Μια από τις πρώτες χώρες του πλανήτη που θα δοκιμάσουν την τετραήμερη εβδομάδα εργασίας μπορεί να γίνει η Ισπανία, μετά το «πράσινο φως» που άναψε η κυβέρνηση σε πιλοτικό πρόγραμμα για ενδιαφερόμενες επιχειρήσεις.
Όλα ξεκίνησαν με την πρόταση του μικρού αριστερού κόμματος Mas Pais της Ισπανίας τον περασμένο μήνα κι έκτοτε είναι σε εξέλιξη διαβουλεύσεις, με την επόμενη συνάντηση να προγραμματίζεται για τις ερχόμενες εβδομάδες. «Με την τετραήμερη εβδομάδα εργασίας των 32 ωρών εκκινούμε την πραγματική συζήτηση της εποχής μας. Ήρθε η ώρα για την ιδέα αυτή», ανέφερε σε ανάρτησή του στο Twitter ο ηγέτης του κόμματος, Inigo Errejon.
Από τη Γερμανία μέχρι τη Νέα Ζηλανδία η ιδέα αυτή κερδίζει ολοένα και περισσότερο έδαφος τα τελευταία χρόνια, με τους θιασώτες της να υποστηρίζουν ότι με τις 32 ώρες εργασίας θα αυξηθεί η παραγωγικότητα, θα βελτιωθεί η ψυχική υγεία των εργαζομένων και θα υπάρξει μεγάλο όφελος στον αγώνα κατά της κλιματικής αλλαγής.
Η πρόταση της τετραήμερης εβδομάδας εργασίας απέκτησε από πέρυσι νέα σημασία, με την πανδημία να δίνει νέα ώθηση στον διάλογο για την ευημερία των εργαζομένων και την ισορροπία ζωής-εργασίας.
Αριστερά κόμματα άδραξαν την ευκαιρία στην Ισπανία -όπου μια απεργία διαρκείας 44 ημερών το 1919 στη Βαρκελώνη ανάγκασε την ισπανική κυβέρνηση να θεσμοθετήσει ως πρώτη στον κόσμο το 8ωρο.
«Η Ισπανία είναι από τις χώρες όπου οι εργαζόμενοι εργάζονται περισσότερο από τον μέσο ευρωπαϊκό όρο. Συγκαταλεγόμαστε στις πιο παραγωγικές χώρες. Κι επιμένω ότι το να εργάζεται κανείς περισσότερες ώρες δεν σημαίνει ότι εργάζεται και καλύτερα», τόνισε ο Inigo Errejon.
Από το φθινόπωρο μπορεί να τεθεί σε εφαρμογή η τετραήμερη εβδομάδα εργασίας στην Ισπανία
Αν και οι λεπτομέρειες του πιλοτικού προγράμματος θα εκπονηθούν σε συνεργασία με την κυβέρνηση, το κόμμα του πρότεινε να ισχύσει το πρότζεκτ των 50 εκατομμυρίων ευρώ για τρία χρόνια, επιτρέποντας στις ενδιαφερόμενες εταιρείες να δοκιμάσουν το ψαλιδισμένο ωράριο εργασίας με μειωμένο κίνδυνο.
Το κόστος της μετάβασης σε τετραήμερη εβδομάδα εργασίας μπορεί, επί παραδείγματι, να καλυφθεί στο 100% τον πρώτο χρόνο, στο 50% τον δεύτερο και στο 33% τον τρίτο.
«Με τέτοια νούμερα, ελπίζουμε να μετάσχουν στο πρόγραμμα περίπου 200 επιχειρήσεις με 3.000 έως 6.000 εργαζομένους. Οι μόνες ''κόκκινες'' γραμμές μας είναι ότι θέλουμε να μειωθούν μεν πραγματικά οι ώρες εργασίας, αλλά να μη μειωθούν οι μισθοί ή να χαθούν θέσεις εργασίας», είπε ο Hector Tejero, του περί ου ο λόγος αριστερού κόμματος της Ισπανίας.
Ο ίδιος εκτιμά ότι το πιλοτικό πρόγραμμα μπορεί να τεθεί σε εφαρμογή από το φθινόπωρο, στην πρώτη εθνική πρωτοβουλία μείωσης του ωραρίου εργασίας αφότου η Γαλλία ξεκίνησε το 1998 να κινείται προς τις 35 ώρες εργασίας την εβδομάδα, παρά τα κατά καιρούς πισωγυρίσματα.
«Η Ισπανία θα είναι η πρώτη χώρα που θα προχωρήσει στη δοκιμή ενός τέτοιου προγράμματος τέτοιου μεγέθους», σημείωσε ο Tejero.
Το κόμμα του πρότεινε να ανατεθεί η ευθύνη για την εκπόνηση του πιλοτικού προγράμματος σε επιτροπή ειδικών με τη συμμετοχή εκπροσώπων της κυβέρνησης, των συνδικάτων και φορέων εργοδοτών, που θα βοηθήσουν και στην ανάλυση των αποτελεσμάτων.
Ωστόσο, η ιδέα έχει προκαλέσει και αντιδράσεις, με τον επικεφαλής ενός εκ των σημαντικότερων ενώσεων επιχειρήσεων της χώρας να κάνει λόγο για «τρέλα», στον απόηχο της χειρότερης ύφεσης που βίωσε η Ισπανία μετά τον εμφύλιο πόλεμο.
«Για να βγούμε από την κρίση αυτή πρέπει να εργαστούμε περισσότερο, όχι λιγότερο», επισήμανε ο Ricardo Mur του CEOE σε φόρουμ στα τέλη του 2020.
Την ώρα που η Ισπανία κινείται -έστω και διστακτικά- προς την κατεύθυνση της τετραήμερης εβδομάδας εργασίας, οι κινήσεις της παρακολουθούνται στενά σε άλλες χώρες του πλανήτη, περιλαμβανομένης της Βρετανίας, όπου μελέτη κατέδειξε προ διετίας τα οφέλη από τη μειωμένη εργασία.
Ο Τζο Ράιλ, μέλος της 4-Day Week Campaign, απηύθυνε έκκληση στις κυβερνήσεις όλου του κόσμου να ακολουθήσουν το ισπανικό παράδειγμα, τονίζοντας ότι έχει ωριμάσει από καιρό ο χρόνος για τη θέσπιση της εβδομάδας των 32 ωρών: «Είναι σαφές ότι με τον τρόπο που εργαζόμαστε, οι άνθρωποι στρεσάρονται, καταπονούνται από την υπερκόπωση, με αποτέλεσμα να δημιουργούνται μεγάλα προβλήματα ψυχικής υγείας στους εργασιακούς χώρους. Η τετραήμερη εβδομάδα εργασίας θα ήταν καλό μέτρο για την οικονομία, για τους εργαζομένους και το περιβάλλον», επισήμανε ο Ράιλ, που εργάστηκε στο παρελθόν για το Εργατικό Κόμμα.