«Κλειδί» ο κατώτατος μισθός για να πιαστούν στην «τσιμπίδα» όσοι φοροδιαφεύγουν «φουσκώνοντας» τις επαγγελματικές δαπάνες
Πριν από 12 χρόνια, στα πρωτοσέλιδα της εποχής φιγουράριζε η εξής είδηση: «επιστρέφουν τα αντικειμενικά κριτήρια για 900.000 επαγγελματίες».
Η αιτία δεν ήταν άλλη από το ότι οι 7 στους 10 επαγγελματίες δήλωναν εισοδήματα χαμηλότερα από το τότε αφορολόγητο. Από το 2011 ως σήμερα είναι προφανές ότι ελάχιστα έχουν αλλάξει, αν λάβει κανείς υπόψιν ότι εξακολουθούμε να συζητάμε για το πώς είναι δυνατόν οι 7 στους 10 επαγγελματίες να δηλώνουν “καθαρά” έσοδα κάτω από 10.000 ευρώ, με αποτέλεσμα να φορολογούνται με το χαμηλό συντελεστή 9% αλλά και να ευνοούνται από το πλαίσιο καταβολής διαφόρων κοινωνικών επιδομάτων π.χ. θέρμανσης, για τα οποία ισχύουν εισοδηματικά όρια.
Στο σημερινό Υπουργικό Συμβούλιο παρουσιάζεται ειδικό νομοσχέδιο για τη φοροδιαφυγή και πέρα από τα νέα, ηλεκτρονικά “εργαλεία” τα οποία θα ενεργοποιηθούν με στόχο να κλείσουν οι “τρύπες” του συστήματος, τα φώτα πέφτουν στο νέο, δικαιότερο- όπως λένε από το ΥΠΕΘΟ- σύστημα φορολόγησης των ελευθέρων επαγγελματιών.
«Προφανώς και δεν είναι όλοι το ίδιο, προφανώς και δεν μπαίνουν όλοι στον ίδιο σάκο», λένε αρμόδιες πηγές, ωστόσο όπως τονίζει ο Κ. Χατζηδάκης τις τελευταίες ημέρες, δεν είναι δυνατόν οι επαγγελματίες να δηλώνουν μικρότερο εισόδημα από τους εργαζόμενους τους. Ζήτημα αύξησης των φορολογικών συντελεστών δεν τίθεται, καθώς όπως έχει δείξει η εμπειρία μάλλον το αντίθετο αποτέλεσμα φέρνει κάτι τέτοιο. Επίσης δεν συζητείται κατάργηση ή "κλειστή" λίστα επαγγελματικών δαπανών, παρά το ότι μέσω αυτών “ξεφουσκώνουν” τα ακαθάριστα έσοδα χιλιάδων επαγγελματιών.
«Κλειδί» ο κατώτατος μισθός για να πιαστούν στην «τσιμπίδα» όσοι φοροδιαφεύγουν
Ποιο είναι το “κλειδί”; Ο κατώτατος μισθός, που σήμερα είναι 780 ευρώ, δηλαδή 10.920 ευρώ σε ετήσια βάση. Αυτό το όριο θα λειτουργεί ως (μαχητό) τεκμαρτό εισόδημα για τους ελεύθερους επαγγελματίες, ενώ σύμφωνα με πληροφορίες θα λειτουργούν και κριτήρια έτσι ώστε αυτό το τεκμαρτό εισόδημα να είναι το κατά το δυνατόν προσωποποιημένο και όχι οριζόντιο. Από τις νέες ρυθμίσεις πιθανότατα θα εξαιρεθούν τα “μπλοκάκια”, που υποκρύπτουν σχέση μισθωτής εργασίας.
Σημειωτέον ότι ακόμα κι έτσι, δεν θα προκύψει τελικά επιβάρυνση για τους εν λόγω επαγγελματίες, καθώς είναι προγραμματισμένη η κατάργηση του Τέλους Επιτηδεύματος. Σήμερα, ένας επαγγελματίας με δηλωμένο εισόδημα 9.000 ευρώ επιβαρύνεται με 810 ευρώ φόρο εισοδήματος και 650 ευρώ Τέλος Επιτηδεύματος, δηλαδή συνολικά 1.460 ευρώ. Με τεκμαρτό εισόδημα 10.920 ευρώ ο φόρος εισοδήματος ανεβαίνει στα 1.102 ευρώ, αλλά θα γλιτώσει το Τέλος Επιτηδεύματος.
Σύμφωνα με τα στοιχεία, που έχει παρουσιάσει το ΥΠΕΘΟ, σε σύνολο 676.000 ΑΦΜ ελευθέρων επαγγελματιών, ποσοστό 32,7% δηλώνει μηδενικό εισόδημα, ένα επιπλέον ποσοστό 25,5% δηλώνει εισόδημα έως 5.000 ευρώ και υπάρχει και ένα ποσοστό 20% το οποίο δηλώνει εισοδήματα πάνω από 10.900 ευρώ. Προφανώς αυτή η εικόνα, η οποία επαναλαμβάνεται κάθε χρόνο, δεν μπορεί να γίνει ανεκτή, πόσο μάλλον όταν οι ελεγκτικές μέθοδοι αλλά και τα βαριά πρόστιμα, δεν έχουν αποδώσει ως τώρα τα προσδοκώμενα στη μάχη κατά της φοροδιαφυγής, η οποία κατά προσέγγιση αγγίζει τα 10 δισ. ευρώ σε ετήσια βάση.
Πρόσθετες ασφαλιστικές δικλείδες
Στο παιχνίδι θα μπουν -αυτή είναι τουλάχιστον η πρόθεση- και οι φορολογούμενοι, καθώς θα προβλεφθεί νομοθετικά ειδικό bonus ως 3.000 ευρώ για όσους χρησιμοποιούν την ειδική εφαρμογή appodixi, προκειμένου να καταγγέλλουν είτε “μαϊμού” αποδείξεις είτε αποδείξεις που έχουν διαβιβαστεί στο Taxis, όπως προβλέπεται.
Ως πρόσθετες ασφαλιστικές δικλείδες, θα λειτουργήσουν τα εξής:
1. Ολοκληρώνεται η διασύνδεση των ταμειακών μηχανών με τα POS τους πρώτους μήνες του 2024 (αφορά 450.000 περίπου επιχειρήσεις). Έτσι θα πιστοποιείται ότι κάθε συναλλαγή POS θα καταγράφεται στην ταμειακή μηχανή και τα δεδομένα θα διαβιβάζονται σε σχεδόν πραγματικό χρόνο στην ΑΑΔΕ.
2. Καθίστανται μέσα στο 2024 υποχρεωτικά τα ηλεκτρονικά τιμολόγια. Ώστε οι συναλλαγές να διασταυρώνονται και να επαληθεύονται σε πραγματικό χρόνο. Παράλληλα αυξάνονται, αυτοματοποιούνται και ψηφιοποιούνται οι έλεγχοι των φορολογικών αρχών.
3. Εφαρμόζονται καθολικά τα ηλεκτρονικά βιβλία (myDATA). Τα έσοδα που δηλώνονται δεν μπορεί να υπολείπονται από αυτά που προκύπτουν από την ηλεκτρονική πληροφόρηση (myDATA, ταμειακές-POS), ενώ ως τιμολόγια εξόδων θα προσμετρώνται για φορολογικούς σκοπούς μόνο όσα έχουν διαβιβαστεί ηλεκτρονικά στο myDATA. Η επέκταση του myDATA βρίσκεται σε εξέλιξη και η πλήρης εφαρμογή θα ολοκληρωθεί εντός του 2024.
4. Επεκτείνεται η υποχρέωση κατοχής συστήματος ηλεκτρονικών πληρωμών (EFT/POS) στους υπόλοιπους κλάδους της λιανικής αγοράς που σήμερα δεν έχουν την υποχρέωση. Οι ηλεκτρονικές συναλλαγές οδήγησαν στην αύξηση των εσόδων από τον ΦΠΑ και στον περιορισμό της διακίνησης «μαύρου» χρήματος και η επέκτασή τους θα διευρύνει τη φορολογική βάση, θα διευκολύνει το έργο των ελεγκτικών μηχανισμών και θα περιορίσει τα περιθώρια φοροδιαφυγής.
5. Θεσμοθετείται η υποχρέωση αγοραπωλησίας ακινήτων μόνο με τραπεζικά μέσα πληρωμής. Τα συμβόλαια αγοραπωλησίας ακινήτων θα αναγράφουν υποχρεωτικά την εξόφληση του τιμήματος μεταβίβασης αποκλειστικά με τραπεζικά μέσα πληρωμής. Στόχος, να καταργηθεί η δυνατότητα αγοράς ακινήτων με μετρητά, η οποία συντηρεί φαινόμενα φοροδιαφυγής και ξεπλύματος βρώμικου χρήματος.
6. Ενεργοποιείται το ψηφιακό δελτίο αποστολής (πιλοτικά από τις αρχές του 2024 και πλήρως πριν από το τέλος του ίδιου έτους) με στόχο να γίνεται σε πραγματικό χρόνο (real time) η παρακολούθηση των διακινούμενων αγαθών.
7. Αυξάνεται το πρόστιμο χρήσης μετρητών άνω των 500 ευρώ, σε ποσό διπλάσιο της συναλλαγής, με ενίσχυση των ελέγχων για εφαρμογή του μέτρου μέσω ψηφιακής πληροφόρησης.
8. Θεσμοθετείται η πληρωμή της πλειονότητας των κοινωνικών και προνοιακών επιδομάτων (επιδόματα τέκνων, επίδομα γέννησης, επιδόματα ανεργίας) μέσω χρεωστικών καρτών. Σε συνδυασμό με την διασύνδεση των ταμειακών μηχανών με τα POS, το μέτρο αποκλείει την διοχέτευση των επιδομάτων προς την παραοικονομία.
9. Αποκλείονται οι παραβάτες λαθρεμπορίας από συνεργασία με όλες τις εταιρίες εμπορίας καυσίμων, με νομοθετική ρύθμιση με την οποία θεσμοθετείται η υποχρέωση λήψης μέτρων δέουσας επιμέλειας στην εφοδιαστική αλυσίδα καυσίμων, η δημιουργία μητρώου παραβατών και η απαγόρευση συνεργασίας με παραβάτες λαθρεμπορίας. Στόχος, το νομοθετικό και κανονιστικό πλαίσιο να ενισχύσει την υποχρέωση και την ευθύνη όσων συμμετέχουν στην εφοδιαστική αλυσίδα καυσίμων να προβαίνουν στους αναγκαίους ελέγχους για τα πρόσωπα με τα οποία συναλλάσσονται και να λαμβάνουν τα κατάλληλα μέτρα για την καταπολέμηση του λαθρεμπορίου.