Κρύος ιδρώτας λούζει το τελευταίο διάστημα τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν με το χάλι της τουρκικής οικονομίας, που έχει ο ίδιος προκαλέσει σε πολύ μεγάλο βαθμό, όπως συμφωνούν αναλυτές, με αποτέλεσμα το εθνικό νόμισμα να κλυδωνίζεται, η ανεργία και ο πληθωρισμός να καλπάζουν κι οι ξένοι επενδυτές να συνωστίζονται στην πόρτα εξόδου από την Τουρκία.
Και σαν μην έφταναν όλα αυτά στον Τούρκο πρόεδρο, που συνεχίζει να μοιράζει σακιά με πατάτες στους άπορους Τούρκους για να κατευνάσει τη λαϊκή οργή, η αξιωματική αντιπολίτευση τον στήνει στον τοίχο: «Που είναι τα 128 δισ. δολάρια»; αναγράφουν αφίσες και πανό με πηχιαία μαύρα και κόκκινα γράμματα στην Κωνσταντινούπολη.
Προφανώς οι κεμαλιστές του Ρεπουμπλικανικού Λαϊκού Κόμματος (CHP) πάτησαν τον κάλο του Ερντογάν, αν κρίνει κανείς από τα βίντεο που κυκλοφορούν σε μέσα κοινωνικής δικτύωσης και δείχνουν αστυνομικούς να απομακρύνουν τις αφίσες και τα πλακάτ και να επιστρατεύονται ακόμη και γερανοί – αλλά η αντιπολίτευση – που σπεύδει, βέβαια, να αναπαραγάγει τα βίντεο – υπογραμμίζει ότι θα ξαναστήσει τα πανό.
Τι κρύβεται πίσω από τα πανό της αντιπολίτευσης;
Το τεράστιο ποσό που αναφέρουν οι αφίσες της αντιπολίτευσης αφορά στα «χαμένα» 128 δισ. δολάρια που έριξε η κεντρική τράπεζα της Τουρκίας προκειμένου να στηρίξει την τουρκική λίρα στις αγορές συναλλάγματος. Η ανορθόδοξη αυτή μέθοδος ξεκίνησε το 2019 και ανέβασε στροφές τον περασμένο χρόνο, όταν η πανδημία του κορωνοϊού έφερε επί των ημερών του γαμπρού του Ερντογάν στο υπουργείο Οικονομικών στην επιφάνεια τις αδυναμίες του εθνικού νομίσματος και την εξάρτηση της Τουρκίας από εξωτερικά μέσα χρηματοδότησης. Το συνολικό ποσό που διατέθηκε σε ξένο συνάλλαγμα στη διάρκεια αυτού του εγχειρήματος ήταν 128,3 δισ. δολάρια -σχεδόν εξαπλάσιο του προϋπολογισμού της NASA για τη χρονιά που πέρασε, όπως επεσήμανε σημαίνων δημοσιογράφος στη γείτονα.
Σύμφωνα με τον Ερντογάν τα χρήματα αυτά διατέθηκαν για τη στήριξη της εθνικής οικονομίας στη μάχη κατά της πανδημίας του κορωνοϊού, αλλά οι επικριτές του αντιτείνουν ότι με τον τρόπο αυτό η Τουρκία έγινε σαφώς πιο ευάλωτη σε περαιτέρω κρίσεις κι η αντιπολίτευση ζητά να μάθει λεπτομέρειες. «Ο Ερντογάν λέει ότι δεν μπορείτε να με ρωτήσετε. Αλλά αυτοί που κυβερνούν τη χώρα πρέπει να δώσουν λογαριασμό στους πολίτες», είπε ο Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου. Σύμφωνα με τον επικεφαλής του CHP εισαγγελέας έκρινε ότι επειδή κάποιες από τις επίμαχες αφίσες απεκονίζεται το προεδρικό μέγαρο, συνιστούν προσβολή για τον Ερντογάν κι η προσβολή του Προέδρου της χώρας συνιστά ποινικό αδίκημα στη χώρα.
Να γιατί κλιμακώνεται η πίεση στον Ερντογάν
Από το 2017 άρχισαν οι κλυδωνισμοί της τουρκικής λίρας, που έχει χάσει έκτοτε πάνω από το ήμισυ της αξίας της έναντι του δολαρίου. Ήδη τον περασμένο Φεβρουάριο η αξιωματική αντιπολίτευση είχε προσπαθήσει να θέσει το θέμα των «χαμένων» 128 δισ. απαιτώντας επικαλούμενη το συνταγματικό της δικαίωμα να αποκαλυφθεί τη ακριβώς απέγιναν τα χρήματα και από την κυβέρνηση να λογοδοτήσει για την πολιτική που ακολούθησε.
Αλλά ο Ερντογάν έσπευσε να υπερασπιστεί τη γραμμή του γαμπρού του, ενώ στα τέλη Μαρτίου επανήλθε αιφνιδιάζοντας τις αγορές και τους επενδυτές με την απομάκρυνση με προεδρικό διάταγμα του κεντρικού τραπεζίτη Νατζί Αγκμπάλ – που ο ίδιος είχε διορίσει στο πόστο τον περασμένο Νοέμβριο - προκαλώντας νέους δραματικούς τριγμούς στη λίρα.
Ωστόσο, η αντιπολίτευση, δείχνει αποφασισμένη να κλιμακώσει τις πιέσεις στον Ερντογάν με δεκάδες βουλευτές και μέλη της να αλλάζουν το προφίλ τους στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης στον αριθμό «128». Θα αρκούσε ένα μικρό μέρος αυτών των 128 δισ. δολαρίων για τη στήριξη του τουρκικού λαού στη διάρκεια του 28ήμερου lockdown, υπογραμμίζει η Τζανάν Καφταντζίογλου, επικεφαλής του CHP στην Κωνσταντινούπολη, σύμφωνα με το Reuters. «Δεν θα μπορέσουν ποτέ να μας εμποδίσουν να θέτουμε αυτό το ερώτημα», λέει σημειώνοντας ότι οι αφίσες θα παραμείνουν στη θέση τους στις προσόψεις κτιρίων του κόμματος μέχρις ότου ο Ερντογάν δώσει επιτέλους τις αναγκαίες εξηγήσεις.