Η εποχή των παχιών αγελάδων για τις βραχυχρόνιες μισθώσεις φαίνεται ότι τελειώνει.
Οι επιπτώσεις της άναρχης ανάπτυξης της οικονομίας διαμοιρασμού στο κόστος στέγης αλλά και στα δυνητικά φορολογικά έσοδα οδηγούν σε περιορισμούς υπό την «ομπρέλα» και με τις ευλογίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Το μόνο σίγουρο είναι ότι τα δραματικά ποσοστά φοροδιαφυγής που αποκαλύπτουν οι διασταυρωτικοί έλεγχοι της ΑΑΔΕ αδυνατίζουν τη διαπραγματευτική θέση όσων υπεραμύνονται των βραχυχρόνιων μισθώσεων ως σημαντικού πυλώνα του τουριστικού προϊόντος.
Δεν είναι μυστικό ότι ΑΑΔΕ και πλατφόρμες διαμοιρασμού έχουν υπογράψει συμφωνία για την ανταλλαγή στοιχείων έτσι ώστε να εντοπίζονται όσοι κρατούν στη «σκιά» τα ακίνητα που διαθέτουν για βραχυχρόνιες μισθώσεις. Παρά το ηλεκτρονικό δίχτυ που απλώθηκε και παρά το σαφάρι που είχαν εξαπολύσει την προηγούμενη διετία οι ελεγκτές της ΑΑΔΕ για βίλες κρυμμένες σε απόμερους κολπίσκους, οι... πονηροί δεν πτοήθηκαν και τώρα τρέχουν και δεν φτάνουν.
Βραχυχρόνιες μισθώσεις: «Χτυπήματα» σε όσους κρατούν στη «σκιά» τα ακίνητά τους
Πρώτο χτύπημα: Στο πλαίσιο υλοποίησης της προβλεπόμενης διαδικασίας βάσει του πρωτοκόλλου συνεργασίας ανάμεσα στην ΑΑΔΕ και στις ψηφιακές πλατφόρμες Airbnb Ireland UC, Booking.com BV, VRBO Expedia Group Vacation Rentals Ireland Limited, πραγματοποιήθηκε αποστολή αρχείων στις πλατφόρμες με συνολικά 14.736 καταχωρίσεις ακινήτων που απαιτείται να απενεργοποιηθούν καθ' όσον είτε δεν είχαν Αριθμό Μητρώου Ακινήτου ή ο ΑΜΑ που αναγραφόταν ηλεκτρονικά δεν ήταν έγκυρος.
Δεύτερο χτύπημα: Μετά από αξιοποίηση των δεδομένων που έλαβε η ΑΑΔΕ από τις προαναφερθείσες πλατφόρμες, απεστάλησαν ηλεκτρονικά μηνύματα σε 73.258 εντοπισθέντες διαχειριστές/ιδιοκτήτες που «ξέχασαν» να δηλώσουν τα εν λόγω εισοδήματα. Τελικό αποτέλεσμα; Επιπλέον δήλωση εισοδημάτων από βραχυχρόνια μίσθωση και από επιχειρηματική δραστηριότητα τουριστικών καταλυμάτων συνολικού ύψους 102 εκατ. ευρώ!
Βαριές «καμπάνες» στους πονηρούς
Τα προβλεπόμενα πρόστιμα είναι βαριά, αλλά, κατά πώς φαίνεται, δεν πτοούν τους πονηρούς. Η «καμπάνα» που προβλέπεται για κάθε παράβαση ανέρχεται σε 5.000 ευρώ, το οποίο διπλασιάζεται (10.000 ευρώ) για τη δεύτερη παράβαση. Για κάθε επόμενη παράβαση, από την τρίτη και έπειτα, εντός του ίδιου έτους, το πρόστιμο επιβάλλεται στο τετραπλάσιο του αρχικώς επιβληθέντος, δηλαδή 20.000 ευρώ.
Ο σχεδιασμός δεν εξαντλείται, πλέον, σε αυστηρότερους ελέγχους και επιβολή προστίμων. Σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα της Grant Thornton, ο τζίρος της οικονομίας διαμοιρασμού στη χώρα μας υπολογίζεται σε 3,371 δισ. ευρώ, κάτι που σημαίνει ότι έχει υπερδιπλασιαστεί μέσα σε μια εξαετία. Σε μια πρώτη, αυστηρά δημοσιονομική προσέγγιση, η καθαρή απώλεια φορολογικών εσόδων εκτιμάται στα 316 εκατ. ευρώ και βαίνει αυξανόμενη. Δεν είναι, όμως, μόνο η «αιμορραγία» στα κρατικά ταμεία που φέρνει περιορισμούς.
Πέρα από την εκτιμώμενη απώλεια 39 χιλιάδων θέσεων εργασίας από τον τομέα του τουρισμού και την υποβάθμιση του τουριστικού προϊόντος, στο τραπέζι έχουν πέσει οι επιπτώσεις των βραχυχρόνιων μισθών στις τιμές και στη διαθεσιμότητα ακινήτων προς πώληση και κυρίως προς ενοικίαση, καθώς και η αλλοίωση ολόκληρων αστικών ζωνών. Μια από τις προτεραιότητες μετά τις εκλογές θα είναι η κρατική παρέμβαση, με νέους κανόνες, και θα πρέπει να επισημανθεί ότι αυτό συμπεριλαμβάνεται στις προγραμματικές θέσεις και των δύο βασικών διεκδικητών της εξουσίας.
Αυτό που εξετάζεται κατ’ αρχάς είναι ο καθορισμός περιορισμών σε επίπεδο μέγιστου αριθμού ακινήτων που εκμισθώνονται βραχυχρόνια ανά δήμο / ανά ιδιοκτήτη. Αυτό σημαίνει πρακτικά ότι ένας ΑΦΜ δεν θα μπορεί να διαθέτει πάνω από 2 ή 3 ακίνητα προς εκμίσθωση σε πλατφόρμες διαμοιρασμού, αφού σε διαφορετική περίπτωση θα χαρακτηρίζεται επαγγελματίας και θα αντιμετωπίζεται ανάλογα από φορολογική σκοπιά. Εισηγήσεις υπάρχουν ακόμα για την πρόβλεψη συγκεκριμένων πρωτοκόλλων υγείας και ασφάλειας για τη λειτουργία των ακινήτων βραχυχρόνιας μίσθωσης, κάτι που είχαν αναδείξει οι φορείς του τουρισμού κατά την περίοδο της πανδημίας, ως πεδίο αθέμιτου ανταγωνισμού.