Δίκοπο μαχαίρι μπορεί να αποδειχθούν οι σαφώς πιο θετικοί από το αναμενόμενο δείκτες του ΑΕΠ και της εισπραξιμότητας των φόρων, καθώς όσοι έχουν εμπειρία από διαβουλεύσεις με τους Ευρωπαίους τεχνοκράτες, οσμίζονται ότι αυτό ακριβώς το στοιχείο μπορεί να δυσκολέψει την επιχειρηματολογία του οικονομικού επιτελείου για μια γενναία ρύθμιση των χρεών της πανδημίας.
Αν και επισήμως δεν ανακοινώνονται οι εκτιμήσεις που είχε κάνει το υπουργείο Οικονομικών για την ύφεση του πρώτου τριμήνου, αρμόδια πηγή παραδέχεται ότι το βασικό σενάριο προέβλεπε τριπλάσιο ποσοστό από αυτό που «έβγαλε» τελικά η ΕΛΣΤΑΤ, δηλαδή γύρω στο 10-11%. Επιπλέον, παρά το ότι ακόμα και οι πιο αισιόδοξοι «έβλεπαν» ότι το παρατεταμένο lockdown θα δημιουργούσε μεγάλη «τρύπα» στα φορολογικά έσοδα, τα επίσημα στοιχεία δείχνουν μια απολύτως διαχειρίσιμη υστέρηση στο 5μηνο και υπέρβαση στόχων το Μάιο, ως αποτέλεσμα κυρίως του υψηλού ποσοστού αυτοσυμμόρφωσης των φορολογούμενων.
Θετικά είναι, επίσης, τα επιμέρους στοιχεία από την αγορά, καθώς η ανεργία επί του παρόντος συγκρατείται, οι εκτιμήσεις για τσουνάμι «λουκέτων» δεν επιβεβαιώνονται, ενώ εξαγωγές κι επενδύσεις εκπλήσσουν θετικά.
Η συνολική εικόνα αναμφίβολα επέτρεψε τα πρώτα συγκρατημένα χαμόγελα αισιοδοξίας στο υπουργείο Οικονομικών, με τις πληροφορίες να αναφέρουν ότι με το «κλείσιμο» του δευτέρου τριμήνου, θα αναθεωρηθούν επισήμως οι συντηρητικές προβλέψεις για το φετινό ΑΕΠ, όπως αυτές συμπεριλήφθηκαν στο Πρόγραμμα Σταθερότητας, με τον πήχη να τίθεται στην περιοχή του 4%. Φαίνεται, όμως, ότι υπάρχει κι ένα «αλλά».
Πρόθεση του οικονομικού επιτελείου εδώ και μήνες ήταν και παραμένει η βελτίωση της ρύθμισης που έχει θεσμοθετηθεί για τα κορωνοχρέη της πρώτης καραντίνας, με στόχο οι δόσεις να φτάσουν στις 60 ή τις 72 και ει δυνατόν να καλυφθούν όλα τα χρέη που γεννήθηκαν στη διάρκεια της πανδημίας όπως π.χ. ο φόρος εισοδήματος του 2020. Το βασικό επιχείρημα είναι ότι με αυτόν τον τρόπο δεν θα «πνιγούν» νοικοκυριά, επιχειρήσεις κι επαγγελματίες, όντας υποχρεωμένοι να εξυπηρετήσουν και τις τρέχουσες υποχρεώσεις κι όπως αναφέρουν πηγές από το ευρωπαϊκό στρατόπεδο, αυτή η συζήτηση γίνεται ήδη σε ευρωπαϊκό επίπεδο, φτάνοντας ακόμα και στο «κούρεμα» οφειλών.
Οι πληροφορίες αναφέρουν ότι αυτή η ρύθμιση θα βρεθεί στο επίκεντρο της 11ης αξιολόγησης από τους Θεσμούς κι αυτό σημαίνει πολύ απλά ότι οι αποφάσεις θα «κλειδώσουν» πριν μπει το Φθινόπωρο. Με δεδομένη τη χρόνια… αλλεργία των ξένων τεχνοκρατών σε οτιδήποτε κατά την άποψη τους μπορεί να θίξει την κουλτούρα πληρωμών, το ζητούμενο είναι αν οι αντοχές που επέδειξε η οικονομία και οι φορολογούμενοι θα δυσκολέψουν τη διαπραγματευτική θέση της ελληνικής πλευράς στο να πείσει ότι μια τέτοια ρύθμιση για τα κορωνοχρέη είναι απολύτως αναγκαία.
«Γρίφος» ο ΕΝΦΙΑ με τις νέες αντικειμενικές αξίες
Την ίδια ώρα, αποδεικνύεται ότι το «ξήλωμα» και το «ξαναστήσιμο» του ΕΝΦΙΑ πάνω στα νέα δεδομένα που δημιουργούν οι νέες αντικειμενικές αξίες, δεν θα είναι καθόλου εύκολη υπόθεση. Το 2018 παρά τις «χειρουργικές» αλλαγές στις Τιμές Ζώνης, χρειάστηκε ένα «λίφτινγκ» στα κλιμάκια του κύριου φόρου και στο αφορολόγητο του συμπληρωματικού φόρου, έτσι ώστε να αποφευχθούν οι δυσάρεστες εκπλήξεις στις «λαϊκές» κυρίως περιοχές. Πλέον αυτό δεν είναι αρκετό, καθώς θα πρέπει να διορθωθούν στρεβλώσεις και αδικίες, όπως για παράδειγμα αυτές που δημιουργούν οι «ανάποδοι» Συντελεστές Παλαιότητας.
Ένα από τα παράλογα του ΕΝΦΙΑ είναι ότι τα ακίνητα ηλικίας 26 ετών και άνω έχουν Συντελεστή Παλαιότητας 1, ενώ όσο νεώτερα είναι τα κτίσματα τόσο αυξάνεται ο φόρος (π.χ. για νεόδμητα ο Συντελεστής είναι 1,25). Αυτό σημαίνει πρακτικά πως είτε το ακίνητο είναι 40 ετών είτε 26 ετών, έχει ακριβώς την ίδια αντιμετώπιση, ενώ δεν υπάρχει η παραμικρή πρόβλεψη για την υπεραξία που δημιουργεί σε ένα ακίνητο μια ριζική ανακαίνιση. Έτσι για παράδειγμα ένα διαμέρισμα του 1980 πλήρως ανακαινισμένο στο κέντρο της Αθήνας μπορεί να έχει χαμηλότερο ΕΝΦΙΑ από ένα ανάλογο διαμέρισμα του 2000, που δεν έχει ανακαινισθεί.
Στο υπουργείο Οικονομικών γνωρίζουν ότι ειδικά μετά τους δύο κύκλους του «ΕΞΟΙΚΟΝΟΜΩ» κι εν αναμονή του επόμενου και πιο διευρυμένου, οι ανακαινίσεις είναι μαζικές κι αυτό θα πρέπει με κάποιον τρόπο να συνυπολογιστεί στους υπό αναθεώρηση Συντελεστές Παλαιότητας. Ωστόσο, αυτός ο γρίφος δεν έχει ακόμα απαντηθεί…