Η Ιταλία ενημέρωσε επίσημα την Κίνα για την αποχώρησή της από τη φιλόδοξη πρωτοβουλία «Ζώνη και Δρόμος» (Belt and Road – BRI), απορρίπτοντας φόβους ότι η απόφαση αυτή μπορεί να επιδεινώσει τις διμερείς σχέσεις και να βλάψει την ιταλική οικονομία, δήλωσαν κυβερνητικές πηγές την Τετάρτη στα ιταλικά Μέσα.
Η απόφαση της κυβέρνησης της Ιταλίας, που αναμενόταν εδώ και κάποιο διάστημα, ανακοινώθηκε στο Πεκίνο πριν από τρεις ημέρες. Η πρωθυπουργός Τζόρτζια Μελόνι ασκούσε από καιρό κριτική στο πρότζεκτ του νέου Δρόμου του Μεταξιού και είχε εκφράσει την πρόθεσή της να αποσύρει την Ιταλία από τη συμφωνία, η οποία θεωρείται από πολλούς ως προσπάθεια της Κίνας να αγοράσει πολιτική επιρροή, αλλά με περιορισμένα οφέλη για τη Ρώμη.
Η Ιταλιά μόνη χώρα της G7 που μετείχε στον νέο Δρόμο του Μεταξιού
Η Ιταλία έγινε η μόνη χώρα της G7 που συμμετείχε στην κινεζική πρωτοβουλία το 2019, κίνηση που ενόχλησε τους συμμάχους της στην ΕΕ και τις ΗΠΑ. Η συμφωνία της πρόκειται να λήξει τον Μάρτιο του 2024.
«Είναι πλέον καιρός για μια πιο αποτελεσματική σχέση μεταξύ Ιταλίας και Κίνας», είχε πει τον Μάρτιο του 2019 ο τότε πρωθυπουργός, Τζουζέπε Κόντε. Στη διάρκεια επίσκεψής του στη Ρώμη ο Κινέζος πρόεδρος, Σι Τζινπίνγκ, έγινε δεκτός με βασιλικές τιμές και οι δύο χώρες έκλεισαν εμπορικές συμφωνίες σε διάφορους τομείς, όπως ο τουρισμός, το φαγητό και το ποδόσφαιρο.
Η πρωτοβουλία «Ζώνη και Δρόμος» (Belt and Road – BRI) φιλοδοξεί να αναβιώσει τον παλιό Δρόμο του Μεταξιού για να ενώσει την Κίνα με την Ασία και την Ευρώπη με επενδύσεις τεράστιων ποσών σε έργα υποδομής σε δρόμους και ναυτιλιακές διαδρομές, αλλά οι επικριτές του εγχειρήματος το βλέπουν ως εργαλείο της Κίνας για τη διάδοση της γεωπολιτικής και οικονομικής επιρροής της – μια εκστρατεία που υποστηρίζεται από το Πεκίνο με στόχο την παγκόσμια κυριαρχία. Η Κίνα δαπάνησε 240 δισεκατομμύρια δολάρια (195 δισεκατομμύρια λίρες) για τη διάσωση χωρών που λυγίζουν υπό το βάρος των χρεών τους για τη συμμετοχή τους στο BRI μεταξύ 2008 και 2021, σύμφωνα με στοιχεία του Μαρτίου αυτού του έτους.
Ευκαιρίες για επενδύσεις
Περισσότερες από 100 χώρες έχουν υπογράψει συμφωνίες με την Κίνα για συνεργασία σε έργα υποδομής και κτιρίων στο πλαίσιο της BRI από το 2013 που ξεκίνησε το πρότζεκτ.
Tον περασμένο Ιούλιο ο υπουργός Άμυνας της Ιταλίας, Γκουίντο Κροσέτο, είχε χαρακτηρίσει εσφαλμένη απόφαση τη συμμετοχή της χώρας του στην BRI, αφού τόνωσε τις κινεζικές εξαγωγές προς την Ιταλία, αλλά δεν είχε ανάλογο αποτέλεσμα αναφορικά με τις ιταλικές εξαγωγές προς την Κίνα.
Οι ιταλικές εξαγωγές στην Κίνα ανήλθαν σε 16,4 δισεκατομμύρια ευρώ πέρυσι από 13 δισεκατομμύρια ευρώ το 2019. Αντίθετα, οι κινεζικές εξαγωγές στην Ιταλία αυξήθηκαν στα 57,5 δισεκατομμύρια από 31,7 δισεκατομμύρια την ίδια περίοδο το 2019, σύμφωνα με ιταλικά στοιχεία.
Οι κύριοι εμπορικοί εταίροι της Ιταλίας στη ζώνη του ευρώ, η Γαλλία και η Γερμανία, εξήγαγαν σημαντικά περισσότερα στην Κίνα πέρυσι, παρά το γεγονός ότι δεν ήταν μέρος της BRI.
Σε μια προσπάθεια να διατηρήσει η Ιταλία τους στρατηγικούς δεσμούς με την Κίνα, ο υπουργός Εξωτερικών Αντόνιο Ταγιάνι επισκέφθηκε το Σεπτέμβριο το Πεκίνο, ενώ ο πρόεδρος Σέρτζιο Ματαρέλα θα επισκεφθεί την Κίνα κάποια στιγμή το επόμενο έτος.
Η ίδια η Μελόνι είπε ότι θέλει να πάει στο Πεκίνο, αλλά δεν έχει καθοριστεί ημερομηνία. Μολονότι η Ιταλία μετείχε στην πρωτοβουλία BRI, οι διαδοχικές κυβερνήσεις στη Ρώμη υπογράμμισαν τις αμφιβολίες τους για τη συμφωνία ασκώντας βέτο σε ορισμένες προτεινόμενες εξαγορές ή περιορίζοντας την επιρροή των κινεζικών εταιρειών έναντι των ιταλικών.