Στην αυγή του 2024, το ευρώ αντιμετωπίζει ένα σύνθετο τοπίο που χαρακτηρίζεται από πολιτικές αλλαγές και οικονομικές προκλήσεις. Οι βασικές προκλήσεις που αναμένεται να επηρεάσουν την πορεία του νομίσματος, περιλαμβάνουν κοινοβουλευτικές και προεδρικές εκλογές σε αρκετές χώρες της Ευρωζώνης, δημοσιονομική σύσφιγξη και ανησυχίες για τον πληθωρισμό.
Αφού υπέστη δύο συνεχόμενα έτη υποτίμησης, το ευρώ ανέκαμψε το 2023, αποκομίζοντας κέρδη 3% έναντι του δολαρίου. Το 2024, το ενιαίο νόμισμα της EE αντιμετωπίζει ένα τοπίο γεμάτο «νάρκες» που θα μπορούσαν να διαμορφώσουν την πορεία του τους επόμενους μήνες, όπως αναφέρει το Euronews.
Ευρωεκλογές ενόψει
Το 2024 είναι γεμάτο με σημαντικά πολιτικά γεγονότα σε ολόκληρη την Ευρωζώνη. Η Αυστρία, το Βέλγιο, η Κροατία, η Λιθουανία, η Πορτογαλία και η Σλοβακία ετοιμάζονται για σημαντικές βουλευτικές ή προεδρικές εκλογές.
Ωστόσο, όλα τα βλέμματα είναι στραμμένα στις επερχόμενες εκλογές του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου που θα διεξαχθούν μεταξύ 6 και 9 Ιουνίου 2024. Η ανανέωση των 705 μελών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου είναι έτοιμη να επιφέρει αλλαγές στα ανώτατα επίπεδα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, με πιθανή την εισαγωγή νέων πολιτικών πρωτοβουλιών που θα επηρεάσουν το ευρώ.
Μελλοντικές προκλήσεις
Η πορεία της Ευρωζώνης είναι γεμάτη προκλήσεις που απορρέουν από τις συνεχιζόμενες διεθνείς συγκρούσεις, ιδίως στην Ουκρανία και στη Λωρίδα Ισραήλ-Γάζας. Στο εσωτερικό, το μπλοκ πρέπει επίσης να αντιμετωπίσει οικονομικές δοκιμασίες, ιδίως όσον αφορά τον προϋπολογισμό της ΕΕ και την επιτακτική πράσινη μετάβαση.
Οι δημοσιονομικές πολιτικές στα κράτη μέλη θα γίνουν «αυστηρότερες» το 2024. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αναμένει μείωση των μέτρων στήριξης για την ενέργεια, τα οποία θα επηρεάσουν σημαντικά τη δημοσιονομική πολιτική των κρατών - μελών.
Το ζήτημα του χρέους της Γερμανίας θα είναι κρίσιμο, ιδίως αφότου το γερμανικό Συνταγματικό Δικαστήριο κήρυξε παράνομο τον Νοέμβριο του 2023 ένα σημαντικό μέρος του σχεδίου χρηματοδότησης της κυβέρνησης για τα κλιματικά και ενεργειακά προγράμματα, με αποτέλεσμα να δημιουργηθεί έλλειμμα 60 δισεκατομμυρίων ευρώ στα δημόσια ταμεία της χώρας.
Η συζήτηση αυτή έχει διχάσει τους οικονομολόγους. Σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα του ifo και της FAZ, ορισμένοι υποστηρίζουν τη μεταρρύθμιση ή την κατάργηση του «φρένου χρέους» για την καλύτερη διευκόλυνση των πράσινων επενδύσεων, ενώ σχεδόν οι μισοί υποστηρίζουν τη διατήρησή του για τη διασφάλιση της δημοσιονομικής σταθερότητας.
Οικονομικές και πολιτικές προοπτικές
Στο οικονομικό μέτωπο, μετά από μια ανάκαμψη μετά την πανδημία, η οποία οφείλεται στις υπηρεσίες, η δυναμική της ανάπτυξης έχει επιβραδυνθεί λόγω του υψηλότερου κόστους διαβίωσης, της αδύναμης εξωτερικής ζήτησης και των επιπτώσεων της αυστηρότερης νομισματικής πολιτικής. Στο φλέγον ζήτημα του πληθωρισμού, οι τιμές αναμένεται να συνεχίσουν να μειώνονται. Όσον αφορά τη νομισματική πολιτική, η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) διατήρησε αμετάβλητα τα βασικά της επιτόκια τον Δεκέμβριο, σηματοδοτώντας το πιθανό τέλος του κύκλου σύσφιγξης.
Ωστόσο, σε αντίθεση με τον πρόεδρο της Ομοσπονδιακής Τράπεζας των ΗΠΑ Τζερόμ Πάουελ, η πρόεδρος της ΕΚΤ Κριστίν Λαγκάρντ τόνισε την ανάγκη να «παραμείνουμε σε εγρήγορση», υποστηρίζοντας ότι «δεν είναι τώρα η κατάλληλη στιγμή να μειώσουμε τα επιτόκια».
Η αγορά αναμένει περίπου επτά μειώσεις επιτοκίων κατά 25 μονάδες βάσης από την ΕΚΤ το 2024.
Προβλέψεις για την ισοτιμία δολαρίου - ευρώ
Η ING Group εκτιμά ότι το ευρώ θα κινηθεί ανοδικά, αναμένοντας ότι θα αυξηθεί στο 1,15 έναντι του δολαρίου λόγω της επιβράδυνσης της αμερικανικής οικονομίας που θα οδηγήσει σε μείωση των επιτοκίων της Fed. Ωστόσο, αναγνωρίζει ότι η αδύναμη ανάπτυξη της ευρωζώνης θα μπορούσε να οδηγήσει την ΕΚΤ σε μείωση των επιτοκίων παράλληλα με τη Fed, περιορίζοντας την ανατίμηση του ευρώ.
Η Bank of America προβλέπει επίσης ότι η ισοτιμία EUR/USD θα φθάσει το 1,15 μέχρι το τέλος του 2024. Παρά τις προσδοκίες για αδύναμη ανάπτυξη της Ευρωζώνης, το ζεύγος νομισμάτων αναμένεται να ενισχυθεί λόγω της μείωσης των επιτοκίων της Fed. Εκτιμά ότι η ισοτιμία ευρώ-δολαρίου είναι υποτιμημένη κατά περίπου 15%.
Αντίθετα, η αμερικανική επενδυτική τράπεζα Citigroup αναμένει συνεχιζόμενη οικονομική αδυναμία στην Ευρώπη, λόγω της επιβράδυνσης των καταναλωτών και της μείωσης των δημοσιονομικών κινήτρων. Διατηρεί την πρόβλεψή της για το ζεύγος EUR/USD στο 1,02 για τους επόμενους 6-12 μήνες.