστηριότητες.
Σύμφωνα με τη συμφωνία, οι CASPs θα πρέπει να εφαρμόζουν μέτρα δέουσας επιμέλειας ως προς τον πελάτη όταν διενεργούν συναλλαγές ύψους 1.000 ευρώ και άνω. Προσθέτει μέτρα για τον μετριασμό των κινδύνων σε σχέση με τις συναλλαγές με αυτοδιαχειριζόμενα πορτοφόλια.
Άλλοι τομείς που αφορούν τις υποχρεώσεις δέουσας επιμέλειας και αναφοράς πελατών θα είναι οι έμποροι ειδών πολυτελείας, όπως πολύτιμα μέταλλα, πολύτιμοι λίθοι, κοσμηματοπώλες, ωρολογοποιοί και χρυσοχόοι. Οι έμποροι πολυτελών αυτοκινήτων, αεροσκαφών και σκαφών αναψυχής, καθώς και πολιτιστικών αγαθών (όπως έργα τέχνης) θα καταστούν επίσης υπόχρεοι φορείς.
Ενισχυμένη δέουσα επιμέλεια
Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο και το Ευρωκοινοβούλιο εισήγαγαν επίσης ειδικά μέτρα ενισχυμένης δέουσας επιμέλειας για τις διασυνοριακές σχέσεις ανταποκριτών για τους παρόχους υπηρεσιών κρυπτογραφικών περιουσιακών στοιχείων.
Οι δυο πλευρές συμφώνησαν ότι τα πιστωτικά και χρηματοπιστωτικά ιδρύματα θα λαμβάνουν ενισχυμένα μέτρα δέουσας επιμέλειας όταν οι επιχειρηματικές σχέσεις με πολύ πλούσια (υψηλού πλούτου) άτομα συνεπάγονται τη διαχείριση μεγάλου ποσού περιουσιακών στοιχείων. Η παράλειψη αυτή θα θεωρείται επιβαρυντικός παράγοντας στο καθεστώς επιβολής κυρώσεων.
Πληρωμές σε μετρητά
Καθορίζεται ανώτατο όριο 10.000 ευρώ σε ολόκληρη την ΕΕ για τις πληρωμές σε μετρητά, γεγονός που θα καταστήσει δυσκολότερο για τους εγκληματίες το ξέπλυμα βρώμικου χρήματος. Τα κράτη μέλη θα έχουν την ευελιξία να επιβάλουν χαμηλότερο ανώτατο όριο, εάν το επιθυμούν.
Επιπλέον, σύμφωνα με την προσωρινή συμφωνία, οι υπόχρεες οντότητες θα πρέπει να ταυτοποιούν και να επαληθεύουν την ταυτότητα ενός προσώπου που πραγματοποιεί περιστασιακή συναλλαγή σε μετρητά μεταξύ 3.000 και 10.000 ευρώ.
Τρίτες χώρες υψηλού κινδύνου
Οι υπόχρεες οντότητες θα πρέπει να εφαρμόζουν ενισχυμένα μέτρα δέουσας επιμέλειας σε περιστασιακές συναλλαγές και επιχειρηματικές σχέσεις που αφορούν τρίτες χώρες υψηλού κινδύνου, οι οποίες λόγω των ελλείψεων στα εθνικά τους καθεστώτα καταπολέμησης της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες και της τρομοκρατίας αποτελούν απειλή για την ακεραιότητα της εσωτερικής αγοράς της ΕΕ.
Η Επιτροπή θα προβεί σε αξιολόγηση του κινδύνου, με βάση τους καταλόγους της Ομάδας Δράσης για τη Χρηματοοικονομική Δράση (FATF, ο διεθνής φορέας θέσπισης προτύπων για την καταπολέμηση της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες). Επιπλέον, το υψηλό επίπεδο κινδύνου θα δικαιολογεί την εφαρμογή πρόσθετων ειδικών ενωσιακών ή εθνικών αντιμέτρων, είτε σε επίπεδο υπόχρεων οντοτήτων είτε από τα κράτη μέλη.