Τον δρόμο που χάραξε ο Μάριο Ντράγκι στην Ιταλία θα ακολουθήσει η ελληνική κυβέρνηση, καθώς θα επιβάλλει έκτακτη εισφορά στους ηλεκτροπαραγωγούς, εφόσον διαπιστωθούν υπερκέρδη στη δραστηριότητά τους.
Το μέτρο ανακοίνωσε ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης στη Βουλή και διευκρίνισε ότι ο συντελεστής του φόρου θα είναι 90%.
Υπενθυμίζεται ότι στην Ιταλία το ποσό που θα προκύψει από την έκτακτη φορολόγηση των υπερκερδών των ηλεκτροπαραγωγών θα αξιοποιηθεί για τη μείωση της φορολογίας στα καύσιμα.
Πρόκειται για μια πολύ δύσκολη εξίσωση για αυτό και ο πρωθυπουργός ήταν προσεχτικός στη διατύπωσή του, λέγοντας ότι η φορολόγηση θα επιβληθεί «εφόσον διαπιστωθούν υπερκέρδη που να οφείλονται στη συγκυρία της διεθνούς αναταραχής».
Που έγκειται όμως το υπερκέρδος; Ενας παραγωγός ηλεκτρικής ενέργειας (ιδιώτης ή η ΔΕΗ) που το εργοστάσιό του χρησιμοποιεί καύσιμο φυσικό αέριο για να παράξει ηλεκτρικό ρεύμα αυξάνει το τελικό κόστος με την αιτιολογία της αύξησης της τιμής του φυσικού αερίου. Η αύξηση αυτή στο τελικό κόστος θα διερευνηθεί αν είναι λελογισμένη ή «τραβηγμένη» από τον παραγωγό.
Σύμμαχος στη διερεύνηση τυχόν υπερκερδών θα είναι η Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας (ΡΑΕ). Η ΡΑΕ ήδη δημοσιεύει τη μέση τιμή εισαγωγής του φυσικού αερίου. Η ΡΑΕ θα ζητήσει από τις εταιρείες να δώσουν και το μεταβλητό κόστος ανά μονάδα παραγωγής. Ετσι η ΡΑΕ θα εξετάσει πόσο αγόρασε μια εταιρεία το φυσικό αέριο, πόσο της κοστίζει για να παράξει μια μεγαβατώρα και πόσο την πουλάει. Πρόσφατα, η ΕΒΙΚΕΝ που εκπροσωπεί τις μεγαλύτερες ενεργοβόρες βιομηχανίες της χώρας είχε αναφέρει πως «οι πραγματικές τιμές του φυσικού αερίου στην ελληνική αγορά δεν δικαιολογούν τις τιμές στη χονδρεμπορική αγορά ηλεκτρισμού». Ειδικότερα, οι βιομηχανίες έκαναν λόγο για κόστος φυσικού αερίου στα 80 ευρώ/MWh που θα έπρεπε να μεταφράζεται σε χονδρεμπορικό κόστος ρεύματος στα 200 ευρώ/Mwh, αλλά οι τιμές έφταναν στα 360 ευρώ/Mwh.
Ο ρόλος του Χρηματιστηρίου Ενέργειας
Από την άλλη πλευρά δεν πρέπει να παραγνωρίζεται η δυνατότητα εισαγωγής φυσικού αερίου σε χαμηλές τιμές (Δυνατότητα Ευκαιρίας) και πως οι τελικές τιμές στο ηλεκτρικό ρεύμα διαμορφώνονται από το Χρηματιστήριο Ενέργειας.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει υποδείξει οι έλεγχοι να επεκταθούν και στις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας (ΑΠΕ). Εδώ όμως τα πράγματα είναι πιο εύκολα. Στα υδροηλεκτρικά η ΔΕΗ ήδη μετατρέπει τα κέρδη της σε εκπτώσεις προς τους καταναλωτές, ενώ αιολικά και φωτοβολταϊκά όταν ξεπεράσουν τις συμφωνίες που έχουν με την πολιτεία (ταρίφες) επιστρέφουν τα υπερβάλλοντα ποσά στον διαχειριστή ΔΕΠΕΕΠ. Αλλωστε, από αυτά τα χρήματα έχουν δοθεί μέχρι σήμερα οι επιδοτήσεις στους λογαριασμούς του ρεύματος.
Σημειώνεται πως ο έλεγχος για την καταγραφή τυχόν υπερκερδών αφορά την περίοδο από τον περασμένο Οκτώβριο έως σήμερα. Ο ΣΥΡΙΖΑ εκτιμά τα υπερκέρδη των ηλεκτροπαραγωγών στα 1,4 δις ευρώ.