Aτόφιο υλικό κινηματογραφικού blockbuster έχει η ζωή του Ινδού Σαντζίβ Γκούπτα, μεγιστάνα του χάλυβα που κάποτε οι βρετανικές εφημερίδες αποκαλούσαν Σούπερμαν. Τώρα, με την αυτοκρατορία του να κλυδωνίζεται και να βρίσκεται υπό έλεγχο για απάτες, ο Γκούπτα κάνει αμέριμνος διακοπές στη Μύκονο και βόλτες στη Βουκουρεστίου.
Είναι πολύ συναρπαστικό, πολύ παραμυθένιο το αφήγημα για να μην έχει τις ρωγμές του. Ο λόγος για τον ακριβώς 50 ετών Ινδό -μεγαλωμένο όμως ουσιαστικά από τα 12 του χρόνια στη Βρετανία- Σαντζίβ Γκούπτα, τον βαρόνο του χάλυβα, τον άνθρωπο που έσωσε με κινήσεις αστραπή, το ένα μετά το άλλο μεγάλα μεταλλεία χάλυκα στη Μεγάλη Βρετανία και έγινε κάτι σαν τον σωτήρα της βρετανικής οικονομίας και δεκάδων χιλιάδων θέσεων εργασίας. Με τις ευλογίες και την ανακούφιση των εκάστοτε κυβερνήσεων, και με τον πρώην πρωθυπουργό Ντέιβιντ Κάμερον να συνδέεται τόσο στενά με τις εταιρείες που συνεργάστηκε, που ο Τύπος γράφει τώρα ότι ο Κάμερον βγήκε κερδισμένος από αυτή τη συνεργασία κατά 10 εκατομμύρια στερλίνες.
Μεγαλώνοντας στην Ινδία της Ιντιρα Γκάντι
Το μείγμα τα έχει όλα: μετεωρική άνοδο, καταγωγή από μια από τις ισχυρότερες βιομηχανικές οικογένειες της Ινδίας, το κύτταρο του αυτοδημιούργητου στον τομέα του, ένα μυαλό ιδιοφυές, έναν γάμο που πήγε κόντρα στην οικογένεια και την κουλτούρα του, χλιδή χωρίς όρια, ισχυρούς φίλους πολιτικούς, διαφθορά. Ο γεννημένος τον Σεπτέμβριο του 1971 στο Punjab της Ινδίας, μεγάλωσε σε μια εποχή που στην Ινδία κυβερνούσε η Ιντιρα Γκάντι των σοσιαλιστικών μεταρρυθμίσεων και που η χώρα γνώριζε σημαντικά προβλήματα με άνοδο της ανεργίας και συνεχείς διαδηλώσεις. Μεγάλωσε σε μια εύρωστη οικογένεια, αφού ο πατέρας του, αν και είχε εγκαταλείψει το σχολείο σε ηλικία 11 ετών, είχε δημιουργίσει μια σημαντική βιομηχανία και πλήθος επιχειρήσεων.
Η κρίση πετρελαίου έκανε την κατάσταση αφόρητη και εκρηκτική και έτσι ο πατέρας του αποφάσισε να στείλει τον Σαντζίν, τον μικρότερο από τα τρία του παιδιά στη Μεγάλη Βρετανία για σπουδές. Ετσι έγινε: 12 ετών ο Σαντζίν ήδη φοιτούσε στο St Edmund’s College στο Canterbury. Αγνωστο πώς, ο μικρός που δέχθηκε ισχυρό πολιτισμικό σοκ, έγινε μια πραγματική μηχανή θέλησης και μάθησης παίρνοντας διακρίσεις σε όλα τα μαθήματα και αφήνοντας κατάπληκτους τους καθηγητές και τους συμμαθητές του.
Το διάλλειμα των δύο χρόνων στην Τουρκία
Στα 18 του χρόνια, κάνει πάλι την έκπληξη. Αντί να συνεχίσει τις σπουδές του, πήγε να ζήσει για δυο χρόνια στην Τουρκία προκειμένου να πουλάει στην χώρα ποδήλατα που κατασκεύαζε η εταιρεία του πατέρα του. Τότεαρχίζει και τα ταξίδια στην Ελλάδα και δη τα κοσμοπολίτικα νησιά μας που δεν έπαψαν ποτέ να τραβούν τα ενδιαφέρον του και να γίνονται ετήσιος προορισμός του. Στα είκοσί του χρόνια επιστρέφει στις σπουδές, επιστρέφοντας στην Βρετανία και επιλέγοντας το Trinity College και τον κλάδο των οικονομικών.
Κάπως έτσι άρχισε και ένας από τους μεγαλύτερους πονοκεφάλους του πρύτανη του πανεπιστημίου. Ο Γκούπτα ήδη από το πρώτο έτος, μέσα από το δωμάτιό του στους φοιτητικούς κοιτώνες του Trinity, άρχισε να εργάζεται ως εμπορικός αντιπρόσωπος εταιρείας χημικών στη Νιγηρία, Και έφτιαξε, μέσα στο πανεπιστήμιο, την πρώτη του εταιρεία, τη ναυαρχίδα ως σήμερα των επιχειρήσεών του, τη Liberty. Προκάλεσε την οργή του Πρύτανη αφού η ανάπτυξη επιχειρηματικών δράσεων μέσα στο χώρο του Πανεπιστημίου απαγορευόταν.
Εχτισε τον όμιλό του μέσα στον κοιτώνα του Πανεπιστημίου
Ηδη φοιτητής, και πάντα με έδρα το δωματιό του, ο Γκούπτα έβλεπε την Liberty να κάνει τζίρο ως και ένα εκατομμύριο στερλίνες την ημέρα! Το 1995 αποφοίτησε, ήταν ήδη εκατομμυριούχος, έκανε εμπόριο αγαθών σε όλο τον κόσμο, είχε ένα κινητό τηλέφωνο κολλημένο στο αυτί του διαρκώς και ήταν ερωτευμένος με μια γυναίκα που θα προκαλούσε σκάνδαλο στην οικογένειά του. Ηταν η Νίκολα από το Εσσεξ, που εργαζόταν τότε στην εταιρεία του, μια κλασική Βρετανίδα που οι γονείς του δεν δέχονταν για νύφη τους. αφού ο Γκούπτα έπρεπε να παντρευτεί μια γυναίκα από την οικογενειακή του κουλτούρα. Επί 8 χρόνια, αυτός ο νεαρός πανούργος εκατομμυριούχος έκρυβε τη σχέση του από την οικογένειά του και το περιβάλλον του -πόσο παράξενο ένας τόσο ισχυρός άνδρας να παραμένει δέσμιος της κουλτούρας μιας χώρας που αποχωρίστηκε στα 12 του χρόνια. Τελικά την παντρεύτηκε και απόκτησαν τρια παιδιά μαζί.
Οσο αυτό το μίνι οικογενειακό δράμα -και αυτό, απολύτως κινηματογραφικής υφής- βρισκόταν σε εξέλιξη οι επιχειρήσεις του υπό την ομπρέλα της Liberty γιγαντώνονταν με ρυθμό εκπληπτικό. Συγκέντρωσε τη δράση του στους τομείς της εξόρυξης και επεξεργασίας χάλυβα, μετάλλων και στην αγροτική καλλιέργεια, κάνοντας για αρχή μια μεγάλη επένδυση στην Αφρική. Και μετά ήρθε η ώρα της Μεγάλης Βρετανίας, όπου η μεταλλουργία κατέρρεε, μεγάλες, ιστορικές επιχειρήσεις και ορυχεία κινδύνευαν με λουκέτο.
O σωτήρας, ο σούπερμαν: Τα βρετανικά ΜΜΕ παραληρούν
Μέχρι που Γκούπτα άρχισε να τα εξαγοράζει, να τα εξορθολογίζει οικονομικά, να τα στρέφει σε περισσότερο φιλικές προς το περιβάλλον τακτικές και να σώζει θέσεις εργασίες. Οι εφημερίδες άρχισαν να πανηγυρίζουν και να του αποδίδουν τιμές: ο σωτήρας, ο βαρόνος, ο Σούπερμαν! Ταυτόχρονα οι δεσμοί του έγιναν παραπάνω από στενοί με την χρηματοδοτική εταιρεία Greensill Capital, κυρίως μέσω της εταιρείας του Γκούπτα GFG Alliance.
Ωσπου τον περασμένο Μάρτιο ήρθε η κατάρρευση μιας από τις χρηματοδοτικές ατμομηχανές του ομίλου του Γκούτπα, της Greensill Capital και ο Ινδός μεγιστάνας άρχισε να προσπαθεί να καλύψει τις απώλειες και να βρει νέες πηγές εσόδων χωρίς να διαταράξει το οικοδόμημά του -με κάποιες εφημερίδες να μιλούν ακόμα και για έναν όμιλο που είναι μια ακόμα επιχειρηματική πυραμίδα. Ταυτόχρονα, εδώ και λίγες εβδομάδες βρίσκεται υπό έλεγχο από το Serious Fraud Office η GFG Alliance για πιθανή απάτη και ξέπλυμα χρήματος.
Ο Γκούπτα, που ευφυώς από τα Χριστούγεννα δεν ζει πλέον στον Λονδίνο αλλά έχει μόνιμη κατοικία στο Ντουμπάι (στο Παλμ Τζουμέιρα, το λεγόμενο όγδοο θαύμα του κόσμου, ένα τεχνητό νησί σε σχήμα φοίνικα), δεν χάνει το κουράγιο του. Δηλώνει ότι όλα θα πάνε καλά, αποδίδει την κρίση στον όμιλό του στην πανδημία που μείωσε σημαντικά την κατανάλωση χάλυβα και επιμένει ότι όλα θα επιστρέψουν σε κανονικούς ρυθμούς. Τόσο που κάλεσε συνεργάτες του, εμπορικούς εταίρους και υψηλόβαθμα στελέχη σε ένα πάρτι χωρίς προηγούμενο που έγινε την περασμένη εβδομάδα στη Μύκονο.
Ενα μυθικό πάρτι στη Μύκονο
Μάλιστα το πάρτι φέρονται να το διοργάνωσαν οι γονείς του για να γιορτάσει τα 50 του χρόνια στο αγαπημένο του νησί, αν και είναι προφανές ότι ήταν μια ευκαιρία για να καθησυχαστούν και να γίνουν πάλι ανέφελες οι σχέσεις του. Το μεγάλη ασημένιο και μπλε ελικόπτερο με την επιγραφή M-ines (ορυχεία) προσγειώθηκε στο νησί, τα πιο luxury ξενοδοχεία είδαν τις σουίτες τους να γεμίζουν σε μια εποχή ύφεσης για το νησί και ιδιωτικά πάρτι έγιναν στις πιο κοσμικές πλαζ. Το γεγονός δεν διέφυγε της προσοχής των ερευνητικών ρεπόρτερ των Financial Times που παρακολουθούν στενά τις εξελίξεις με τις εταιρείες του Γκούπτα.
Το γεγονός έχει προκαλέσει οργισμένες αντιδράσεις στη Βρετανία καθώς περί τους 40.000 εργαζόμενους από την Ουαλία ως την Αυστραλία και οι οικογένειές τους ανησυχούν αν θα συνεχίσουν να έχουν δουλειά, η βρετανική οικονομία απειλείται με ένα σημαντικό χτύπημα και την ίδια ώρα ο Γκούπτα κάνει πάρτι, κίνηση που εκλαμβάνεται ως απολύτως προκλητική. Οι υπερβολές δεν σταματούν εδώ: το καλοκαίρι αγόρασε έναντι του αστρονομικού ποσού των 42 εκατομμυρίων στερλινών μια πολυτελέστατη έπαυλη στην πιο ακριβή περιοχή του κεντρικού Λονδίνου, την Μπελγκράβια. Το σπίτι αγοράστηκε στο όνομα της συζύγου του Νίκολα, η οποία έχει ήδη αρχίσει τις αλλαγές στη διακόσμηση του εξαόροφου κτιρίου.
Πάντως δεν πέρασε απαρατήρητο ότι από το πάρτι έλειπε ο Jay Hambro της γνωστής βρετανικής τραπεζικής δυναστείας, που ως πρόσφατα ήταν διευθυντής επενδύσεων του Γκούπτα και το δεξί του χέρι… Τους τελευταίους μήνες ο Γκούπτα δεν έχει εμφανιστεί στη Βρετανία, αλλά όπως λέει προτιμά να μην κάθεται στο γραφείο του αλλά να επισκέπτεται διαρκώς τις εγκαταστάσεις και τις βιομηχανίες του. Εθεάθη τελευταία στη Ρουμανία και φυσικά στην Ελλάδα. Και όχι μόνο στη Μύκονο.
Την προηγούμενη εβδομάδα ο Γκούπτα, που ελάχιστοι αναγνωρίζουν, επισκέφθηκε την Αθήνα και κυκλοφόρησε πολύ σε αυτήν, κάνοντας σειρά ραντεβού. Πληροφορίες λένε ότι τον ενδιαφέρει η επένδυση σε μικρές, συνεταιριστικές, περιφερειακές τράπεζες στην Ελλάδα, για να δοκιμάσει τα νερά πριν κάνει ίσως μεγαλύτερες επενδύσεις. Ο Ινδός μεγιστάνας δεν έχει πει την τελευταία του λέξη -και ξέρει να δείχνει ότι δεν ανησυχεί καθόλου.