«Τελειωμένη υπόθεση» χαρακτηρίζουν ευρωπαϊκές πηγές τη διαφορά που υπήρχε μεταξύ Αθήνας-Θεσμών για τον Προϋπολογισμό του 2020 κι όλα δείχνουν ότι με την αυριανή αποστολή του δημοσιονομικού σχεδιασμού στις Βρυξέλλες κλείνει η πιο σημαντική εκκρεμότητα της 4ης μεταμνημονιακής αξιολόγησης.
Επιβεβαιώνοντας τις πληροφορίες των προηγούμενων ημερών -και από τα δύο στρατόπεδα- ότι το «κενό» των περίπου 900 εκατ. ευρώ περιορίζεται σχεδόν σε καθημερινή βάση, όλα δείχνουν ότι το σχέδιο που φτάνει αύριο στην Κομισιόν, στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου, θα έχει οριακές αλλαγές σε σχέση με το Προσχέδιο του Προϋπολογισμού, το οποίο κατατέθηκε στη Βουλή την περασμένη Δευτέρα, που σε καμία περίπτωση δεν ανατρέπουν τους στρατηγικούς στόχους και τις βασικές επιλογές ελαφρύνσεων για το 2020.
Με το φορολογικό νομοσχέδιο, που αναμένεται να φτάσει στη Βουλή στο τέλος του μήνα, αναμένεται, πάντως, να πέσει φως σε κάποιες «γκρίζες ζώνες» του σχεδιασμού, όπως για παράδειγμα στην προσαύξηση του αφορολογήτου των παιδιών, που σύμφωνα με πληροφορίες θα είναι μικρότερη από 1.000 ευρώ, παρά το ότι το υπουργείο Οικονομικών κινείται επί του παρόντος στην επίσημη γραμμή των προγραμματικών δηλώσεων. Θα αποσαφηνιστεί, επίσης, το είδος και το εύρος της έκπτωσης δαπανών αναβάθμισης κτιρίων, το πεδίο εφαρμογής της αναστολής του ΦΠΑ στην οικοδομή, ο τρόπος εφαρμογής των αλλαγών στο όριο συναλλαγών με πλαστικό χρήμα. Αυτό που δεν αλλάζει είναι ότι το «καθαρό» κόστος των ελαφρύνσεων δεν μπορεί να ξεπεράσει το 1 δισ. ευρώ.
Τα ερωτηματικά που θέτουν οι Ευρωπαίοι
Κατά τους Ευρωπαίους, υπάρχουν αβεβαιότητες που αφορούν κυρίως στο μακροοικονομικό σενάριο, ωστόσο όπως παραδέχονται πηγές από το ευρωπαϊκό στρατόπεδο, οι τελευταίες εκτιμήσεις για τη δυναμική της ελληνικής οικονομίας ολοκληρώθηκαν πριν από μήνες, χωρίς να έχουν ληφθεί υπόψιν οι μεταβολές στο κλίμα και πολύ περισσότερο στους πρόδρομους δείκτες, οι οποίοι κινούνται έντονα ανοδικά το τελευταίο δίμηνο.
Είναι χαρακτηριστικό ότι εκτός από την περαιτέρω αύξηση των εσόδων ΦΠΑ κατά 500 εκατ. Ευρώ, που «βλέπει» το οικονομικό επιτελείο για το 2020, υπάρχει και μια εκτίμηση για ενίσχυση των εσόδων από ασφαλιστικές εισφορές κατά 658 εκατ. ευρώ και μάλιστα χωρίς να έχουν ενσωματωθεί ακόμα οι προβολές από τις αλλαγές στο σύστημα εισφορών των ελευθέρων επαγγελματιών. Σύμφωνα με αρμόδιες πηγές, αυτή η αύξηση των εσόδων του ΕΦΚΑ θα προκύψει από την αύξηση της μισθωτής απασχόλησης, αλλά κι από την επέκταση της οικονομίας, που θα οδηγήσει σε αύξηση των μισθών.
Αισιοδοξία για ακόμα καλύτερο δημοσιονομικό αποτέλεσμα υπάρχει και για το 2019, αν και η αβεβαιότητα από τις πρόσφατες αποφάσεις του ΣτΕ, δεν είναι αμελητέα. Σύμφωνα με τους τελευταίους υπολογισμούς του ΓΛΚ, στο τέλος της χρονιάς θα υπάρχει ένα «περίσσευμα» 346 εκατ. ευρώ και ήδη σχεδιάζεται η καταβολή εντός έκτακτου βοηθήματος ως 200 εκατ. ευρώ σε ευάλωτες ομάδες του πληθυσμού. Στο οικονομικό επιτελείο δεν αποκλείουν το ενδεχόμενο αυτό το υπερπλεόνασμα να είναι ακόμα μεγαλύτερο, σημειώνοντας χαρακτηριστικά ότι «αυτό θα εξαρτηθεί από το πού θα κάτσει το ΠΔΕ, το οποίο είναι αποφασιστικό κριτήριο για το πλεόνασμα».
Από την άλλη μεριά, θα πρέπει να μετρηθεί το «βάρος» των αποφάσεων του ΣτΕ, καθώς από την ακριβή διατύπωση εξαρτάται εν πολλοίς το ποσό των αναδρομικών της περιόδου 2015- 2016, δηλαδή στο διάστημα από την απόφαση του ΣτΕ για τις περικοπές των πρώτων μνημονιακών νόμων, έως την εφαρμογή του νόμου Κατρούγκαλου. Στο σενάριο της ικανοποίησης του συνόλου των συνταξιούχων, δηλαδή ακόμα κι εκείνων που δεν έχουν προσφύγει, το κόστος υπολογίζεται σε περίπου 4 δισ. ευρώ. Σε κάθε περίπτωση, η καταβολή θα γίνει σταδιακά, σε δόσεις και όπως δήλωσε ο υπουργός Επικρατείας Γ. Γεραπετρίτης στο Open, ενδεχομένως η αρχή να γίνει μέσα στον μήνα.