Με το χειμώνα επί θύραις και τις τιμές της ενέργειας στα ύψη στην Ευρώπη ο Βλαντίμιρ Πούτιν διάλεξε την κατάλληλη στιγμή για να χρησιμοποιήσει τη μόχλευση της Ρωσίας ως υπερδύναμης στις εξαγωγές πετρελαίου και φυσικού αερίου.
Σε μια χαοτική μέρα που το ευρωπαϊκό φυσικό αέριο σημείωσε αλματώδη αύξηση σε λίγα λεπτά ο Πούτιν έτεινε, όπως σχολιάζει το Bloomberg, χείρα βοηθείας για τη σταθεροποίηση της κατάστασης, δηλώντας ότι η Ρωσία θα μπορούσε να προχωρήσει σε εξαγωγές ρεκόρ καυσίμων προς την Ευρώπη φέτος. Οι δηλώσεις του Πούτιν ήταν αρκετές για να φρενάρουν το ράλι στις τιμές του φυσικού αερίου και του πετρελαίου.
Μια ταχεία έγκριση του αμφιλεγόμενου αγωγού φυσικού αερίου Nord Stream 2 θα ήταν ένας τρόπος να επιτευχθεί αυτό, δήλωσε ο αντιπρόεδρος της ρωσικής κυβέρνησης Αλεξάντερ Νόβακ. Η κατασκευή του εν λόγω αγωγού που συνδέει τη Ρωσία με τη Γερμανία μέσω της Βαλτικής Θάλασσας έχει ολοκληρωθεί, αλλά η λειτουργία του συνδέεται με μια μακρά, περίπλοκη και λίαν πολιτικοποιημένη διαδικασία αδειοδότησης. Ο ίδιος ο Πούτιν, βέβαια, δεν συνέδεσε άμεσα την αύξηση της τροφοδοσίας με την έγκριση του Nord Stream 2, αλλά επεσήμανε ότι είναι πιο ακριβή και πιο ρυπογόνα μια άλλη σημαντική διαδρομή των ρωσικών εξαγωγών προς την Ευρώπη μέσω Ουκρανίας.
«Ας σκεφτούμε τη δυνητική αύξηση της προσφοράς στην αγορά, μόνο που θα πρέπει να το κάνουμε προσεκτικά», είπε χθες ο Πούτιν σε τηλεοπτική του συνέντευξη. Η ενεργειακή κρίση στην Ευρώπη εντείνει τους φόβους για αύξηση του πληθωρισμού και απειλεί μεγάλες βιομηχανίες με τις ευρωπαϊκές κυβερνήσεις να μοχθούν να ανταποκριθούν επενδύοντας σημαντικό μέρος των ελπίδων τους έναν ηπιότερο χειμώνα. Σύμφωνα με ορισμένους Ευρωπαίους αξιωματούχους μεγάλη ευθύνη για την κρίση φέρουν οι χαμηλότερες του αναμενομένου προμήθειες από τη Ρωσία, τον μεγαλύτερο προμηθευτή της Ευρώπης. Ο Πούτιν, ωστόσο, υπογράμμισε ότι η ρωσική κρατική επιχείρηση Gazprom PJSC έχει εκπληρώσει όλα τα συμβόλαια προμήθειας κι η χώρα του δεν επιθυμεί να δει μια «κερδοσκοπική φρενίτιδα», που σακατεύει τώρα τις αγορές. «Η Ρωσία ήταν ανέκαθεν αξιόπιστος προμηθευτής φυσικού αερίου στους πελάτες της ανά την υφήλιο – τόσο στην Ασία όσο και στην Ευρώπη – και πάντα εκπληρώνει πλήρως τις υποχρεώσεις της», είπε. Οι εξαγωγές της Gazprom προς την Ευρώπη τους πρώτους εννέα μήνες της φετινής χρονιάς πλησίασαν το υψηλό όλων των εποχών, σύμφωνα με την εταιρεία. Κι αν διατηρηθεί για το υπόλοιπο του έτους ο ρυθμός αυτός, τότε το 2021, θα είναι χρονιά-ρεκόρ, σημείωσε ο Πούτιν.
Στόχος η σταθεροποίηση της αγοράς ενέργειας
Ο Πούτιν ζήτησε από την κυβέρνησή του και τα στελέχη του κλάδου ενέργειας να υποβάλουν προτάσεις για τη σταθεροποίηση της αγοράς ενέργειας και ο Nord Stream 2 δεν ήταν η μοναδική πρόταση. Αλλά η μοίρα του συνδέεται ολοένα και περισσότερο με την κατάσταση στην Ευρώπη. Η πτώση των ρωσικών εξαγωγών τον Σεπτέμβριο με μείωση της τροφοδοσίας μέσω Ουκρανίας και Πολωνίας πυροδότησε επικρίσεις ότι η Μόσχα παρακρατεί προμήθειες για να πιέσει για ταχύτερη έγκριση του αγωγού.
Ο Πούτιν απάντησε έμμεσα δηλώνοντας ότι η Gazprom θα στείλει φέτος μεγαλύτερες των συμφωνημένων ποσότητες φυσικού αερίου μέσω της Ουκρανίας, αλλά αμφισβήτησε την καταλληλότητά της ως διαδρομής σημειώνοντας ότι οι νέοι αγωγοί της χώρας του στη Βαλτική και τη Μαύρη Θάλασσα υπερτερούν από οικονομικής και περιβαλλοντικής άποψης. Παράλληλα επεσήμανε ότι η κρίση που βιώνει τώρα η αγορά είναι προϊόν της ταχύτερης οικονομικής ανάκαμψης ανά την υφήλιο, που «ζέστανε» τη ζήτηση για ενέργεια, ενώ ο αναπάντεχα μακρύς και κρύος περσινός χειμώνας εξάντλησε τα αποθέματα φυσικού αερίου στην Ευρώπη. Ωστόσο, υπογράμμισε και το «λάθος» κατά την άποψή του της Κομισιόν , που αρνήθηκε τα μακροπρόθεσμα συμβόλαια για την προμήθεια φυσικού αερίου με τη Ρωσία και στράφηκε στο χρηματιστηριακό εμπόριο φυσικού αερίου (spot αγορές).