Ενεργειακή ανασφάλεια και οικονομικές επιπτώσεις προκαλούν τα ραγδαία γεγονότα στην ανατολική Ουκρανία.
Οι τιμές στην ενέργεια παίρνουν την ανιούσα για πολλοστή φορά φέτος, και τα κράτη προσπαθούν να κρατήσουν την κρίση μακριά από την τσέπη των καταναλωτών, κάτι το οποίο δεν είναι καθόλου σίγουρο ότι θα επιτύχουν.
Η μεγάλη εξάρτηση πολλών χωρών από το ρωσικό φυσικό αέριο (κατά 40% η Ευρώπη) και οι κυρώσεις που ανακοινώθηκαν σε ρωσικών συμφερόντων εταιρείες και πρόσωπα συμπαρασύρουν τις τιμές και προκαλούν αβεβαιότητα για την επόμενη ημέρα.
Κατ' αρχάς, ο νέος αναμενόμενος ενεργειακός κόμβος της Ευρώπης, ο Nord Stream 2, μπαίνει στον «πάγο», ως πρώτη αντίδραση της Γερμανίας απέναντι στη ρωσική επιθετικότητα.
Ήδη, επίσης, ο Αμερικανός πρόεδρος Τζο Μπάιντεν προειδοποίησε για νέο ράλι τιμών στην ενέργεια και για τους πολίτες της χώρας του, την ίδια στιγμή που ανακοίνωσε τις κυρώσεις κατά της Ρωσίας.
Ο Αμερικανός πρόεδρος στο διάγγελμά του προειδοποίησε ανοιχτά πως «η άνοδος των τιμών της βενζίνης και του ντίζελ είναι πολύ πιθανή και πρέπει να είμαστε έτοιμοι γι' αυτό».
Τα λεγόμενα του Αμερικανού προέδρου συμβαίνουν ήδη στην πραγματική οικονομία: Το πετρέλαιο κατέρριψε σήμερα το ρεκόρ επταετίας, με την τιμή του να πλησιάζει τα 100 δολάρια, ενώ οι διεθνείς αγορές δείχνουν 10% ακριβότερο το φυσικό αέριο μέχρι και τον Δεκέμβριο του 2022, με την τιμή του Μαρτίου να διαμορφώνεται στα 79,6 ευρώ.
Η αύξηση των τιμών των καυσίμων συμπαρασύρει, όπως συμβαίνει πάντα, και τις τιμές όλων των βασικών προϊόντων, με ό,τι συνεπάγεται αυτό για την τσέπη του καταναλωτή.
Μεγάλη ανησυχία για το φυσικό αέριο
Το λιγότερο ανησυχία προκάλεσε και η δήλωση του πρώην προέδρου της Ρωσίας και νυν αντιπροέδρου του Συμβουλίου Ασφαλείας της χώρας, Ντμίτρι Μεντβέντεφ, ο οποίος απείλησε ότι η απόφαση του Όλαφ Σολτς για τον αγωγό Nord Stream 2 θα έχει ως συνέπεια να εκτιναχθούν οι τιμές του ευρωπαϊκού φυσικού αερίου.
«Ο Γερμανός καγκελάριος Όλαφ Σολτς εξέδωσε εντολή να σταματήσει η διαδικασία αδειοδότησης του αγωγού φυσικού αερίου Nord Stream 2. Εντάξει. Καλώς ήρθατε στον γενναίο νέο κόσμο, όπου οι Ευρωπαίοι θα πληρώσουν πολύ σύντομα 2.000 ευρώ για 1.000 κυβικά μέτρα φυσικού αερίου», ανέφερε ο Μεντβέντεφ.
Σημειώνεται ότι η Ρωσία καλύπτει επί του παρόντος το 40% του φυσικού αερίου που χρησιμοποιείται στην Ευρώπη.
Αμηχανία επικράτησε και στο Φόρουμ Χωρών Εξαγωγέων Αερίου που πραγματοποιείται στο Κατάρ, με τους αξιωματούχους των 11 χωρών-μελών να προσπαθούν να διατηρήσουν τη σταθερότητα στις παγκόσμιες αγορές.
Ωστόσο, το γκρουπ των χωρών παραγωγών δεν έδωσε άμεση υπόσχεση για επιπλέον παραγωγή για τη Δυτική Ευρώπη, η οποία έχει αναζητήσει εναλλακτικές λύσεις για το ρωσικό φυσικό αέριο, καθώς η κρίση ανεβάζει τις τιμές και απειλεί την προμήθεια ενέργειας στην Ευρώπη.
Οι χώρες παραγωγοί επιμένουν ότι δεν υπάρχουν μεγάλα αποθέματα που να μπορούν να εκτραπούν στην Ευρώπη, πληρώνοντας πλέον τιμές-ρεκόρ, εκτός εάν οι υπάρχοντες πελάτες, κυρίως στην Ασία, συμφωνήσουν να εγκαταλείψουν τα συμβόλαια προμηθειών.
Wall Street: Μεγάλες απώλειες μετά το διάγγελμα Μπάιντεν
Με μεγάλη πτώση «υποδέχθηκε» η Wall Street το διάγγελμα Μπάιντεν για κυρώσεις στη «ρωσική ελίτ» και σε τράπεζες και στον απόηχο των κρίσιμων εξελίξεων στην Ουκρανία.
Ο βιομηχανικός δείκτης Dow Jones σημείωσε βουτιά 480 μονάδων, ή 1,42%, κλείνοντας στις 33.596,61 μονάδες, μεγάλες ήταν και οι απώλειες για τον Nasdaq, που υποχώρησε σε ποσοστό 1,2%, ενώ και ο S&P 500 έκλεισε με πτώση 1%.
Οι κυρώσεις στη Ρωσία
Τα 27 κράτη-μέλη της ΕΕ ενέκριναν σήμερα ένα «πακέτο κυρώσεων», «ομόφωνα», σε βάρος της Ρωσίας, οι οποίες θα την «πονέσουν πολύ», μετά την απόφασή της να αναγνωρίσει τα αυτονομιστικά εδάφη στην ανατολική Ουκρανία.
«Συμφωνήσαμε σε ένα πρώτο πακέτο κυρώσεων ομόφωνα», ανακοίνωσε ο επικεφαλής της γαλλικής διπλωματίας Ζαν Ιβ Λε Ντριάν, μετά το πέρας της συνεδρίασης των υπουργών Εξωτερικών των «27» στο Παρίσι.
Αυτές οι κυρώσεις, που πρέπει επίσης να υιοθετηθούν επισήμως προκειμένου να τεθούν σε ισχύ, «θα πληγώσουν πολύ τη Ρωσία», συμπλήρωσε ο επικεφαλής της ευρωπαϊκής διπλωματίας Ζοζέπ Μπορέλ, επισημαίνοντας πως το «πάγωμα» των περιουσιακών στοιχείων και η απαγόρευση έκδοσης θεωρήσεων εισόδου (βίζα) θα στοχεύσουν κυρίως τους 351 Ρώσους βουλευτές της Δούμας, που υπερψήφισαν την αναγνώριση της ανεξαρτησίας των αυτονομιστικών εδαφών.
«Οι κυρώσεις θα στοχεύουν, επίσης, 27 πρόσωπα και οντότητες, που συμβάλλουν στην υπονόμευση ή στο να απειληθεί η εδαφική ακεραιότητα της Ουκρανίας, η κυριαρχία της και η ανεξαρτησία της» είπε ακόμη ο Μπορέλ, αναφερόμενος σε «παράγοντες του τομέα της άμυνας, που διαδραματίζουν έναν ρόλο στην εισβολή εναντίον της χώρας», «εκείνους που εξαπέλυσαν μια εκστρατεία παραπληροφόρησης εναντίον της Ουκρανίας» και «τις τράπεζες που χρηματοδοτούν τους Ρώσους αξιωματούχους και άλλες επιχειρήσεις σε αυτά τα εδάφη».
Η ΕΕ σκοπεύει, επιπλέον, να στοχοθετήσει «τις οικονομικές σχέσεις μεταξύ των δύο περιοχών και της Ευρωπαϊκής Ένωσης» και εντέλει «την ικανότητα του ρωσικού κράτους και της κυβέρνησής του να έχουν πρόσβαση στη χρηματοπιστωτική αγορά μας και τις αγορές των ευρωπαϊκών πρωτευουσών για την αναχρηματοδότηση του χρέους του», συμπλήρωσε ο ίδιος.
Ως προς τα πρόσωπα, οι κυρώσεις αφορούν όλους όσοι εντός της Ρωσίας «πυροδοτούν» την κρίση στην Ουκρανία, όπως π.χ. τα μέλη της Δούμας που υπερψήφισαν τις προτάσεις Πούτιν, ιθύνοντες και άτομα που τις προπαγανδίζουν καθώς και παράγοντες και επιχειρήσεις που ωφελούνται οικονομικά από την κλιμάκωση της ουκρανικής κρίσης.
Ως προς το ρωσικό κρατος, οι κυρώσεις αφορούν πρωτίστως τις δυνατότητές του να δανείζεται από τις ευρωπαϊκές τράπεζες και γενικότερα να αντλεί κεφάλαια από τις ευρωπαϊκές χρηματαγορές.
«Δεν υπάρχει, για την ώρα, πρόβλημα για την Ελλάδα»
«Δεν διαφαίνεται αυτή την ώρα κάποιος κίνδυνος σε ό,τι αφορά τον εφοδιασμό της χώρας μας με φυσικό αέριο», ανέφερε πάντως σε συνέντευξή του ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Γιάννης Οικονόμου στο δελτίο ειδήσεων του Alpha.
Επισήμανε ότι «εξετάστηκαν στη σημερινή συνεδρίαση του ΚΥΣΕΑ ανάμεσα στα υπόλοιπα και η ασφάλεια του εφοδιασμού της αγοράς. Αυτή την ώρα δεν φαίνεται να υπάρχουν λόγοι ανησυχίας σε ό,τι αφορά στον εφοδιασμό της χώρας μας με φυσικό αέριο, παρά το γεγονός ότι εισάγουμε μια πολύ σημαντική ποσότητα από τη Ρωσία. Βεβαίως, η ποσότητα που εισάγουμε δεν είναι μέσα από τον αγωγό που περνά από τη Λευκορωσία και την Ουκρανία. Είναι από τον νότιο αγωγό, με τον οποίο εφοδιαζόμαστε φυσικό αέριο εμείς και άλλες χώρες».
Πρόσθεσε, ωστόσο, ότι «οφείλουμε να είμαστε προετοιμασμένοι ακόμη και για τα πιο αρνητικά σενάρια. Τέτοιου είδους σενάρια και δυνατότητες αντιμετώπισης της κατάστασης συζητήσαμε σήμερα στο ΚΥΣΕΑ. Η χώρα μας έχει λάβει όλα τα απαραίτητα μέτρα, είτε αυτά αφορούν στην αύξηση του εφοδιασμού με LNG είτε αφορούν στη λειτουργία των εργοστασίων παραγωγής ρεύματος, έτσι ώστε να μην έχουμε πρόβλημα, είτε στη σωστότερη διαχείριση για να αντιμετωπίσουμε ενδεχομένως προβλήματα».
Το πρωί επίσης, στο ΚΥΣΕΑ που πραγματοποιήθηκε υπό τον πρωθυπουργό, τα κυβερνητικά στελέχη εμφανίστηκαν αισιόδοξα ότι η χώρα, με τα σημερινά δεδομένα, δεν θα αντιμετωπίσει πρόβλημα στην τροφοδοσία νοικοκυριών και επιχειρήσεων.
Φόβοι για τεράστιο μεταναστευτικό ρεύμα από την Ουκρανία
Αναλόγως της εξέλιξης των δραματικών γεγονότων στην Ουκρανία, έντονοι είναι και οι φόβοι ιδίως στην ανατολική Ευρώπη, για δημιουργία μεταναστευτικού ρεύματος, εάν υπάρξει κλιμάκωση των συγκρούσεων και εισβολή της Ρωσίας.
Μάλιστα, η Σλοβακία και η Ρουμανία προετοιμάζονται να δεχτούν μεγάλο αριθμό προσφύγων. Η πρώτη, προετοιμάζει τις ένοπλες δυνάμεις της να βοηθήσουν στη διαχείριση οποιασδήποτε πιθανής εισροής προσφύγων.
«Βρισκόμαστε στη διαδικασία της αύξησης της πολεμικής ετοιμότητας, όμως ο πρώτος λόγος είναι η πιθανή απειλή μετανάστευσης και όχι η απειλή του πολέμου» σημείωσε ο υπουργός Άμυνας της χώρας, έπειτα από μια συνεδρίαση του Συμβουλίου Κρατικής Ασφαλείας της Σλοβακίας.
Η Ρουμανία από την πλευρά της προετοιμάζεται να υποδεχθεί ενδεχομένως 500.000 πρόσφυγες από την Ουκρανία. Αυτό δήλωσε σήμερα ο υπουργός Άμυνας, Βασίλε Ντίνκου. «Υπάρχουν διάφορες εκτιμήσεις, όμως θα μπορούσαμε να υποδεχθούμε πάνω από 500.000 πρόσφυγες, αυτός είναι ένας αριθμός για τον οποίο έχουμε προετοιμαστεί σε συνεργασία με το υπουργείο Εσωτερικών και άλλους φορείς», είπε σε δημοσιογράφους ο Ντίνκου. «Δεν αναμένουμε ούτε τώρα μια πολύ μεγάλη εισροή να καταφθάσει εδώ, όμως κανείς δεν ξέρει», υπογράμμισε.
Πάντως, η υπηρεσία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες ανέφερε σήμερα ότι δεν έχει καταγράψει αυξημένη κινητικότητα ανθρώπων που φεύγουν από την Ουκρανία, όμως κυβερνήσεις της ανατολικής Ευρώπης και πόλεις κοντά στα ουκρανικά σύνορα προετοιμάζονται να υποδεχθούν ανθρώπους, εάν αυτό καταστεί αναγκαίο.