«Ένα βήμα τη φορά». Αυτό είναι το μότο που ακολούθησε ως τώρα το οικονομικό επιτελείο κι αυτή θα είναι η συνταγή και για τους επόμενους μήνες.
«Θα υπάρξει βοήθεια, το ίδιο ή και περισσότερο γενναιόδωρη» έλεγαν αρμόδιες πηγές μετά την επίσκεψη Λίντνερ στο υπουργείο Οικονομικών, προαναγγέλλοντας έτσι τη νέα παρέμβαση για τα καύσιμα, με τις επίσημες ανακοινώσεις να αναμένονται στο τέλος του μήνα.
Αν και η βασική προτεραιότητα ήταν και παραμένει η «προσγείωση» των τιμών του ρεύματος, έτσι ώστε να αμβλυνθούν οι πιέσεις στους οικογενειακούς προϋπολογισμούς αλλά και στα λειτουργικά κόστη των επιχειρήσεων, ουδείς μπορεί να παραβλέψει το γεγονός ότι οι τιμές της βενζίνης και του πετρελαίου κίνησης κινούνται ή μάλλον τρέχουν σε πρωτοφανή επίπεδα.
Λίγο αργότερα, ήρθε η επιβεβαίωση από τα πιο αρμόδια χείλη, του πρωθυπουργού, ο οποίος στη συνέντευξή του στην ΕΡΤ για την παρέμβαση στα καύσιμα η οποία θα παρουσιαστεί την επόμενη εβδομάδα. Ξεκαθάρισε ότι δεν θα μειωθεί ο Ειδικός Φόρος Κατανάλωσης, εξηγώντας ότι «με αυτό τον τρόπο θα επιδοτούσαμε περισσότερο τους πλούσιους και λιγότερο τους φτωχούς. Διότι αυτοί έχουν μεγαλύτερες καταναλώσεις. Όμως, τι θα κάνουμε; Θα υπάρχει παρέμβαση και στη βενζίνη και οι ανακοινώσεις θα γίνουν την επόμενη εβδομάδα από το οικονομικό επιτελείο. Δεν θέλω να προκαταλάβω τον τρόπο…».
Και πρόσθεσε: «Πιστεύω ότι ο τρόπος με τον οποίο έχουμε παρέμβει μέχρι σήμερα σάς δίνει ένα περίγραμμα του πώς ενδεχομένως θα παρέμβουμε από εδώ και στο εξής, ίσως και με πιο ενισχυμένο τρόπο.
Θέλουμε να κάνουμε μια παρέμβαση για τους επόμενους μήνες, πιστεύω ότι το αντέχουμε δημοσιονομικά και θα πρέπει να υπάρξει μία ανακούφιση των πολιτών, ειδικά ενόψει των καλοκαιρινών διακοπών, διότι αναγνωρίζω απόλυτα πόσο δύσκολο είναι για μια οικογένεια η οποία θέλει να φύγει διακοπές και πρέπει να φύγει με το αυτοκίνητό της γιατί δεν έχει άλλη επιλογή, τουλάχιστον να υπάρχει μία ανάσα ως προς τις μετακινήσεις των καλοκαιρινών διακοπών για τα έξοδα των καυσίμων».
Δυσανάλογη η μείωση κατανάλωσης σε σχέση με τις τιμές
Το γεγονός ότι η μείωση της κατανάλωσης είναι δυσανάλογα μικρή -γύρω στο 6%- σε σχέση με τις τιμές, δεν αναιρεί το γεγονός ότι το γέμισμα του ρεζερβουάρ έχει γίνει επώδυνη διαδικασία. Δεν είναι, άλλωστε, μυστικό ότι η έλλειψη εμπιστοσύνης των πολιτών στα Μέσα Μαζικής Μεταφοράς, προκαλεί σε καθημερινή βάση απίστευτα μποτιλιαρίσματα, ακόμα και στην Εθνική Οδό. Με τη μέση τιμή πανελλαδικά να ξεπερνά τα 2,40 ευρώ, όντας έτσι αυξημένη γύρω στο 35% σε σχέση με πέρσι και τον ανεφοδιασμό στα νησιά να απαιτεί από 2,60 ως και πάνω από 2,80 ευρώ το λίτρο, το νέο πλαίσιο επιδότησης θα έχει διευρυμένα κριτήρια και πιθανότατα μεγαλύτερα ποσά επιδότησης. Καίριας σημασίας είναι και η παρέμβαση στο πετρέλαιο κίνησης, το οποίο ξεπέρασε τα 2 ευρώ πανελλαδικά, παρά την επιδότηση των 15 λεπτών στην «πηγή», επιβαρύνοντας όλη την εφοδιαστική αλυσίδα.
Δημοσιονομικά «ασφαλές» το πλαίσιο των ανακοινώσεων
Το μόνο σίγουρο είναι ότι η νέα επιδότηση στα καύσιμα δεν σηματοδοτεί κάποια «χαλάρωση» στο πώς θα παρέχεται εφεξής στήριξη σε επιχειρήσεις και νοικοκυριά. Για να «κλειδώσει» το νέο «πακέτο» για τη βενζίνη και το πετρέλαιο κίνησης έπρεπε να πιστοποιηθεί η ύπαρξη «χώρου» και τα στοιχεία των εσόδων του Μαΐου φαίνεται ότι λύνουν τα χέρια του υπουργείου Οικονομικών. Αν και δεν έχει ξεκαθαρίσει ακόμα το αν αυτές οι υπερεισπράξεις οφείλονται σε συγκυριακούς λόγους π.χ. εφάπαξ πληρωμή ΕΝΦΙΑ ή έχουν μόνιμα χαρακτηριστικά, το πλαίσιο των ανακοινώσεων χαρακτηρίζεται ως δημοσιονομικά «ασφαλές».
Με την ίδια ακριβώς λογική θα αντιμετωπιστούν ανάλογες πληθωριστικές πιέσεις τους επόμενους μήνες, δηλαδή μόνο εφόσον υπάρχει δημοσιονομικός χώρος, που μπορεί να επιστρέφεται ως «κοινωνικό μέρισμα», όπως τόνισε, άλλωστε, ο Χ. Σταϊκούρας παρουσία του Γερμανού ομολόγου του. Όπως σημειώνουν, δε, αρμόδιες πηγές, δεν πρέπει να υποτιμώνται τα μέτρα που έχουν ληφθεί ως τώρα για την ενίσχυση του διαθέσιμου εισοδήματος είτε υπό τη μορφή έκτακτων επιδοτήσεων είτε υπό τη μορφή άμεσων και έμμεσων μισθολογικών αυξήσεων (μείωση εισφορών, αύξηση κατώτατου) είτε υπό τη μορφή φοροελαφρύνσεων (αναστολή εισφοράς αλληλεγγύης, μείωση ΕΝΦΙΑ).
Η ανάγκη να κρατηθούν δημοσιονομικές εφεδρείες για τους μήνες που έρχονται, επιβεβαιώνεται σχεδόν σε καθημερινή βάση στις αγορές. Αφήνοντας κανείς στην άκρη το προφανές, ότι δηλαδή οι όποιες δημοσιονομικές αστοχίες και αβαρίες θα «τιμωρούνται» με αύξηση των αποδόσεων των κρατικών ομολόγων, οι δείκτες των ενεργειακών προϊόντων μυρίζουν «μπαρούτι».
«Πονοκέφαλος» οι τιμές πετρελαίου και φυσικού αερίου
Η τιμή του πετρελαίου κινείται μεταξύ 120 και 125 δολαρίων, δείχνοντας ιδιαιτέρως... πρόθυμη να κυνηγήσει νέα ρεκόρ μετά από κάθε αρνητική εξέλιξη, ωστόσο αυτό που προβληματίζει είναι οι εξελίξεις στην αγορά του φυσικού αερίου. Δεν είναι μυστικό ότι η Ευρώπη τρέχει να προλάβει να γεμίσει τις αποθήκες της στο 85-90% μέχρι το Χειμώνα, αγοράζοντας μανιωδώς LNG και συνεχίζοντας τις παραλαβές ρωσικού αερίου, με πολλούς αξιωματούχους να... σταυρώνουν τα δάκτυλα, μήπως οι εξελίξεις τρέξουν γρηγορότερα. Χθες, η Gazprom ανακοίνωσε τη μείωση κατά 40% της διοχέτευσης αερίου μέσω Nord Stream λόγω τεχνικών προβλημάτων. Αυτό ήταν αρκετό για να εκτοξεύσει την τιμή στο ολλανδικό hub, πάνω από τα 100 ευρώ, μέσα σε μόλις 5 λεπτά!
Με αυτά τα δεδομένα κι επειδή ουδείς μπορεί να προβλέψει τι μας περιμένει στη... γωνία, τα όποια μέτρα στήριξης θα παραμείνουν απολύτως στοχευμένα, κοστολογημένα και μετρημένα για την αποτελεσματικότητα τους, κάτι που απομακρύνει τα σενάρια περί μείωσης ΦΠΑ και λοιπών έμμεσων φόρων...