Υποχρεωτική μεν, περιορισμένης κλίμακας δε, φαίνεται ότι θα είναι η «πράσινη» εισφορά που βρίσκεται προ των πυλών.
Οι πληροφορίες συγκλίνουν στο ότι πέρα από τον «πράσινο» κουμπαρά, όπου θα “πέφτουν” όλες οι δωρεές και οι εθελοντικές εισφορές από φυσικά ή νομικά πρόσωπα- ήδη οι τράπεζες ανακοίνωσαν 50 εκατ. ευρώ, ακολουθεί η Ένωση Εφοπλιστών και πολλές μεγάλες εταιρίες- Επιμελητήρια και φορείς, έρχεται και περιβαλλοντική εισφορά υποχρεωτικού, πλην όμως ουχί τιμωρητικού χαρακτήρα.
«Δεν πρόκειται να ληφθεί κάποιο άδικο μέτρο, που θα προκαλέσει κοινωνική αναταραχή» ξεκαθαρίζουν αρμόδιες πηγές και «φωτογραφίζουν» έτσι μια περιορισμένης δημοσιονομικής έντασης παρέμβαση, συμπληρώνοντας ότι το περίγραμμα της υπό διαμόρφωση εισφοράς θα παρουσιαστεί το Σάββατο στη ΔΕΘ από τον Πρωθυπουργό.
Οικονομικός σχεδιασμός και κλιματική αλλαγή
Το μόνο σίγουρο είναι ότι ο οικονομικός σχεδιασμός όχι μόνο του 2023 και του 2024, αλλά και των επόμενων χρόνων, αναπροσαρμόζεται στα δεδομένα της κλιματικής αλλαγής και των φυσικών καταστροφών, με ό,τι μπορεί να συνεπάγεται αυτό για τα πλάνα νέων φοροελαφρύνσεων και εισοδηματικών ενισχύσεων, που βρίσκονται στο συρτάρι και αναμένουν τον ανάλογο δημοσιονομικό χώρο για να υλοποιηθούν.
Από την άλλη, είναι πολύ πιθανόν να ξαναβγούν από το συρτάρι εισηγήσεις, όπως αυτή του ΟΟΣΑ, για την υποχρεωτική ασφάλιση κτιρίων έναντι φυσικών καταστροφών. Η κυβέρνηση σε πρώτη φάση επέλεξε να δώσει ως κίνητρο τη μείωση του ΕΝΦΙΑ κατά 10% για όσους ασφαλίζουν τις κατοικίες τους, ωστόσο όλα πλέον είναι ανοικτά. Αυτήν τη στιγμή οι ασφαλισμένες κατοικίες στην Ελλάδα δεν φτάνουν ούτε το 20% επί του συνόλου.
Αύξηση των κονδυλίων για φυσικές καταστροφές
Ο Κ. Χατζηδάκης μιλώντας στο ραδιόφωνο του ΣΚΑΪ, προανήγγειλε αύξηση των κονδυλίων για φυσικές καταστροφές στον Προϋπολογισμό του 2024 και τα αποκαλυπτήρια αυτής της παρέμβασης, όπως και των εσόδων που θα “ισοφαρίσουν” αυτήν την αύξηση δαπανών, αναμένεται να γίνουν στο Προσχέδιο που θα κατατεθεί στη Βουλή στις 2 Οκτωβρίου. Επί του παρόντος, στον Προϋπολογισμό εγγράφονται 300 εκατ. ευρώ στο ΠΔΕ ως κρατική αρωγή, ενώ από τις ημέρες της Τρόικας προβλέπεται Αποθεματικό 1 δισ ευρώ για έκτακτες ανάγκες, όπως αυτές των φυσικών καταστροφών.
Ριζικές αλλαγές στον σχεδιασμό των αντιπλημμυρικών έργων
Αρμόδιες πηγές επισημαίνουν, πάντως, ότι δεν πάμε σε μια απλή αύξηση κονδυλίων και προβλέψεων για φυσικές καταστροφές. Η ένταση και η έκταση των καταστροφών που προκάλεσε ο Daniel φέρνει ριζικές αλλαγές στο σχεδιασμό των αντιπλημμυρικών έργων. Κατ' αρχάς, πέρα από τους χάρτες επικινδυνότητας πλημμυρών, που θα επικαιροποιήσουμε ως τον Ιούλιο του 2024, πάμε σε αλλαγή όλων των μοντέλων που χρησιμοποιούνται ως τώρα για τις μελέτες επιπτώσεων, καθώς όπως απέδειξαν ο “Ιανός” και ο “Daniel”, τα ακραία καιρικά φαινόμενα έχουν, πλέον, μεγαλύτερη συχνότητα και βιαιότητα.
Ο νέος αντιπλημμυρικός σχεδιασμός αναπτύσσεται σε δύο άξονες και κοινή συνισταμένη την ορθότερη κατανομή των αναγκαίων κονδυλίων: α) σχεδιασμός β) νέα αντιπλημμυρικά έργα. Όπως λένε χαρακτηριστικά αρμόδιες πηγές, αν στον έως τώρα σχεδιασμό είχε προβλεφθεί π.χ. η υποχρέωση εγκατάστασης ποιμνιοστασίων σε υψώματα 3-4 μέτρων, το κόστος για τους ιδιώτες θα ήταν σαφώς μικρότερο από το κόστος των καταστροφών και των αποζημιώσεων. Από την άλλη, είναι προφανές ότι τα νέα αντιπλημμυρικά με τις πιο απαιτητικές προδιαγραφές, όπως επίσης η βαριά συντήρηση των παλαιότερων έργων, θα απαιτήσουν πολλά δισ ευρώ, για τα οποία είναι αμφίβολο ότι επαρκούν τα 2,7 δισ ευρώ που “απελευθερώνει” η Ευρωπαϊκή Επιτροπή με πιο ευέλικτες διαδικασίες.
Πίεση από την Ευρώπη
Η Ευρώπη, πάντως, ήδη πιέζει όχι μόνο την Ελλάδα αλλά όλα τα κράτη- μέλη, να αναπροσαρμόσουν τις πολιτικές τους στα νέα δεδομένα της κλιματικής αλλαγής, επισημαίνοντας ότι τα κονδύλια του Ταμείου Αλληλεγγύης (1,2 δισ ευρώ ετησίως) δεν φτάνουν πια για να καλύψουν τη “βροχή” των αιτημάτων από τις χώρες που δοκιμάζονται.
“Για να διατηρήσουμε ένα βιώσιμο μέλλον και να επιβιώσουμε από αυτή τη βάναυση νέα κανονικότητα, δεν πρέπει μόνο να αυξήσουμε την ικανότητα απόκρισής μας. Πρέπει επίσης να διασφαλίσουμε ότι όταν χτυπούν καταστροφές, είμαστε πιο ανθεκτικοί και ο αντίκτυπος είναι μικρότερος. Αυτό σημαίνει περισσότερες και καλύτερες επενδύσεις για την αύξηση της πρόληψης και της ετοιμότητας στην πολιτική προστασία, και στην ανθεκτικότητα στο κλίμα σε γενικές γραμμές: σε όλες τις πολιτικές και τα προγράμματα της ΕΕ, καθώς και σε εθνικό επίπεδο”, τόνισε ενώπιον του Ευρωκοινοβουλίου με δραματικούς τόνους ο αρμόδιος Επίτροπος Lenarčič, αποκαλύπτοντας ότι τα αιτήματα βοήθειας από τις κυβερνήσεις έχουν αυξηθεί 400% σε μόλις δύο χρόνια.